İki haftadır süren Paris İklim Zirvesi olrak bilinen 21. BM İklim Değişikliği Taraflar Konferansı'nda (COP21) iklim değişikliği ile mücadele konusunda tüm dünyanın beraber harekete geçeceği bir anlaşma metni imzalandı.
Konferans başkanlığını yürüten Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, düzenlenen oylamanın ardından Paris Anlaşması'nın 195 ülkenin delegesinin desteği ile oy birliği ile kabul edildiğini bildirdi.
Anlaşma’da, yoksul ve az gelişmiş ülkelerin, iklim değişikliğini 1.5 derecede sınırlandırma talepleri, uzun vadede ekonomileri karbonsuzlaştırma ve yüzde yüz yenilenebilir enerjiye geçiş hedefi, ülkelerin farklılıklarına saygı duyan esneklik mekanizmaları gibi önemli maddeler bulunuyor.
2020’de yürürlüğe girecek metnin son hali üzerinde varılan anlaşma sonrasında imza töreninin 2016 yılı başında BM Genel Sekreterliği'nde yapılması bekleniyor.
TIKLAYIN - 5 SORUDA PARİS İKLİM ZİRVESİ
Fosil yakıtlar için sonun başlangıcı
Anlaşmayla ilgili bilim insanları ve aktivistler şu yorumları yaptı
Mahir Ilgaz (Hibeler ve Araştırmalar Koordinatörü – 350.org): “Paris’te tüm dünya çok açık bir mesaj gönderdi. Dünya artık kömür başta olmak üzere fosil yakıtları terk etme yoluna girdi. 12 Aralık 2015 fosil yakıtlar için sonun başlangıcı. Paris’te 200’e yakın ülkenin devlet liderleri, sivil toplum temsilcileri ve iş dünyası kömüre artık hiçbir şekilde yer olmadığını net bir biçimde ortaya koydular. Türkiye’nin de artık Paris’te kabul ettiği anlaşmaya sadık kalarak iklim değişikliği ile mücadele konusunda samimiyetini göstermesi gerekiyor. Var olan kömüre dayalı enerji planlarını değiştirerek ve yurttaşlarına sürdürülebilir karbondan arındırılmış bir gelecek sunacak adımları atması gerekiyor.”
Ethemcan Turhan (Araştırmacı, İstanbul Politikalar Merkezi): “Anlaşma metni beklediğimiz ve talep ettiğimiz kadar güçlü olmasa da Dünya liderleri de artık fosil yakıtlara, kömüre bağlı ekonominin sürdürülemez olduğunu kabul ediyorlar. Türkiye de bilimin ortaya koyduğu gerçekleri görmezden gelmeyi bırakmalı. Kömürsüz bir geleceğe doğru yelken açacak enerji politikaları geliştirerek, sera gazı emisyonlarını talip olduğu 2020 İklim Zirvesinden önce dizginleyip düşürmeye başlamalı.”
Cem Gündoğan (Aktivist, Ekoloji Kolektifi): “Doğruyu söylemek gerekirse Paris’ten çıkan metin yeterince güçlü değil. Ancak, tüm Dünya’nın iklim değişikliği konusunda daha agresif adımlar atılması gerektiği konusunda hem fikir olmasını önemsiyoruz. İklimi 1.5C de sınırlandırmanın hedefler arasına girmesi ve uzun vadede fosil yakıtların terk edilmesini gerektiğine dair net bir mesaj verilmiş olması da bir o kadar önemli. Yine de bu yetmez. Dünya’nın her köşesine halklar fosil uygarlığını bitirmek için mücadele veriyor. Türkiye’deki iklim adaleti ve ekoloji hareketleri olarak bizler de en kirli yakıt olan kömür santralleri ile mücadeleye devam edeceğiz."
Kirli kömür sektörü için kötü haber
Michael Brune (Genel Direktör Sierra Club): "Paris Anlaşması, Dünya Liderlerinin, hep beraber, kirli fosil yakıtlarından, temiz enerji ekonomisine dönüşümü sağlamak için harekete geçmemiz gerektiği gerçekliliğini kabul ettikleri anlamına geliyor. Bu kirli kömür sektörü için çok kötü bir haber. Son yıllardaki tüm sinyaller kömürün zaten geleceği olmadığını bize gösteriyordu: pazar değerleri düşüyor, yurttaşlar kendi sağlıklarını ve iklimlerini korumak için kömüre karşı mücadele veriyor ve hükümetler de emisyonlarını düşürmeye çalışıyor. Paris’te vardığımız anlaşma kömürün miladının dolduğuna ve artık temiz enerjinin zamanı olduğuna dair çok net ve kararlı bir sinyal veriyor.”
Jennifer Morgan (World Resource Institute (Dünya Kaynaklar Enstitüsü): “Bu anlaşma iklim değişikliğini mücadele için gerçek bir dönüm noktası. Metin hem mücadele için gerekli olan yüksek iddiayı ortaya koyuyor hem de iklim değişikliğinden en çok zarar görenlerin seslerini içeriyor. Halihazırda var olan enerji dönüşümünü hızlandırıyor ve daha güvenli ve güçlü bir geleceğe işaret veriyor.”
Yenilenebilir enerjiye gidiş hızlanacak
Anthony Hobley (The Carbon Tracker Initiative (Karbon Takip Girişimi): “1.5 derecelik Karbon Bütçesi fosil yakıt çağının gerçekten bittiğini gösteriyor. Hata yapma şansımız yok. Fosil yakıt şirketleri bu gerçeği kabul edip, artık hızlıca bir şekilde iş planlarını gözden geçirmeliler. Yeni enerji teknolojileri son yıllarda çok ucuzladı. Paris’te yaratılan momentum yenilebilir enerjiye dönüşün giderek daha hızlı bir biçimde artacağını gösteriyor. Finansal pazarların temiz enerjiye dönüşümü kaynak sağlamak için harekete geçmesi gerekiyor.”
Dr. Diarmid Campbell-Lendrum (Dünya Sağlık Örgütü İklim Değişikliği Bölümü Lideri): “Atmosfere saldığımız her karbon dünyanın sıcaklığını ve sağlık risklerini arttırıyor. İklim değişikliğini dizginlemek için atacağımız her adım aynı zamanda suyumuzun ve havamızın temizlenmesini sağlayacak, hayatlar kurtaracak. Tıbbi bir analoji yaparsak şöyle yorumlayabiliriz. İklim değişikliğini tedavi edecek yöntemlerimiz hali hazırda var ama tedaviye başlamak için geç kaldık.Paris anlaşması ilerlememizi sağlayacak, ki bu da iklimimizi ve sağlığımızı korumak için gerekli olan kritik adım.” (NV)