Hak örgütleri Çin'in Sincan (Doğu Türkistan) Uygur özerk bölgesindeki ölümleri, gözaltıları ve iletişimin engellenmesini protesto ederken Birleşmiş Milletler'in devreye girmesini istedi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) Birleşmiş Milletler'i (BM) resmi rakamlara göre 156 kişinin öldüğü olaylarla ilgili bağımsız bir soruşturma başlatmaya, Çin'i de bu soruşturmaya izin vermeye çağırdı.
HRW BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Navanethem Pillay'in Urumçi kentindeki olayları araştıracak bir takım göndermeyi Çin'e teklif etmesini önerdi.
Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) de Çin hükümetinin ölümler ve gözaltılar için bağımsız ve tarafsız bir soruşturma başlatmasını istedi.
UAÖ, Çin yetkililerinin gerilime yol açan hak ihlallerini ortadan kaldırması gerektiğini vurguladı: "1980'lerden beri Uygurların insan hakları geniş ve sistematik bir şekilde ihlal ediliyor. Bunların arasında keyfi tutuklama ve gözaltı, iletişimsiz bırakarak özgürlüğünden alıkoyma, dinsel, kültürel ve toplumsal özgürlüklerin ciddi oranda kısıtlanması var."
Olaylar, 26 Haziran'da Guangdong'daki bir fabrikada çalışan Uygur işçilerle Çinli Han işçiler arasında çıkan bir çatışmayla başlamıştı.
UAÖ, Çin'in Uygur dilinin kullanımın getirdiği ağır sınırlamalar, Han Çinlilerinin bölgeye göç ettirilmesi gibi politikalarla, bölgede kültürü değiştirdiğini, istihdamda ayrımcılık yarattığını ve böylece hoşnutsuzluk ve etnik gerilim yarattığını söylüyor.
İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUMDER) de bugün Çin'in Türkiye'deki büyükelçiliği önünde yaptığı açıklamada, Çin hükümetini Uygurlara yönelik ayrımcı politikalardan ve hak ihlallerinden derhal vazgeçmeye çağırdı.
Dernek, BM'yi, uluslararası kuruluşları ve sivil toplumu tavır almaya çağırırken şunları da vurguladı:
"Çin'in en büyük suç ortağı, bir köleden farksız koşullarda çalıştırılan ve ahlaksızca sömürülen Uygur veya Çinli ucuz işgücünün yarattığı ürünleri bitmeyen hırs ve çıkarcı sessizliğiyle tüketen kapitalist dünyanın ta kendisidir." (TK)