HDP Van Milletvekili Bedia Özgökçe Ertan Başbakanlık’a bağlı Türk Dil Kurumu’nun (TDK) sözlüğünde “kirli” kelimesinin anlamlarından biri olarak "aybaşı durumunda bulunan (kadın)" yazılmasına ilişkin soru önergesi verdi.
Başbakan Davutoğlu’nun cevaplaması istemiyle verilen önergede “böylesine cinsiyetçi bir tanımın kullanılmasının gerekçesi nedir” diye soruldu.
Devletin sorumluluğu
İstanbul Sözleşmesi ve Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Uluslararası Sözleşmesi’nin taraf devletlere yüklediği sorumlulukları ve Türkiye’nin de taraflardan birinin olduğunun hatırlatıldığı önergede, TDK’da daha önce de benzer cinsiyetçi tanımlarla karşılaşıldığı vurgulandı.
“TDK sözlüğünde aynı tutumun devam etmesi, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin kamu kurumları eliyle derinleştirilmesinin önüne geçmek için yeterli önlemlerin alınmadığını göstermektedir.”
İlk değil
TDK Türkçe Sözlük'ündeki başka cinsiyetçi tanımlamalar da daha önce gündeme gelmişti.
"Müsait" kelimesinin ikincil anlamı olarak "flört etmeye hazır olan, kolayca flört edebilen (kadın)", "serbest" kelmesinin karşılığı olarak "ağırbaşlı olmayan hoppa(kadın)" tanımlamaları, vb...
TIKLAYIN - TDK'DA CİNSİYETÇİLİK SERBEST
Sorular
TDK sözlüğünün cinsiyetçi ifadelerden arındırılması için çalışma olup olmadığı, varsa ne yapıldığının da sorulduğu önergede yer alan sorular şöyle…
* Bakanlığınıza bağlı olan Türk Dil Kurumu’nun resmi internet sayfasında ‘kirli’ kelimesine karşılık gelen 3 ifadeden birinin ‘Aybaşı durumunda bulunan (kadın)’ olmasına ilişkin bilginiz var mıdır?
* ‘Kirli’ kelimesinin karşılığı olarak böylesine cinsiyetçi bir tanımın kullanılmasının gerekçesi nedir?
* Kadına yönelik ayrımcılığı meşrulaştırabilecek bu ifade, Türk Dil Kurumu web sitesindeki Güncel Türkçe Sözlük’te yer alana kadar hangi filtrelerden geçmiştir?
* ‘Kirli’ kelimesinin anlamları arasındaki ‘Aybaşı durumunda bulunan (kadın)’ ifadesinin sözlükten çıkarılması için talimat vermeyi düşünüyor musunuz?
* Türk Dil Kurumu sözlüklerinin cinsiyetçi ifadelerden arındırılması için herhangi bir çalışma yürütülmekte midir? Yürütülüyorsa, bunlar nelerdir? Yürütülmüyorsa, önümüzdeki dönem için bu tür çalışmalar planlanmakta mıdır?
* Doğurganlık çağındaki her kadının yaşadığı menstrüasyon dönemini ‘kirli’ olarak nitelendiren TDK personeline yönelik toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimi düzenlenmesi planlanmakta mıdır? (YY)