Gezici Araştırma Şirketi’nin son araştırması bu Pazar seçim olsa AKP’nin yüzde 40.1, CHP’nin yüzde 26.1, MHP’nin yüzde 14.8, HDP’nin ise yüzde 14.2 oy alacağını ortaya koydu.
Araştırma halkın büyük oranının partilerin koalisyon yapmasını desteklediğini ve hükümetten beklentisinin ekonomik çözümler olduğunu belirtti.
Bu Pazar seçim olsa?
Araştırmaya katılanların bu Pazar seçim olsa hangi partiye oy verecekleri soruldu. Sonuçlar, 7 Haziran seçimlerindeki oy oranlarına göre AKP ve MHP’nin oyu düşerken, CHP ve HDP’nin oyunun yükseldiği gösterdi.
* 7 Haziran seçimlerinde MHP’ye oy verip şimdi vermeyeceğini söyleyenlerin yüzde 60’ı AKP’ye, yüzde 40’ı ise CHP’ye oy vereceğini söyledi.
HDP seçmeni Meclis’e güveniyor
Araştırma HDP seçmeninin en çok güvendiği kurumun başında Meclis olduğunu gösterdi.
* HDP seçmenin yüzde yüzde 68.6’sı Meclis’e güveniyor, Kürt sorunun yeri nere olmalı sorusuna HDP’lilerin yüzde 54.2’si Meclis yanıtı verdi.
* Türkiye genelindeki halkın yüzde 58.9’u Kürt sorunun çözümünde HDP muhatap alınmalı diyor.
Gezici Araştırma Merkezi Genel Müdürü Murat Gezici “HDP siyaset dışında tutulmaya çalışılması ve görmezden gelinmesi muhalefete veya iktidara oy getirmez, tam aksine 7 Haziran seçimlerinde tıpkı AKP’ye oy kaybettirdiği gibi yine oy kaybettirir” yorumunda bulundu.
HDP’nin barajı aşması
“HDP’nin barajı geçmesinin Türkiye demokrasisi için bir kazanç olduğunu düşünüyor musunuz?” sorusuna ilişkin dağılım incelendiğinde yüzde 47,5’i kesinlikle düşünmediğini, yüzde 34,3’ü Türkiye demokrasisi için bir kazanç olduğunu ve %18,2’si kararsız olduğunu ifade etti.
* MHP seçmeninin yüzde 16.6’sı evet kesinlikle düşünüyorum görüşünde. 2011 yılı genel seçimlerinde MHP’ye oy verenlerin yüzde 3.2’si HDP’ye oy verdi. Oy verme sebebi AKP tek başına iktidar olmasın diye HDP ile çözüm yolu aramak.
Halktan koalisyona destek
Araştırma genel seçim öncesi halkın yüzde 53,6’sının koalisyonu desteklerken şu anda bu oranın yüzde 65.1’e çıktığını gösterdi.
Koalisyona ilişkin diğer notlar şöyle:
* Yaş azaldıkça ve eğitim seviyesi artıkça koalisyon isteğinin hızla artıyor. Yaş artıkça özellikle geçmişte koalisyonların sorunlarını yaşayan kitle koalisyonu istemiyor.
* Erken seçimi isteyen hangi parti olursa olsun sandıkta hezimete uğrar.
* AKP seçmeninin yüzde 64’ü koalisyonu destekliyor, aynı zamanda AKP tabanının yüzde 74’ü Erdoğan’ın ve Davutoğlu’nun koalisyon için çaba harcaması gerekli diyor.
Halk ekonomik çözümler bekliyor
Araştırma sonuçları halkın yüzde 66,4’ünün geçim sıkıntı yaşadığını, yüzde 47’sinin “Geçinemiyorum”, yüzde 21,2’sinin de “işsizim” dediğini gösterdi.
Bu koşullarda halkın hükümetten ilk beklentisinin genel anlamda ekonomik çözümler olduğu görüldü.
“Hükümetin ilk icraatı ne olmalı, ne yapmalı?” sorusuna ilişkin dağılım incelendiğinde yüzde 29,7’si işsizliği azaltacak projeler üretilmeli ifadesini kullanırken, yüzde 31,2’si maaşlarda düzenleme yapılmalı, yüzde 40.2’si ekonomiyi düzeltmesi gerektiğini ifade etti.
Koalisyon normalleşmeyi getirir
“Koalisyonun kurulması ile ekonomik sıkıntılarınızın azalacağı ve Türkiye’nin normalleşmeye başlayacağını düşünüyor musunuz?” sorusuna yüzde 58,8 evet yanıtı verdi.
* Halkın % 63’ü AKP Tek başına iktidar olması daha olumsuz hava yaratacağını düşünüyor.
Seçmenin Erdoğan’a bakışı değişti”
“Cumhurbaşkanı’nın seçim sürecinde Cumhurbaşkanı olarak meydanlarda mitinglere katılmasını doğru buluyor musunuz?” sorusuna katılımcıların yüzde 63,2’si hayır kesinlikle onaylamadığı, yüzde 28,2’si çok doğru bulduğunu ve onayladığını ifade etti. AKP’ye oy verenlerin yüzde 43,6’sı hayır kesinlikle onaylamadığını belirtti.
Araştırmaya katılan halkın başkanlık sistemini destekleyip desteklemediğine ilişkin dağılım incelendiğinde yüzde 65,2’si desteklemediğini ifade ederken, yüzde 34,8’i desteklediğini ifade ediyor.
Gezici’nin notu seçmenin Erdoğan’a bakışının değiştiği yönünde:
“AKP’den kopan seçmenin yüzde 82’sinin genel düşüncesi; yoksul evden gelen Erdoğan’nın lüks ve şatafat içinde yaşadığını görünce artık kendine yakın bir lider olarak görmemeye başladı. AKP’nin normalleşmesi için Erdoğan’nın izleri silinmesi gerekiyor, aksi durumda AKP batan bir gemi durumunda olmaya devam edecek.”
Halk, Suriye’ye askeri operasyona karşı
Araştırmaya göre halkın yüzde 91,4’ü Suriye Askeri bir operasyona yapılmasına karşı. Halkın yüzde 70’i ise AKP’nin Suriye’ye savaş açabileceğini düşünüyor.
* Araştırma Türkiye genelinde sosyal, ekonomik, politik ve kültürel konular ile ilgili seçmenin algısını belirlemek üzere 4 – 5 Temmuz 2015 tarihleri arasında yapıldı. TÜİK örneklem verileri dikkate alınarak, Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinde, 36 il ve 189 ilçede ve bunlara bağlı 192 mahalle ve köyde, 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden, yaklaşık yarısı kadın olmak üzere toplam 4.860 katılımcıyla gerçekleşti. Araştırmanın hata payı güven aralığı sınırları içerisinde yüzde 1,5 olarak belirtildi.
Hanede Kantitatif Araştırma / yüz yüze görüşme metoduyla temsili sandık kurarak seçmene sandık başında oy kullandırıldı ve anket yapıldı. Anket çalışmasında dijital araç gereçler kullanıldı.
Örneklemin seçilmesinde, tesadüfü örnekleme yönteminden tabakalı örnekleme yöntemi kullanılıp, görüşülecek deneklerin belirlenmesinde ise cinsiyet ve yaş kotası uygulandı. (BK)