Penceresinden Galata Kulesi’nin göründüğü bir evdeyim. Duvarlarda çatlaklar var; vitrin boş, cam eşyalar paketlenip kaldırılmış. Çünkü sarsıntı olduğunda sallanıyorlarmış. Gülsen Tuncer her an düşecekler korkusuyla kaldırmış hepsini. Zaten evi boşaltmaya hazırlanıyorlar.
Oyuncu Gülsen Tuncer ile yönetmen eşi Engin Ayça’nın evi Şişhane, Galatakulesi Sokak 2 numaralı binada. Yan binaları Haziran ayının başlarında yıkılmış; ardından inşaat çalışmaları başlamış. Temel kazılma sürecinde civardaki binalarda da çatlaklara oluşmuş.
Yıkılan binanın daha önce çıkan yangında üst katlarının yandığını söylüyor Tuncer. Binadaki dükkanlar Haziran 2017’de tamamen boşaltılmış.
Yıkılan binanın yanındaki 4 numaralı binanın en üst katında oturan oyuncu Gülsen Tuncer yönetmen eşi Engin Ayça ile beraber iki aydır verdikleri mücadeleyi bianet’e anlattı.
Tuncer ve Ayça’nın yaşadıkları apartman 120 yıllık bir bina. Çift 22 yıldır bu apartmanda oturuyor.
 |
| Gülsen Tuncer'in evinden inşaat alanının görünümü. Yukaıradan bakıldığında kuyu temelin Galata Kulesi'nin giriş merdivenlerine ne kadar lakın olduğu anlaşılıyor. |
Gülsen Tuncer’in söylediğine göre Galata Kulesi ve civarındaki binalar kaya zemin üzerine kurulu. Yapılması planlanan binada bodrum katı olacağı için inşaatta zeminin on metre derinine inilerek doğal kaya zemin yok edilmiş vaziyette.
 |
| Kulenin solundaki ilk bina bugün inşaatın yapıldığı nokta, en soldaki bina ise Tuncer ve Akça çiftinin oturduğu apartman. |
Galata Kulesi’ne üç metre uzaklığında yapılan inşaat çalışması sırasında Tuncer ve Ayça’nın evinin temeli de zarar görüyor ve evde sarsıntılar yaşanıyor. Bu nedenle evin içindeki cam eşyaları toparlayan Tuncer ve Ayça "can ve mal güvenliğimiz yok" diyerek taşınma kararı da aldı.
Kule ve civardaki binalar ikinci sit kapsamında
Tuncer ve Ayça Beyoğlu Belediyesi’ne, Beyoğlu İlçe Kaymakamlığı’na, BİMER’e ve UNESCO’ya başvurmuşlar.
Ancak hiçbir yerden yanıt alamayan çift, apartmandaki başka bir dairenin sahibiyle beraber bina sahibini mahkemeye verdi.
Tuncer’in verdiği bilgiye göre Galata Kulesi ile civarındaki binalar ikinci derece sit alanında. Bu nedenle yıkılan binanın yerine yapısal olarak aynı bina yapılmalı. Ayrıca Kule ile binalar aynı fay hattı üzerinde. Tuncer, oturduğu binada oluşan çatlakların ve kaymanın Kule’de de oluşmuş olabileceğini söylüyor.
Sokaktaki kaldırım da inşaata dahil edilmiş
Çatlakların yanı sıra apartman girişindeki mermerler de yerinden oynadığı için asansör de bir süre çalışmamış. Çalışmalar başlayınca ev de sallanmaya başlıyor. Tuncer “Bir şey söylediğimiz zaman ‘iznimiz var’ deyip geçiştiriyorlar” diyor.
Sokaktaki kaldırım da inşaatın yapıldığı kısma dahil edilmiş. Sağa dönüşte kör nokta oluştuğu için araçlar ve yayalar oldukça zorlanıyor.
Tuncer, belediyeye “Projenin iznini neye göre verdiniz? Eski mimariye ne kadar sadık kaldınız? Kule’yle ilgili zemin etüdü ve buna bağlı olarak fizibilite çalışması yaptınız mı” diye sorduğunu ancak cevap alamadığını belirtiyor.
Belediye mimarları: "Zarar görmüş ama o kadar da değil"
On beş gün önce belediyeden gelen iki mimara evin taşıma kolonundaki çatlağı gösteren Tuncer, mimarların “Zarar görmüş ama o kadar da değil” diyerek gittiklerini anlatıyor:
"İnşaat yapılmasın demiyoruz. Ancak eskiye uygun yapılsın. Belediye burada kesinlikle kusurlu ve 10 metre, yani bizim binanın temelinden de aşağıya inecek derecede derinlikte bir projeye nasıl izin müsaade ettiğinin cevabını vermiyor.
"Dört şiddetinde bir deprem olsa bu evin yıkılmayacağının garantisi de can ve mal güvenliğimiz de yok. Kaldı ki burası meskûn bir alan; evler, turistler, kafeler var. Her gün sabah 08:00'da başlıyorlar çalışmaya. Belediye, mahalledeki esnafı, evlerde yaşayanları görmezden geliyor ve yapıyı yapanın yandaşı olarak davranıyor.
"Daha önce Şişhane'deki otopark yapılırken orada da kuyu temel sistemiyle yine bu firma çalışmış ve orada da bazı dükkânlarda kaymalar, çatlaklar olmuş. Belediye buna rağmen aynı sistemi Galata Kulesi'nde yapıyor. Çok önemli tarihi bir yapının yanında, böylesine vandal bir şekilde kuyu temel açılmasına belediye nasıl izin veriyor?”
Kazı Arkeoloji Müzesi denetiminde yapılmalı
Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı arkeolog Yiğit Özar'a Galata Kulesi'nin zarar görmesinin olasılığını sorduk. Özar'ın özellikle dikkat çektiği konu şuydu: "Galata Kulesi ve civarı Cenevizlilerden kalma yerleşim yeriydi. Dolayısıyla katmanlı bir bölge ve altında ne olduğunu bilemiyoruz. "Bu nedenle kazı Arkeoloji Müzesi'nin denetiminde yapılmalı. Asıl sorulacak soru bu denetim var mı?" |
(TP/HK)