29 Mayıs 1953'te Şerpa Tenzing Norday'la birlikte Everest'in zirvesine tırmanan ilk insan olan Sir Edmund Hillary 88 yaşında öldü. Hillary'nin sağlığı, geçtiğimiz
nisanda Nepal'e yaptığı ziyarette düştüğünden beri kötüye gidiyordu.
Yeni Zelanda Başbakanı Helen Clark onu bir kahraman olarak niteleyerek tüm ülkenin ardından yas tutacağını söyledi.
Hillary'nin 8 bin 850 metredeki zirveye ulaştıktan sonra ana kampa dönerken yolda karşılaştığı bir diğer İngiliz ekibine söylediği "Eh, George, hakkından geldik hergelenin" (Well, George, we've knocked the bastard off) sözü ünlü olmuştu.
Zirveye çıktıktan sonra Sir Edmund, Güney Kutbu'na birkaç sefer düzenledi ve hayatını Nepal'in Khumbu bölgesindeki Şerpalara yardım etmeye adadı. Kurduğu Himalaya Vakfı bölgede okullar, hastaneler, köprüler inşa etti. Hillary 2003'te onursal Nepal vatandaşı oldu.
Britanyalı maceracı ve çevreci Pen Hadow, Hillary'nin ölümüyle gezegenin keşfine dair bir dönemin kapandığını söyledi.
Sekizinci deneme
Auckland'da 1919'da doğan Edmund Hillary gençliğinde kendi ülkesinde dağcılığa başladı ve kısa süre içinde buz tırmanışçısı olarak bilindi.
1953'te Sir John Hunt'ın liderliğindeki Britanya ekibiyle birlikte Everest'in zirvesine tırmanmaya başladıklarında, dağın tepesine ulaşmak için o tarihe kadar yedi ayrı deneme başarısız olmuştu.
Dağın güney yüzünden gerçekleştirilen tırmanışta tüm ekip yorgunluk ve yüksek irtifanın etkileri nedeniyle pes ederken sadece iki dağcı kalmıştı.
Hillary ve Norday, 29 Mayıs'taki ikinci denemelerinde yerel saatle 11:30'da zirveye ulaşmayı başarmıştı.
"Sırtta adım atmaya devam ediyordum ve birkaç adım da sağa atınca... büyük bir zevkle Everest Dağı'nın tepesine vardığımızı ve tüm dünyanın ayaklarımız altında uzandığını fark ettim."
İki erkek sevinçle birbirlerine sarıldı ama oksijen azlığından zirvede sadece 15 dakika kalabildiler. Tenzing Britanya, Nepal, Birleşmiş Milletler ve Hindistan bayraklarını sallarken Hillary onun fotoğraflarını çekti.
Başarının haberi 2 Haziran'da tüm dünyaya yayıldı. Hillary 1953'te şövalye unvanı aldı. (EÜ/TK)
* Bu haberi Erhan Üstündağ BBC ve Guardian'dan derledi ve Türkçeleştirdi.