15 Temmuz'daki darbe girişimi üzerine dünyadan tepkiler geldi.
ABD
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'na ABD'nin, Türkiye'nin demokratik yollarla seçilmiş, sivil hükümetine ve demokratik kurumlarına mutlak destek sunduğunu ilettiğini bildirdi.
AB
Our joint statement with @JunckerEU and @eucopresident on #Turkey pic.twitter.com/a4WdAw7gOg
— Federica Mogherini (@FedericaMog) July 16, 2016
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk, AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temcilcisi Frederice Mogherini Avrupa-Asya toplantısı ASEM'in 11. Zirvesi'nin bitiminde Türkiye'deki gelişmelere ilişkin ortak bir bildiri yayınladı.
28 AB üyesi ülke adına hazırlanan bildiride, "Türkiye'yi süratle anayasal düzene geri dönmeye çağırıyoruz" denildi.
Bildiride, "AB, demokratik olarak seçilmiş hükümeti, ülkenin kurumlarını ve hukuk devletini desteklemektedir" ifadeleri yer aldı. Ayrıca Türkiye'nin AB'nin kilit önemdeki ortaklarından biri olduğu vurgulandı.
Tensions, challenges cannot be solved with guns. Military coups have no place in modern Turkey. No alternative to democracy, rule of law
— Donald Tusk (@eucopresident) July 16, 2016
Tusk, darbe girişiminin AB-Türkiye ilişkileri ve tüm bölge açısından önemli sonuçları olacağını, Türkiye'nin tansiyonunun silahla düşürülemeyeceğini belirtti.
Mogherini, daha önce Twitter hesabından yaptığı paylaşımlarda, Türkiye'de “itidalli olunması ve demokratik kurumlara saygı gösterilmesi” çağrısı yapmıştı.
Türkiye'nin AB için kilit öneme sahip bir üye olduğunu belirterek, "AB demokratik bir şekilde seçilen hükumeti, ülkenin kurumlarını ve hukukun üstünlüğünü destekliyor." dedi.
Juncker da, Twitter hesabı üzerinden Türkiye’de anayasal düzene süratle dönülmesi çağrısı yaptı, "28 AB üye devletleriyle koordine içinde gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Türkiye, AB için kilit öneme sahip bir üyedir. AB demokratik bir şekilde seçilen hükumeti, ülkenin kurumlarını ve hukukun üstünlüğünü destekliyor" diye yazdı.
Avrupa Konseyi
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland Türkiye yapılan darbe girişimine tepki gösterdi.
Avrupa Konseyi genel sekreteri Jagland “Avrupa Konseyine üye hiçbir devletin demokratik yollarla seçilmiş lideri devirmeye yönelik girişimi kabul edilemez” ifadelerini kullandı. Jagland hukukun üstünlüğü, demokrasi ve insan haklarına vurgu yaptı.
Almanya
Die demokratische Ordnung in der #Türkei muss respektiert werden. Alles muss getan werden, um Menschenleben zu schützen.
— Steffen Seibert (@RegSprecher) July 15, 2016
Almanya Federal Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert, Almanya hükümetinin “Türkiye'deki seçilmiş hükümeti desteklediğini” söyledi. Seibert Twitter mesajında, "Türkiye'deki demokratik düzene saygı gösterilmesi gerekiyor. İnsanların hayatının korunması için her şey yapılmalıdır" dedi.
Almanya Yeşiller Partisi Eş Başkanı Cem Özdemir de Twitter mesajında "Ne askeri darbe, ne sivil diktatörlük. Türkiye'nin herkes için demokrasiye ihtiyacı var. Şimdi" diye yazdı.
Fas
Fas Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’nin anayasal düzenine karşı yapılan darbe girişimin kabul edilemez olduğunu bildirdi.
Fas Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, “Türkiye’nin anayasal düzenine karşı yapılan bu darbe girişimi kabul edilemez. Fas, kardeş ve Müslüman ülke Türkiye ile her zaman dayanışma içerisinde olacaktır" ifadelerine yer verildi.
Gürcistan
Gürcistan Cumhurbaşkanı Giorgi Margvelaşvili, "Öncelikle Türkiye'de demokratik yollarla seçilen hükümete destek verdiğimizi ifade etmek istiyorum. Şahsi olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı desteklediğimi ifade etmek istiyorum" açıklaması yaptı.
Margvelaşvili, dost ve komşu Türkiye'deki gerginliğin kısa süre içinde sona ereceğinden ve hayatın normale döneceğinden emin olduğunu vurguladı.
Başbakan Kvirikaşvili de Güvenlik Konseyi Toplantısı ardından yaptığı açıklamada, darbe girişimine tepki göstererek, şunları kaydetti:
"Askeri darbe girişimleri tüm demokratik ülkeler için kesinlikle kabul edilemez. Dost ve stratejik ortağımız Türkiye'de demokratik yollarla seçilen bir hükümetin göreve devam etmesi ve ülkede istikrarın olması bizim için son derece önemli."
İngiltere
İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, Türkiye'deki gelişmelerden dolayı “çok kaygılı” olduğunu belirtti.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile telefonda konuşan Johnson, İngiltere’nin demokratik yöntemlerle seçilmiş Türkiye hükümetini ve kurumlarını desteklediğini iletti.
İran
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, "İstikrar, demokrasi ve güvenlik Türkiye'deki insanlar için önceliklidir. Birlik ve temkin ise vazgeçilmez niteliktedir" dedi.
Katar
Katar resmi haber ajansı QNA'nın haberine göre, Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile telefonda görüştü.
Al Sani, Çavuşoğlu'na, Doha yönetiminin Türkiye Cumhuriyeti'ne verdiği desteği ifade etti.
Katar Dışişleri Bakanı, ülkesinin Türkiye'deki darbe girişiminin ardından meşru Türkiye hükümetinin güvenlik ve istikrarın korunması için gerçekleştirdiği tüm yasal icraatlarında Türkiye Cumhuriyeti ile dayanışma içinde olduğunu dile getirdi.
NATO
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye'nin demokratik kurumları ile anayasasına tam saygı gösterilmesi çağrısı yaptı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile telefonda görüştüğünü kaydeden NATO Genel Sekreteri, Türkiye'deki olayları yakından ve endişe izlediğini belirtti.
Stoltenberg, açıklamasında "İtidal, sükunet ve Türkiye'nin demokratik kurumları ile anayasasına tam saygı gösterilmesi çağrısında bulunuyorum. Türkiye değerli bir NATO müttefikidir" dedi.
Rusya
Rusya Federasyon Konseyi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Konstantin Kosaçev, Türkiye'deki darbe girişiminin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Atatürk'ün belirlediği çizgiden çıkmasına askeri elitlerin gösterdiği tepki olduğunu söyledi.
Darbe girişiminin başarısız olduğunu belirten Kosaçev, "Gerçekte nelerin yaşandığını öğrenmek lazım. Ama bu ülkenin modern tarihini bilen herkes için bunun spontane bir duygu boşalımı ve tesadüf olmadığını çok iyi biliyor" dedi.
İktidar mücadelesinin anayasal olmayan yollarla yapılmasının kötü olduğunu dile getiren Rus Senatör, "Ukrayna örneği bu yolun sonunun çıkmaz olduğunu açık bir şekilde göstermiştir" diye konuştu.
Türkiye'nin egemenliğine saygı gösterilmesi ve iç işlerine karışılmaması gerektiğini kaydeden Kosaçev, şimdi kendileri için önemli olanın Türkiye'de bulunan Rus vatandaşların güvenliğini sağlamak olduğunu vurgulayarak, Türk halkına barış ve huzur dileğinde bulundu.
Yunanistan
Yunanistan’da Hükümet Sözcüsü Olga Gerovasili, bugün erken saatlerde yaptığı açıklamada, Atina yönetiminin “demokratik olarak seçilmiş hükümete” destek verdiğini söyledi. Gerovasili, Başbakan Aleksis Çipras’ın bugün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım’a telefon açacağını sözlerine ekledi.
The government and people of Greece are following the ongoing situation in #Turkey standing for democracy and constitutional order.
— Alexis Tsipras (@tsipras_eu) 16 Temmuz 2016
Tsipras, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Hükümetin ve Yunan halkının Türkiye’de sürmekte olan durumu takip ettiğini; demokrasi ve anayasal düzenden yana olduklarını” belirtti.
(EA)
Bu haberi BBC, BBC Türkçe, Milliyet, Daily Mirror, Sputnik News ve Deutsche Welle'den derledik.