Gizli yönetmelikle Genelkurmay, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) ve jandarmanın yanı sıra Dışişleri ve İçişleri bakanlıklarının topladığı istihbaratlar MGK'da merkezileşiyor.
MGK'da bu işlerle görevli Bilgi Toplama ve Değerlendirme Grup Başkanlığının (BTDGB) görevleri arasında tehdit veya tehdit olması muhtemel unsurların kuvvetli ve zayıf yönlerini belirlemek, tehdit unsurları hakkında alınacak tedbirlerin tespiti için çalışmak da bulunuyor. Bu yetki, psikolojik harekâta tabi tutulacak mevcut iç düşmanlar dışında muhtemel iç düşmanlar yaratarak onları bertaraf etme keyfiyetini de içeriyor.
12 Eylül Anayasası ile oluşturulan MGK'nın yetkileri arasında bulunan Psikolojik Harekâtların yanı sıra devletin tüm birimlerinden gelen istihbaratları tek elde topladığı ortaya çıktı.
Yetkiyi 21. madde veriyor
Bu yetki, istihbarat işiyle asıl görevli olan MİT, Emniyet ve jandarma istihbarat teşkilatlarını tali plana itiyor. MGK Genel Sekreterliği'nin gizli yönetmeliğinde, bu yetki, BTDGB'nin görevleri başlıklı 21. maddesinde düzenleniyor. Maddenin (a) fıkrası şöyle:
"Genel Sekreterliğin görevleri için gerekli olan ve Genelkurmay Başkanlığı, Dışişleri ve İçişleri bakanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve MİT Müsteşarlığı ile diğer bakanlık ve kuruluşlardan gelen istihbaratı değerlendirir."
Fıkranın devamı, MGK'ya mevcut iç-dış düşmanlar ve öncelikli tehditlerin yanı sıra muhtemel tehditleri de belirlemeye şöyle kapı aralıyor: "Tehdit veya tehdit olması muhtemel unsurların kuvvetli ve zayıf yönlerini belirler. Görüş ve önerileriyle birlikte Genel Sekreter'e sunar."
Maddenin, bu birime tüm kurumları dolaylı denetleme yetkisi veren diğer fıkraları da şöyle:
(b): İstihbarat sonuçlarını Genel Sekreterin vereceği direktifler doğrultusunda, tehdit unsurları hakkında alınması lazım gelen tedbirlerin tespiti için ilgili başkanlıklara dağıtır.
(c): Başkanlıkların istihbarat ihtiyaçlarını tespit eder, istihbarat toplama planlarını hazırlayarak ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşlardan istekte bulunur.
(d): İstihbarat ihtiyaçlarının karşılanması veya tamamlanması ile ilgili olarak, istihbarat oluşturan kuruluşlarla işbirliği yapar. İstihbarat toplantılarına katılır.
(e): İç, dış basın ve diğer yayınları imkânlar ölçüsünde takip eder ve değerlendirir.
Belgeler ne olacak?
7. uyum paketi ile MGK'nın tırpanlanan en önemli yetkilerinden biri de istihbarat tekeli oluşturan bu birimin faaliyetleri oldu. Yasayla MGK'nın bütün kamu kurum ve kuruluşlarından bilgi belge isteme yetkisi kurumların da bunun gereğini yapması zorunluluğu kaldırıldı. Böylece bu birimin bugüne kadar ürettiği kullandığı belki de binlerce bilgi belge de tartışmalı hale geldi. (AK/BB)