Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın korumalarının altı yıl önce bir açılış sırasında darp ederek gözaltına aldığı 50 yaşındaki Necati Yılmaz'ın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) yaptığı başvuru sonuçlandı.
AİHM, bugün verdiği kararla korumaların, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin "işkence ve kötü muamele yasağını" düzenleyen 3. maddesi uyarınca suçlu olduğuna hükmetti. AİHM kararına göre, olayla ilgili etkili soruşturma da yapılmadı.
Türkiye, Yılmaz'a 12 bin Euro manevi tazminat ödeyecek.
Kimlikleri bilinmiyor
Yüzde 80 görme engeli olan ve Trabzon'un Araklı ilçesinde yaşayan Necati Yılmaz, 7 Nisan 2007'de Başbakan Erdoğan'ın ilçelerinde yapacağı bir yol açılışına katılmıştı. Yılmaz, fındık fiyatlarının yüksekliğini protesto ederken, kimliği tespit edilemeyen korumalarca zorla miting alanından uzaklaştırılarak araca bindirildi ve karakola götürüldü.
Yılmaz, aracın içerisinde korumaların yüzüne yumruk attığını söyledi.
"Başbakanı halk içerisinde aşağılamak suçlamasıyla" gözaltına alınan Yılmaz, ertesi gün serbest bırakıldı. Aynı gün aldığı doktor raporuyla korumalarca dövüldüğünü kanıtladı.
AİHM kararında da doktor raporuna göre, Yılmaz'ın sağ gözünün korumalarca yaralandığının yazılı olduğu belirtildi.
Yılmaz, 11 Nisan 2007'de bu doktor raporuyla savcılığa "kötü muamele" şikayetinde bulundu, karakola götürülürken araçta dövüldüğünü söyledi. Savcı "tanık ve kanıt eksikliğini" gerekçe göstererek takipsizlik kararı verdi.
Bunun üzerine Yılmaz, Rize Ağır Ceza Mahkemesi'ne şikayetini yineledi, savcının doktor raporlarını göz ardı ettiğini ifade etti. Konuyla ilgili açılan soruşturmada beş yıldır bir ilerleme olmadı.
Yılmaz'ın hakkında korumaların şikayetiyle bir de dava açıldı. "Başbakanı aşağılamak" gerekçesiyle açılan dava halen sürüyor.
AİHM'den "cezasızlık" vurgusu
Yılmaz, 24 Şubat 2009'da AİHM'e başvurdu. AİHM'in bugün verdiği kararda, "Yılmaz'ın kendisine karşı zor kullanmayı gerektirecek hiçbir harekette bulunmadığı, buna rağmen hastane raporunun da gösterdiği üzere Yılmaz'a şiddet kullanıldığı" ifadeleri yer aldı.
AİHM, "Başbakanın korumaları Yılmaz'a normal bir gözaltı işleminin çok ötesinde aşırı şiddetli davrandıklarını" açıkladı ve AİHS'in 3. maddesinin ihlal edildiğine karar verdi.
AİHM ayrıca mahkemelerin bu gibi işkence ve kötü muamele şikayetlerine acilen yanıt vermesinin, toplumda hukuka olan güvenin tesisi ve cezasızlığın önlenmesi bakımından önemli olduğunu vurguladı.
Yılmaz'ın AİHS'in "özgürlük ve güvenlik hakkı" başlıklı 5. maddesi uyarınca, "gözaltına haksız şekilde alındığına" dair yaptığı başvuru ise reddedildi.
AİHM ayrıca Türkiye'nin "korumaların kimliğini belirlememesine" de dikkat çekti. Kararda, olay hakkında Türkiye'den "tatmin edici yanıt gelmediği" belirtildi. (AS)