Yazarlarının aralarında Avrupa Parlamentosu üyeleri Daniel Cohn-Bendit, Joost Lagendijk, Cem Özdemir, Andrew Duff, akademisyen Timothy Garten Ash, Joschka Fischer, Hans Vandenbrock, Ana Palacio gibi isimlerin de bulunduğu mektup bugün International Herald Tribune'de yayımlandı.
Avrupalı siyasiler mektupta ordunun açıklamasından derin üzüntü duyduklarını ve laikliğe yönelik tehdit algısının abartıldığını ifade ettiler.
"Bu müdahaleden büyük üzüntü duyuyoruz"
Siyasiler, Türkiye'de demokrasi, laiklik, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) iktidarı ve silahlı kuvvetlerin rolü üzerine görüşlerini belirttikleri mektupta, ordunun açıklamasının Türkiye'nin sağladığı ilerlemeye ve AB ilişkilerine zarar verebileceğini söylediler ve "bu müdahaleden büyük üzüntü duyuyoruz" dediler.
Mektupta, söz konusu müdahalenin Türkiye'nin AB üyeliği sürecine olası etkisine ilişkin şu değerlendirme yapıldı:
"2004'te Kopenhag kriterlerinin yerine getirildiğine ilişkin açıklamayla sonuçlanan bir dizi reformla beraber müzakerelere başlama kararı alındı. Söz konusu kriterlerden birisi, insan hakları ve temel özgürlüklere saygıdır. Diğeri ise temel bir ilke olarak askerler üzerinde sivillerin tam anlamıyla denetimini de içeren işleyen bir demokrasinin varlığıdır. Ordunun 27 Nisan'daki müdahalesi, Türkiye'nin bu kriterleri benimsediği konusunda şüpheye yol açıyor."
Avrupalı siyasiler Genelkurmay'ın açıklamasına gerekçe olarak gösterdiği "laikliğe yönelik tehdit" söylemini de abartılı bulduklarını ifade ettiler; "Türkiye'de kadın haklarından eğitime kadar bir dizi önemli reform yapılmıştır ve bu reformlar laik değerler için yasal koruma sağlamaktadır" dediler.
Siyasiler "Türkiye halkının tercihlerinin sivil toplum ve siyasi süreçlerle ortaya çıkacağına inandıklarını" belirttikleri mektupta, "demokratik düzenlerde kitlesel gösterilere gidilmesi, siyasi kararların yargıya götürülmesi ve siyasi kampanyalarla tartışılması kabul edilebilir yollardır" dediler.
Siyasiler mektubu, "İktidarın bir tek partinin elinde toplanmasından duyulan endişe anlaşılır, ancak bu, ordu tarafından demokratik yönetimi sınırlandırmak için bahane olarak kullanılmamalıdır" diye sonlandırdı.
Mektuba imza atanlar:
İsveç Parlamentosu'ndan Urban Ahlin, eski Hollanda dışişleri bakanı Hans van den Broek, Avrupa Parlamentosu'ndan Daniel Cohn-Bendit, Batı Avrupa Birliği (WEU) Genel Sekreteri José Cutileiro, İtalya Aspen Enstitüsü'den Marta Dassù, Avrupa Parlamentosu'ndan Andrew Duff, Diena editörü Sarmite Elerte, Avrupa Siyasi Çalışmalar Merkzei'nden Michael Emerson, eski Almanya dışişleri bakanı Joschka Fischer, Oxford Üniversitesi'nden Timothy Garton Ash, Portekiz eski dışişleri bakanı Teresa Patrício Gouveia, Avrupa Reform Merkezi'nden Charles Grant, Uluslararası İlişkiler ve Diyalog Vakfı'ndan (FRIDE) Diego Hidalgo, Hollanda İşçi Partisi eski başkanı Michiel van Hulten, Bertelsmann Vakfı'ndan Josef Janning, Avrupa Parlamentosu'ndan Dan Jørgensen, London School of Econmicsten Mary Kaldor, Eski Avrupa Birliği komisyo üyesi Lord Kinnock of Bedwellty, Avrupa İstikrar Girişimi Gerald Knaus, Liberal Stratejiler Merkezi; Ivan Krastev, Avrupa Parlamentosu üyesi Joost Lagendijk, Avrupa Komisyonu Dış İlişkiler'den Mark Leonard, ;Le Monde ve AM Konseyi Başkanı Alain Minc, Avrupa Siyaset Merkezi'nden Antonio Missiroli, Avrupa Arkadaşları'ndan; Giles Merritt, Oxford Üniversitesi'nden Kalypso Nicolaidis, Avrupa Parlamentosu üyesi Cem Özdemir, İspanya eski dışişleri bakanı Ana Palacio, tarihçi Diana Pinto, ;İspanya eski başkan yardımcısı Narcis Serra, Stefan Batory Kuruluşu'ndan Aleksander Smolar, Avrupa' ın Sesi'nden Dana Spinant, eski Avrupa Birliği komisyon üyesi Antonio Vitorino , Avrupa Birliği eski terörle mücadele koordinatörü, Gijs de Vries, eski İngiltere başbakan yardımcısı Stephen Wall. (NZ/TK)
* Mektubun orjinal metini için tıklayınız .