Almanya Başbakanı Angela Merkel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu ile bir görüşme yapmak üzere İstanbul'a geldi.
Görüşmelerin gündeminde Suriyeli mülteciler vardı.
Merkel önce Dolmabahçe’deki Başbakanlık Ofisi’nde Başbakan Ahmet Davutoğlu ile görüştü.
Basına kapalı olarak gerçekleştirilen görüşme saat 13.00'da başladı, yaklaşık 1 saat 15 dakika sürdü. Görüşmenin ardından ortak basın açıklaması gerçekleşti.
Kırmızı ışıkta durdu
Merkel'in aracının bulunduğu konvoy, havalimanından Dolmabahçe'ye gelirken Haliç Köprüsü'nde meydana gelen hasarlı bir trafik kazası nedeniyle bir süre beklemek zorunda kaldı. Merkel'in konvoyundaki araçların güzergahtaki trafik ışıklarına da uygun hareket etti.
Görüşme öncesi Dolmabahçe Başbakanlık ofisinin çevresinden geniş güvenlik önlemleri alındı. Kadıköy İskelesini Beşiktaş çarşıya bağlayan Barbaros Hayrettin Paşa iskelesi sokak araç trafiğine kapatıldı. Polisler yol kenarında emniyet şeridi oluşturdu. Vapurdan inen ve vapura giden vatandaşların yoldan yürümelerine izin verilmedi, yayalar kaldırıma yönlendirildi.
İlk görüşme Davutoğlu ile
Merkel’in, görüşmenin başında yönelttiği "Atatürk, hayatını burada mı kaybetti?" sorusunu Davutoğlu "Atatürk, Dolmabahçe Sarayı'nda hayatını kaybetti fakat burası sarayın başka bir bölümü. Biz burayı, sizin gibi önemli konukları ağırladığımız Başbakanlık Ofisi olarak kullanıyoruz" şeklinde yanıtladı.
Başbakan Davutoğlu ve Merkel, görüşmelerin ardından yürüyüş yaptı. Davutoğlu ve Merkel, ikili görüşmenin ardından heyetler arası çalışma yemeğine geçti.
Davutoğlu: Suriye'deki son gelişmeleri ele aldık
Görüşmenin ardından Davutoğlu ve Merkel ortak açıklama yaptı. Davutoğlu Ocak ayında Berlin’de benzer bir toplantı yapılacağını duyurdu.
Davutoğlu’nun konuşmasından satır başları şöyle:
“Küresel ve bölgesel sorunları da kapsamlı şekilde görüştük. Suriye sorununa değindik. Suriye’de son beş yıldaki gelişmelerle ilgili her ikimiz de üzüntümüzü dile getirdik.
“Suriye’deki son gelişmeleri kapsamlı şekilde ele aldık. Bütün ülkeleri duyarlı davranma konusunda çağrı yapmayı konuştu.
“Yasadışı göç bugün hiçbir ülkenin tek başına çözebileceği bir konu değildir. Bu küresel bir sorundur ve bütün ülkelerin işbirliği yapması şarttır.
"Bugün iki milyondan fazla Suriyeliye Türkiye ev sahipliği yapıyor, 7,5 milyar dolardan fazla maliyetin altına girdi.
"Merkel insani tavır sergiledi"
“Sayın Angela Merkel bu konuda gözü açık davrandı ve son derece insani bir tavır sergiledi. Türkiye Almanya arasında ortak bir çalışma grubu 15 Ekim’de toplandı. Bir sonraki Berlin’de gerçekleşecek. Önemli olan iki çözüm bulmaktır.
“Türkiye ile Avrupa Birliği arasında göçmenler konusunda büyük görüşmeler yapıldı. Sayın Merkel ile de birlikte bir eylem planı konusunda attığımız adımları takdir ediyorum.
"Geri kabul anlaşması göçü çözer"
“Biz Türkiye olarak insan kaçakçılığına karşı birlikte çalışmaya hazırız. Bu çerçevede Türkiye olarak dört konuya önem veriyorduk.
“Göçün külfet paylaşımı konusunda adil bir yaklaşımın olması. Külfet ikinci dereceden önemli. Türkiye bu konuda yalnız bırakılmıştır. Sayın Merkel ile yaptığımız ikili görüşmelerde girilen yeni dönemden memnunuz.
“On yıllardır süren vize konusundaki görüşmelerin nihayete ermesidir. Geri kabul anlaşması göçü yasal olarak çözer.
"Schengen için 2016 tarihi"
“2017 için planlanan Schengen konusunu 2016 içinde tamamlayabilmek için ciddi bir çaba sarf ediyoruz. Umut ediyoruz 2016 Temmuz ile birlikte hem geri kabul anlaşması hem de Schengen anlaşması devreye girer.
“3. boyutu ise bu krizden biz Türkiye –AB ilişkilerine yeni bir vizyon üretilebilir miyiz? Beklentimiz ahde vefa ilişkisi doğrultusunda AB sürecine yeni bir soluk gelmesidir."
"Fasıllar"
"Önümüzdeki günlerde 17, 23 ve 24 (fasıllar) öncelikli olmak üzere bu konulardaki çalışmalarımızı hızlandırmak konusunda da mutabık kaldık.
"Biz Türkiye olarak, yasa dışı göçle mücadelede, çaresiz insanları istismar eden insan kaçakçılarına karşı mücadelede birlikte çalışmaya hazırız. Bu konuda da Türkiye olarak her türlü iş birliğini hayata geçirmeye kararlıyız. Göç bir vaka ancak bunun düzenli ve yasal olması lazım. Düzenli ve yasal göç sağlanabilmesi için de Türkiye ile Almanya omuz omuza birlikte çalışacak. Göçü kaynağında engellemek için de Suriye sorununa çözüm bulma konusunda da iş birliğimiz şarttır."
Merkel: Türkiye’ye dört konuda destek
Merkel konuşmasına Ankara Katliamı’nda hayatını kaybedenler için başsağlığı dilekleriyle başladı.
“Milyonlarca mültecinin günü geldiğinde evlerine dönmesini isterim. Elbette hiç kimse savaş neticesiyle evden kaçmayı istemez.
“İlkesel olarak doğru yolda olduğumuzu söyleyebilirim. Sayın başbakanın da dediği gibi dört konuda Almanya’nın da destek vereceğini söylemek isterim. Vize konusu da dahil. Tabi ki bu süreci her şeyden önce ilerletmek istiyoruz. Vize konusunda bazı talepler var. Bunun için karşılıklı olarak çalışma gerekir.
“Külfetin paylaşılması…”
“İkinci husus olarak külfetin paylaşılması var. Şu ana kadar Türkiye’nin çok fazla yardım almadığını biliyoruz. Türkiye bu konuda belirli bir sorumluluğu üstlenmiştir ve mülteciler konusunda baskı görmüştür.
“Yasa dışı konusunda yapılacak bazı hususlar var. Yasal göçü nasıl hızlandırabiliriz, AB’ye yasal göçü nasıl yapacağız bu konuda çalışmalar var.
“AB üyeliği ucu açık bir husus”
“AB ile Türkiye arasındaki ilişkiler tabi ki sürdürülecek.
“AB üyeliği konusunda ucu açık bir husus. Almanya olarak 17 no’lu faslı açmak isteriz. Türkiye eskiden katılıyordu toplantılara. Ama artık aile fotoğrafında değil. Aday ülkelerin yeniden çalışmalara nasıl dahil edebileceğini yeniden düşünmemiz gerekiyor.
“Kontrolsüz kriz”
“Şu anda çok kontrolsüz bir kriz söz konusu, çok fazla insan akını var.
Bunun dışında New York’ta da konuştuğumuz gibi iki ülke arasında stratejik işbirliği de olacaktır. Bakanlıkların dahil olduğu bir çalışma heyeti olacaktır.
“İstikrarsızlık istemiyoruz”
“Ortak çıkarlarımız var. Almanya her şeyden önce istikrarlı bir Türkiye’nin oluşmasını istiyor. İstikrarsızlık istemiyoruz.
“Seçimlerden sonra Kürtlerle yeniden barışma konusunun gündeme gelmesini istiyoruz. Ermenistan konusuna değindiğiniz sayın başbakan bu konuda da çalışmalarımızı devam ettireceğiz." (BK)
Fotoğraf: Hakan Göktepe, Berk Özkan/ AA, Mustafa Aktaş / Başbakanlık