176 kişinin öldüğü, 520 kişinin de yaralandığı deprem hakkında ASK raporunda kriz yönetimi konusunda önemli sorunların yaşandığı tespit ediliyor, depremden bir gün sonra Bingöl valiliği önünde yaşanan gösterilerin valiliğe olan güveni azalttığına dikkat çekiliyor.
"Valilik etik kaygı gözetmedi"
Raporda kriz yönetimi konusunda şu tespitlere yer veriliyor:
"Kızılay ile Valilik arasında yaşanan "çadır pazarlığının", depremi yaşayan halka bakış açısındaki etik kaygıların gözetilmediğini gösterdi."
Arama kurtarma çalışmaları hakkında da gözlemlere yer verilen raporda bu çalışmaları yürüten kurumların planlama konusunda eksik kaldıkları ifade ediliyor:
"Sivil Savunma ve Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ekipleri (DAK, JAK) yoğunluklu olarak bölgede çalıştılar. Bu ekiplerin, malzeme ve personel açısından yeterli olmakla birlikte planlama konusunda eksik kaldıkları gözlendi.
Çeltiksuyu Yatılı Bölge İlköğretim Okulu enkazının üstünde risk yaratacak sayıda arama-kurtarma ekibinin bulunması en önemli hatalardandı."
Kriz yönetimindeki eksiklikler
Rapordaki kriz ve afet yönetimi alanında şu tespitler yapılıyor:
* Hazırlık ve zarar azaltma safhasında çok ciddi boyutta eksiklik olması
* Mevzuat uyarınca hazırlanması gereken plan ve prosedürlerin uygulamaya sokulamaması
* Kamu ve yerel yönetim arasındaki güvensizlik ve koordinasyonsuzluk
* Ön hasar tespiti ve ihtiyaç tespitinin başarılı olamaması
* İletişim, bilgi akışı ve haberleşmenin yetersiz olması
* Kitle psikolojisinin yönetilememesi
* Yönetime gönüllü kuruluşların dahil edilmesinde eksiklik
* Kamu görevlilerinin yeterli düzeyde çalışmalara katılmaması/katılamaması
* Düzenli geçici barınma alanlarına ilgisizlik ve kamu tarafından bu konuda bir politikanın oluşturulamaması
* Kamu binalarının çoğunun güvensiz yapılar olması.
10568 hasarlı bina
Raporda depremde ölen ve yaralanan sayısı ile oluşan hasar miktarı hakkında da şu bilgiler veriliyor:
Hasarlı veya Oturulamaz Bina: 2566, Toplam Okul Sayısı (Merkez): 27, Hasarlı / Oturulur Bina: 2546, Tam Yıkılmış Okul: 4, Sağlam Bina: 1828, Ağır Hasarlı Okul: 9, Az Hasarlı Okul: 11, Hasarsız Okul: 3, Tam Yıkık Bina (Merkez): 309, Ağır Hasarlı (Merkez): 2557, Az Hasarlı / Oturulabilir (Merkez): 2539, 19 Köyde ağır hasarlı bina
Raporu, Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Başkanı Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu, Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Halkla İlişkiler Danışmanı Oksal Erev, Arama Kurtarma Dernekleri Federasyonu Eğitim Koordinatörü Atila Ulaş, ASK saha koordinatörü Zafer Kıraç ve ASK üyesi Jale Velibeyoğlu hazırladı.(HA/NK)