İYİ Parti Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan Bandırma – Bursa – Yenişehir – Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu Projesi ihalesinin 9,4 milyar TL’ye Kalyon İnşaat’a verilmesini Meclis gündemine taşıdı.
2008’de projelendirilen ve TCDD yatırım programında başlama tarihi 2008 – 2025 yılları arası öngörülen demiryolu projesinin 2018’de 2.5 milyar TL’ye ihale edildiğini ifade eden Türkkan ihalenin iptal edilerek kamunun zarara uğratıldığını söyledi.
Davet usulü gerçekleştirilen ihaleye 5 firmanın katıldığını ifade eden Türkkan, Kalyon İnşaat’ın ilk turda yüksek yüksek teklif verdiğini, ikinci turda ise fiyat düşürdüğünü aktardı.
Adrese teslim ihale yapıldığını söyleyen Türkkan 21/b sayılı Kamu İhale Kanunu’nun suiistimal edilerek ihaleye çıkılmasını eleştirdi.
2018’de düzenlenen ve bir takım usulsüzlükler üzerine iptal edilen söz konusu projenin ihalesine de değinen Türkkan, “İptal edilen ihale düzenlendiğinde dolar kuru 3,97’ydi ve ihale bedeli 2,5 milyar TL’ydi. Fakat TCDD yatırım programında dolar kuru 6 TL olarak baz alınmıştı. Dolar o günden bu güne 2 kat artmamışken aynı iş neden yaklaşık 4 katı bedelle ihale edildi” dedi.
Kamunun zarar uğratıldığını söyleyen Türkkan, 393 km’lik Ankara – Sivas Yüksek Hızlı Tren Yolu Projesinin maliyetinin 13 milyar lira olduğunu hatırlattı ve bu coğrafyanın zorluğuna dikkat çekti.
201 km’lik Bandırma – Osmaneli hattının ise YHT olmadığı halde 9,4 milyar TL’ye mal edildiğini ifade eden Türkkan ihalede çarpıklıklar olduğunu vurguladı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun cevaplaması istemiyle bir soru önergesi veren Türkkan 2023’te hizmete girecek bir proje için 21/b şartlarının olmamasına karşın ihalenin neden davet usulü gerçekleştirildiğini sordu:
- Proje'nin başlangıç tarihi 2008 - 2025 yılları arası olarak belirlenmiştir. Başlangıç tarihi oldukça geniş tutulan proje için Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü'nün 2020 yılı yatırım programında olmamasına rağmen neden 22 Ağustos 2020’de acele bir şekilde ihaleye çıkılmıştır?
- 2008’de projelendirilen demiryolu hattı inşaatının başlangıcı için geniş bir zaman aralığı belirlenmiştir. Projenin ilk ihalesi 3 Nisan 2018'de yapılmış ancak ihale bir takım usulsüzlüklerden dolayı iptal edilmiştir. Yapımı için geniş bir zaman aralığı tanınan projenin 22 Ağustos 2020 tarihli ihalesi Kamu İhale Kanunu (KİK) 21/b'nin şartlarını taşımamaktadır. 2023’te hizmete girecek olan söz konusu proje için KİK 21/b'ye başvurulmasının sebebi nedir?
- Projenin 3 Nisan 2018’de yapılan ihalesi 2,5 Milyar TL bedelle verilirken 22 Ağustos 2020’de gerçekleşen ihale bedeli 9.4 Milyar TL’ye yükselmiştir. 3 Nisan 2018‘deki dolar kuru 3,97 TL'dir. 22 Ağustos 2020'deki dolar kuru ise 7,33 TL'dir. Söz konusu projenin yer aldığı TCDD 2020 Yatırım Programında ise dolar kuru 6 TL’ye sabitlenmiştir. İki ihale arasındaki dolar kuru farkı 2 kat bile değilken, ihale bedelleri arasındaki fark neden 4 kata yakındır?
- İhaleye davet edilen beş firma hangi kriterlere göre belirlenmiştir? Neden Aynı niteliğe sahip diğer firmalar ihaleye neden davet edilmemiştir?
- TCDD'nin 8’inci kez revize edilen yatırım programına dahil edilen söz konusu projenin yapım maliyeti 3 milyon 612 bin TL olarak belirlenmesine karşın söz konusu projenin ihalesi niçin belirlenen fiyatın yaklaşık 3 katı daha yüksek bir bedelle ihale edilmiştir?
- Bakanlığınızın bütçesi yaklaşık olarak 29 Milyar TL olmasına karşın, toplam bütçenizin 3’te birine tekabül eden söz konusu demiryolu yapım işi için finansman nasıl sağlanacaktır? Söz konusu proje için dış kredi kullanılacak mıdır?
- Bakanlığınız söz konusu projenin finansmanını öz kaynaklarla karşılayacak ise 2019 ve 2020 içerisinde ödenek yetersizliğinden durdurulan projeler için neden istenilen kaynak sağlanamamıştır?
- Söz konusu demiryolu projesi Yüksek Hızlı Tren Hattı yerine niçin Yüksek Standartlı Demiryolu olarak tercih edilmiştir?
- İhaleyle kamuyu zarara uğratılmış mıdır?
1 ayda ikinci demiryolu ihalesi
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 14 Temmuz’da gerçekleştirdiği “Mersin Adana Osmaniye Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerinin Temini” isimli ihaleyi de 6 milyar 953 milyon 303 bin TL bedelle Kalyon İnşaat almıştı.
Kalyon İnşaat Dünya Bankası’nın, Aralık 2018’de yayımladığı rapora göre dünyada en çok kamu ihalesi alan 10 şirketten birisi konumunda. Türkiye menşeili diğer şirketler ise Limak, Cengiz, Kolin ve MNG. (HA)