Almanya ve başka bazı ülkeler geçtiğimiz yıl Brüksel'den gelecek bir uyarıdan kıl payı kurtulmuştu. Oysa şimdi AB Komisyonu sorunun üzerine ciddi şekilde gidiyor ve sınırı aşan Portekiz'e karşı önlem almaya hazırlanıyor. Başka ülkelerde de durum kritik. Almanya'nın da yaptırımlara maruz kalıp kalmayacağı henüz bilinmiyor.
Brüksel, İstikrar Paktı'nı yumuşatmaya çalışan bazı AB ülkelerinin çabalarından etkilenmiş görünmüyor. Bunu ilk hisseden ülke Portekiz. Parasal İşlerden Sorumlu Avrupa Birliği Komiseri Pedro Solbes, daha Temmuz ayında Portekiz aleyhine "açık prosedürü" olarak anılan önlemleri başlatmıştı. Portekiz'in bütçe açığı geçen yıl yüzde 4,1 olmuş ve bu şekilde Avrupa Birliği'nin yüzde 3 limitini aşmıştı. Portekiz bu sene de yüzde 2,8 oranında bir bütçe açığı oluşmasını bekliyor.
Portekiz'in durumu kritik
Fakat Brüksel'in tahminlerinin farklı olduğu belli. "Bizim kanımıza göre, Portekiz'de aşırı bir bütçe açığı söz konusu" diyen Solbes, şimdi "açık prosedürü"nün ikinci aşamasına geçilmesini istiyor. Solbes, "Komisyon'un görüşüne göre, Avrupa Birliği Maliye Bakanları Konseyi Portekiz hükümetine, şimdiki yüksek açığı en kısa sürede, fakat en geç 2003 yılı sonuna kadar kapatmasını tavsiye etmeli" diyor.
Bu uyarı karşılıksız kalırsa, son aşamada Avrupa Birliği Komisyonu'nun Portekiz'e para cezası vermesi de olanaklı. Fakat başka ülkeler de İstikrar Paktı'nın koyduğu hedeflere ulaşmakta güçlük çekiyor.
Fransa, Almanya ve İtalya da listede
Avrupa Birliği Para Komiseri, "Portekiz'in yanı sıra Fransa, Almanya ve İtalya'nın da durumu kritik. Bu ülkelerin açıkları da yüzde 3 sınırına tehlikeli ölçüde yakın" diyor, fakat sonra, Alman Maliye Bakanı Eichel'in sözünde durarak, 2003 yılından itibaren bütçe açığını her yıl yüzde 0,5 oranında aşağıya çekeceği konusunda iyimser olduğunu ekliyor.
Solbes, "Maliye Bakanı Eichel beni koalisyon anlaşmasındaki rakamlar hakkında bilgilendirdi ve ben de bu temelde, Almanya'nın varolan açığını 2003 yılından itibaren giderek azaltacağı yolundaki yükümlülüğünü yerine getireceğine güvenim arttı" diye konuşuyor. (NK)
* Avrupa İstikrar ve Büyüme Paktı mekanizmasında caydırıcılık ve mali suç işleyen ülkenin afişe edilmesi öncelik taşıyor.
* Finans piyasalarında Portekiz'in bunu başarmasının mucize olacağı söyleniyor. Bazı uzmanlar, İstikrar Paktı'nın ilk sınavını ortak kuralları sulandırmadan vermesi gerektiğini savunurken, diğerleri borç kriterlerinin yeni kurallara göre belirlenmesini istiyor. Euro bölgesi istikrar kriterlerini yumuşatma tartışmalarının alevlenmesi beklenebilir.
* Maliye Bakanlığı verilerine göre AB'ye aday ülkelerden Türkiye'de 2001 yılında bütçe açığı yüzde 15.5 olarak gerçekleşti. (kaynak www.maliye.gov.tr )