Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) ve Google, 12 Mart Siber Sansüre Karşı Uluslararası Gün’ünde Yılın Netdaşı (netizen) ödülü verecek. Oylaması Youtube üzerinden yapılan ödül ifade özgürlüğü için mücadele eden blogger, yurttaş gazetecisi ya da çevrimiçi muhalifler oylanacak.
Netizen ödülleri RSF tarafından 2008’den beri internetteki en ufak kısıtlamaya karşı dahi mücadele eden kişilerle dayanışmak için veriliyor
RSF internet özgürlüğünün Arap Ayaklanmaları’ndan sonra daha da önem kazandığını belirtiyor.
“Geleneksel medyanın sadece hükümet tarafından kontrol edildiği ülkelerde bağımsız haber ve bilgilerin bulunduğu ve paylaşılabildiği tek kaynak internet. Aynı zamanda internet farklı görüşlerin tartışılabildiği ve insanların özgürce kendisini ifade edebildiği bir forum niteliğinde.
“Ancak gün geçtikçe daha çok hükümet internetin bu özelliğini fark ediyor ve kontrol etmeye çalışıyor. Netdaşlar hükümetler tarafından hedef alınıyor. Başta Çin, İtan ve Vietnam olmak üzere 180’den fazla netdaş bugün ifade özgürlüklerini kullandıkları için hapiste. Siber Sansüre Karşı Uluslararası Gün onlara ve onların internetin özgürlüğü için ettikleri mücadeleye adanmıştır.”
Yılın Netdaşı’na dokuz ülkeden yurttaş gazetecileri, blogger ve netdaşlar aday gösteriliyor. Bu yılın adayları şöyle:
Bulgaristan’dan Assen Yordanov
Yordanov’un kurucu olduğu Bivol.bg isimli araştırmacı gazetecilik internet sitesi ülkedeki rüşvet, organize suç ve yargı sorunları ile siyasilerin bağlantılarına ilişkin haberler yapıyor. 2011’in Mart ayından itibaren Wikileaks’in resmi ortağı olan Bivol.bg ABD’nin Bulgaristan ve Balkan ülkeleri ile ilgili belgelerini yayınlıyor.
Mısır’dan Mosireen
Bir gurup yurttaş gazetecisi tarafından kurulan Mosireen Kolektifi 2011 Mısır’daki ayaklanmayı belgeledi. Kolektif amacını “Mısır Devrimi esnasında bir anda ortaya çıkan yurttaş gazeteciliği ve kültürel aktivizmin izini sürmek” olarak açıklıyor. Ayaklanmayı fotoğraf ve videolarla belgeleyen kolektif aynı zamanda bu konuda eğitimler de variyor.
Mali’den Oumarou Mohamed Lamine
Radyo AADAR FM’de radyo muhabiri olan Lamine Mali’de olan biteni dünyaya duyurmaya devam eden gazetecilerden biri. Lamine’nin radyosu Radikal İslamcı örgüt Batı Afrika Cihad Birliği (MUJAO) tarafından basılmış, bir programcı şiddete uğramış ve programların büyük kısmı engellenmişti.
Kazakistan’dan Murat Tungishbayev
Muhalif bir aktivist olan Tungishbayev 2011’deki yasama seçimleri esnasındaki yolsuzlukları interaktif bir şekilde haritaladığı bir seçim izleme sitesi kurdu. Ulusal Güvenlik Komitesi tarafından emek hareketi aktivistleri ve muhalif siyasetçiler ile ilgili sorgulanan Tungishbayev iki kişi hakkında ifade vermesi istenince, reddederek ülkeden kaçtı.
Honduras’tan Itsmania Platero
Bağımsız gazeteci, blogger ve insan hakları aktivisti olan Platero Orta Amerika’ya yayılmış olan suça itilmiş gençlerden oluşan çetelerle ilgili haberler yapıyor. Ülkesindeki askeri darbeyi eleştiren Platero darbeden bu yana ülkede 29 gazetecinin öldürülmesini Başkanlık Sarayı önünde protesto etmiş ve polisten şiddet görmüştü.
Senegal’den Cheikh Fall
Blogger ve interset siteleri üzerine proje yapan Fall ülkedeki başkanlık seçimlerini takip eden Sunu2012’nin kurucusu. Sitede başkan adayları, kampanyalar ile ilgili bilgiler yer alıyor.
İran’dan Shiva Nazar Ahari
27 yaşındaki insan hakları savunucusu ve çevrimiçi muhalif olan Ahari editörlüğünü yaptığı Azad Zan (Kadının Özgürleşmesi) isimli internet sitesindeki eylemlerinden ötürü dört yıl hapis cezasına çarptırıldı.
17 netdaşın hapiste olduğu İran için RSF özellikle kadın çevrimiçi muhaliflerin hükümet tarafından “istenmeyen tanık” olarak görüldüğünü ifade ediyor.
Vietnam’dan Hyun Ngoc Chen
Chen demokrasi, insan hakları ve Güney Çin Denizi bölgesindeki Çin karşıtı protestolar hakkında yazılar yazan bir blogger. İnternet kullanıcıları VPN adreslerini değiştirmeye zorlayan ve web erişimini defalarca kez engelleyen Vietnam hükümeti Chen’in telefonuna el koyarak bloggerı sürekli denetim altında tutuyor.
Rusya’dan Suren Gazaryan
Çevreci muhalif Gazaryan çevre gündemi ve Sochi’deki 2014 Kış Olimpiyatları hazırlıkları esnasındaki yolsuzluklar ile ilgili yazı yazan bir blogger. Blogunda Sochi’nin yerel yönetiminin koruma altındaki ormanın ortasına daça (sayfiye evi) inşa ettiğini ortaya çıkaran Gazaryan üç yıl hapse çarptırıldı. Rusya’ya kaçan Gazaryan ülkesi Estonya’da aranan kişi ilan edildi.
Oylamaya katılmak için tıklayın. (EA)
