Haberin Kürtçesi için tıklayın
Uluslararası Af Örgütü, Yemen savaşının üçüncü yılında savaşın yarattığı insani kriz, Yemen’deki durum ve silah anlaşmaları hakkında bilgiler içeren bir açıklama yayınladı.
Yemen’deki bombardımanlarda “savaş suçu” olarak nitelenmesi muhtemel birçok olayın kayıt altında alındığını ifade eden Af Örgütü, son olarak Suudi Arabistan uçaklarının ABD yapımı bir bombayla vurduğu evde aynı aileden altı sivilin öldürüldüğünü ya da yaralandığını açıkladı.
Koalisyonun 25 Mart 2015’te silahlı Huti’lere yönelik başlattığı hava saldırısından bu yana üç yılın bittiğini belirten Af Örgütü, tüm tarafların uluslararası hukuka aykırı hareket ettiğini açıkladı.
TIKLAYIN - Altı Başlıkta Yemen
“Okullar ve hastaneler yıkıntılar arasında kaldı”
Uluslararası Af Örgütü Ortadoğu Araştırma Direktörü Lynn Maalouf, “Üç yıl geçti, Yemen’deki çatışma azalmadı. Savaşın tarafları sivil nüfusa acı çektirmeye devam ediyor. Okullar ve hastaneler yıkıntılar arasında kaldı, binlerce kişi hayatını kaybetti, milyonlarca kişi göçe zorlandı ve insani yardıma muhtaç durumda” diye konuştu.
Suudi Arabistan’a sorumsuzca silah akışı olduğunu ifade eden Maalouf, bunun sonucunda koalisyonun Yemenli sivillere büyük zarar verdiğini söyledi.
“Ancak bu zarar, ABD, Britanya, Fransa, İspanya ve İtalya’nın, milyarlarca dolar değerindeki silahları satmalarını engellemiyor. Sivillerin hayatını kaybetmesinin yanı sıra bu durum, küresel Silah Ticareti Anlaşması’yla da dalga geçmek anlamına geliyor.”
#Yemen’s 3 years of war: 5900+ civilians killed, millions displaced, a humanitarian catastrophe #YemenCantWait https://t.co/S176xtg5uq pic.twitter.com/ayOuotCJZr
— amnestypress (@amnestypress) 25 Mart 2018
“36 saldırıda en az 513 sivil öldürüldü”
Sivillere yönelik saldırılara örnek de verilen açıklamada, 27 Ocak 2018’de Suudi Arabistan yönetimindeki koalisyonun Taiz eyaletindeki Rakab’da sivillerin yaşadığı bir evi vurduğu belirtildi. Naji ailesinin altı üyesinden 10 ve 6 yaşlarındaki iki çocuk ile anneleri hayatını kaybetti, üç ve bir yaşlarındaki iki çocukları ile babaları yaralandı.
Akrabaları Amin Mohamad Naji, saldırıdan 10 dakika sonra olay yerindeydi. Af Örgütü’ne yaptığı açıklamada, “Oraya ulaştığımda evin yıkılmış olduğunu gördüm. Çocuklardan ikisi yıkıntıların altındaydı, kardeşimin eşi de ölmüştü. Kardeşim Riyad ile iki çocuğu kötü şekilde yaralanmıştı” dedi.
Görgü tanıklarına göre, bombalanan yer, herhangi bir askeri tesise en az 3 kilometre uzaklıktaydı ve çevrede savaşçılar da yoktu. Bombardımanla ilgili videoyu izleyen Af Örgütü’nden uzmanlar, bombanın ABD yapımı olduğunu teyit etti.
Ağustos 2017’de de başkent Sana’nın güneyindeki bombardımanda 16 sivil öldü, 17 sivil yaralandı. Ölenlerin çoğu çocuktu. Af Örgütü bu olayda kullanılan bombanın da ABD yapımı olduğunu tespit etti.
Bu saldırıların münferit olmadığını ifade eden Af Örgütü, savaşın başladığından bu yana uluslararası hukuku ihlal eden 36 koalisyon saldırısı tespit ettiklerini, bu saldırıların çoğunun “savaş suçu” olarak değerlendirilebileceğini ve bu saldırılar sonucu en az 513 sivilin hayatını kaybettiğini, 379 sivilin yaralandığını açıkladı.
Hutili silahlı grupların da sivillere zarar verdiğini açıklayan Af Örgütü, Taiz kentinde Ocak ve Şubat 2018’deki füze saldırılarında sivillerin yaşamını yitirdiğini ifade etti.
“Bir milyondan fazla Yemenli koleraya yakalandı”
Af Örgütü’nün açıklamasına göre, Yemen’de dünyanın en derin insani krizi yaşanıyor.
En az 22,2 milyon Yemenli insani yardıma muhtaç, bir milyondan fazla kişinin koleraya yakalandığı düşünülüyor.
“Kasım 2017’de Huti güçlerinin Riyad’daki sivil yerleşim alanına düzenlediği füze saldırısının ardından Suudi Arabistan Yemen’in hava sahasını kapattı, deniz ulaşımını hukuksuzca sınırladı. Ambargo o zamandan beri zayıflamış olsa da koalisyon yiyecek, benzin ve ilaç gibi temel ihtiyaçların ve yardım malzemelerinin Yemen’e gidişini yasaklamaya devam ediyor.”
Tıbbi çalışanlar Af Örgütüne, temel malzemelerden yoksun olduklarını ve çatışmalar nedeniyle birçok tıbbi tesisin kapanmak zorunda kaldığını anlattı.
Yemen savaşında ne oldu?
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komiserliğinin Şubat 2018’deki açıklamasına göre, Mart 2015’ten beri Yemen’de 5 bin 974 sivil hayatını kaybetti, 9 bin 493’ten fazla sivil yaralandı.
Nüfusun yüzde 80’i, 20 milyondna fazla Yemenli insani yardıma muhtaç durumda.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği açıklamasına göre, 2 milyon Yemenli ülke içinde göçe zorlandı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Yemen’deki kolera salgınından 500 binden fazla kişinin etkilendiğini, 2 bin kişinin öldüğünü, hastaların yüzde 99’unun sağlık hizmetine ulaşırlarsa kurtulacağını Ağustos 2017’de açıkladı. Açıklamada, 27 milyon kişinin yaşadığı Yemen’in nüfusunun yüzde 60’ının savaştan dolayı yetersiz beslenmeye maruz bırakıldığı bilgisi yer aldı.
Tıklayın - “Yemen’de İçme Suyu, Gıda, Yakıt Kalmadı”
(AS)