Ödüller, kitapları toplatılan, yargılanan tüm yayıncıları temsilen Stüdyo İmge Yayınları kurucusu ve editörü Levent Erseven'e; yazdığı kitaplar nedeniyle çeşitli cezalara çarptırılan, yargılanmaları süren yazarlar adına yazar Herkül Millas'a ve en ağır ekonomik ve siyasal koşullar altında bile onurlu mesleklerini inatla sürdürmeye çalışan Anadolu ve Trakya kitapçılarını temsilen, 23 yıldır kitapçılık/dağıtımcılık mesleğini sürdüren İsmail Dönmez'e verilecek.
Ragıp Zarakolu'na şükran plaketi verilecek
TYB Ödülleri, düşünce ve ifade özgürlüğü için mücadele eden yazar ve yayıncılara destek vermek ve kamuoyunun dikkatini onların mücadelesine çekmek; düşünce ve ifade özgürlüğünün önünü tıkayan yasalarda gerekli değişiklik ve düzenlemelerin bir an önce yapılmasını, yapılan iyileştirme ve yeni düzenlemelerin pratikte de uygulanması talebini bir kez daha vurgulamak amacıyla veriliyor.
10 yıldır TYB Yayınlama Özgürlüğü Komitesi Başkanlığı ile "Düşünce ve İfade Özgürlüğü" mücadelesini kararlılıkla sürdüren, aynı zamanda Uluslararası Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Komisyonu'nda Türkiye Yayıncılar Birliği'ni temsil eden Ragıp Zarakolu'na da bir şükran plaketi verilecek.
Aynı toplantıda, Yayınlama Özgürlüğü Komitesi'nin hazırladığı "Yayınlama Özgürlüğü Raporu - 2005" de kamuoyuna açıklanacak.
"Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü", ilk kez 1995 yılında yayıncı Ayşe Zarakolu ile yazar Haluk Gerger'e verilmiş; 1996 yılında yazar Yaşar Kemal ile yayıncısı Erdal Öz, 1998 yılında "Düşünceye Özgürlük" kitabının yayıncıları olarak imza veren 185 sanatçı, yazar ve aydın adına Mahir Günşiray'a verilen ödül, 1999 yılında yayıncı Muzaffer İlhan Erdost, gazeteci-yazar Ragıp Duran ve Merzifon'da 50 yıldır kitapçılık yapan Mahmut Önal'a verilmişti.
2000 yılında Yayıncı Süleyman Ege, gazeteci -yazar Nadire Mater ve Çanakkale'de elli yıldır kitapçı olarak emek veren Salih Zeki Uluarslan; 2001 yılında yayıncı Ahmet Önal, yazar Mehmed Uzun ve Zonguldak'ta altmış yıldır kitapçılık mesleğini sürdüren Lütfü Alpant; 2002 yılında yayıncı Ömer Laçiner, şair-yazar Enis Batur ile Tarsus'da altmış yıldır kitapçı olarak emek veren Selçuk Togo ve 2003 yılında yayıncı Özcan Sapan, yazar Fikret Başkaya ve Ayvalık'ta kitapçılık mesleğini sürdüren Ahmet Yorulmaz, 2004 yılında ise yayıncı Ömer Faruk, yazar Meltem Arıkan ve Ankara'da kitapçılık mesleğini sürdüren Ahmet Tevfik Küflü bu ödülün sahibi olmuşlardı.
Ödül töreni, Taxim Hill Hoteli'nin "Hill Teras"Salonu'nda, Sıraselviler Caddesi No:9 Taksim/İstanbul adresinde gerçekleştirilecek.
Yazar Herkül Millas
1940 yılında Ankara'da doğdu. Yüksek öğrenimini 1965'te Robert Kolej'de tamamladı. 1960'larda öğrenci hareketlerinde yer aldı. TİP üyesiydi. 1971'de Atina'ya yerleşti. Yunanca'dan Türkçe'ye Ritsos, Seferis, Elitis ve diğer şairlerin yapıtlarını çevirdi.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yunan Edebiyatı Bölümü'nde öğretim üyeliği yaptı. Bu yıllarda siyaset bilimi bölümünde doktora öğrenimini tamamlladı. Türk-Yunan ilişkileri ve karşılıklı algılamalar konusunda kitap ve makaleleri Türkçe, Yunanaca ve İngilizce olarak çeşitli ülkelerde yayımlandı.
Herkül Millas'ın "Ayvalık ve Venezis Yunan Edebiyatında Türk İmajı", "Geçmişten Bugüne Yunanlılar Dil, Din ve Kimlikleri", "Türk ve Yunan Romanlarında 'Öteki' ve Kimlik", "Yunan Ulusunun Doğuşu" adlı eserleri ile Türkçe basımını derlediği "Göç" İletişim Yayınlarınca yayımlandı.
Herkül Millas'ın Türkçe basımını derlediği "Göç" adlı kitabı hakkında dava açılmış, İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde yapılan yargılama sonucunda eserin çevirmeni Damla Demmirözü ile yayınevi sorumlusu Osman Nihat Tuna haklarında 5816 sayılı yasaya muhalefetten birer yıl üçer ay hapis cezası verildi ve ceza ertelendi. Dava Yargıtay aşamasında.
Levent Erseven
1959 yılında İstanbul'da doğdu. 1980 yılında Güzel sanatlar Akademisi'nde yüksek öğrenime başladı. 1983 yılında yayıncılığa başladı. Aynı yıl ilk kitabını yayımladı. Bugüne kadar yayımladığı kitap sayısı 500'ü buldu.
Erseven'in yayımladığı Porno, Eminem-Kızgın Sarışın, Eminem-Gerçek Slim Shady, Eminem - Show, Olağanüstü ve Travesti Pinokyo başlıklı kitaplar ya toplatıldı ya da davalara konu oldu.
İsmail Dönmez
1935 yılında Bilecik ili Gölpazarı ilçesinin Bedi köyünde doğdu.1948 yılında Arifiye Köy enstitüsü'ne girdi. 1954 yılında öğretmenliğe başladı. 1963 yılında İlköğretim müfettişliği görevine başladı.
1982 yılı Mart ayında emekli edildi. Emeklilikle birlikte Balıkesir'de kitapçılık yapmaya başladı. 23 yıldır kesintisiz olarak Balıkesir'de kurucusu olduğu Dönmez Yayın Dağıtım'da kitapçılık mesleğini sürdürüyor.
Ragıp Zarakolu
Yazar, yayıncı ve müzmin "düşünce suçlusu" Ragıp Zarakolu, 1948 Büyükada doğumlu. Kabataş Lisesi ve İstanbul Üniversitesi İktisat fakültesi mezunu. Doktorası 1971'de askeri darbe, 1979 da ise hocası Tütengil'in öldürülmesi ile iki kez kesintiye uğradı.
1968'de Ant ve Yeni Ufuklar dergilerinde yazmaya başladı. Yunanistan'da işkence konulu Af Örgütü raporunu Türkçe'ye çevirerek yayınladı, Türkiye'de işkence ve ihlallerle ilgili verilerin toplanmasına yardımcı oldu. 1972 yılında Ho Chi Minh ve Vietnam Savaşı adlı yazısı nedeniyle 2 yıl hapse mahkum edildi, 1974 affıyla tahliye oldu. 1977 yılında, eşi Ayşe Nur Zarakolu ile birlikte "Belge Yayınları"nı kurdu.
1979 yılında 36 aydın ile birlikte Demokrat gazetesinin kurucu ve yöneticilerinden biri oldu. Bu nedenle 1982'de kısa bir süre tutuklu kaldı. 1971-91 yılları arasında yurt dışına çıkması yasaktı. 1986 yılında İHD'nin kurucularından biri oldu. Ayrıca Tarih Vakfı'nın da kurucularından. 10 yıldan beri TYB Yayımlama Özgürlüğü Komitesi başkanlığını yürütüyor.
2003 yılında Hollanda PEN Yazarlar Kulübü'nün "Novib Düşünce Özgürlüğü Ödülü"nü ve Norveç Yazarlar Birliği'nin Norveç Kültür Bakanlığı ile birlikte her yıl bir yazara, ifade özgürlüğü için gösterdiği çabalardan ötürü vermekte olduğu "İfade Özgürlüğü Ödülü"ne 2004 yılında layık görüldü. Yayımladığı kitaplar nedeniyle Zarakolu hakkında açılan pek çok dava değişik mahkemelerde sürüyor.(EÖ/EÜ)