Fiyatların yükselme olasılığı nedeniyle, Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit Çetin, üreticiyi kilosu 2 milyondan zeytinyağı satmamaları için uyarıyor.
"Bu oyuna gelmeyin.En azından 2.5 milyon liraya gelene kadar bekleyin. Gerçi o bile az. Çünkü Avrupa'da, özellikle İspanya'da zeytinyağı fiyatları her geçen gün yaklaşık 30-40 bin lira yükseliyor."
Çetin, Tariş Genel Müdürü Ayhan Özer'le birlikte düzenlediği basın toplantısında Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın önce İhracatçı Birliği'nin talebiyle tüm dökme zeytinyağı ihracatını ardından da kapsamı daraltarak sadece 1-2 asitlilerin ihracatını yasaklamasını değerlendirdi.
Çetin, yasağın tümüyle kaldırılması için Dış Ticaret Müsteşarlığı'na başvuracaklarını açıkladı.
"25 Aralık 2001'de Dış Ticaret Müsteşarlığı 'dökme zeytinyağı ihracatının tamamen durdurulması' yazısı gönderilmişti. Bu karar 9 Ocak 2002'de sadece 1-2 asitli zeytinyağı ihracatının yasaklanması olarak düzeltildi."
Çetin'in üreticiye uyarıları şöyle:
* İhracatçının 15 gündür estirdiği bu panik havası geçicidir.Bu yıl dünyada zeytinyağı üretimi talebi karşılamaktan uzaktır. Zeytinyağının yükselişinin önüne kimse geçemeyecektir.
* Zeytinyağı fiyatları, Şubat'ın ikinci yarısından itibaren hızlı bir yükselişe geçecek. Bu nedenle üreticilerin Tariş'in verdiği kilo başı 250 bin liralık kredi ile bir süre idare etmeleri ve kesinlikle satış yapmamaları gerekiyor. Bu kredi gelecek yılın ürünüyle ödenecek.
* Bu kredi Tariş'e 5 trilyon liralık yük getirecek. Bunu da karşılayacak paramız var. Tariş bu yıl 5 bin 839 tonu ortak içi olmak üzere toplam 9 bin 617 ton zeytinyağı alımı yaptı. Daha 4 bin ton alım yapmayı planlıyoruz.
* Artacak fiyatlardan tüketici etkilenmesin. Tariş fiyatları regule edecektir.
Çiftçi de kazandı
Bazı ihracatçıların bu filmi her yıl sahneye koyduğunu öne süren Çetin, şöyle devam etti;
* Geçen sene de fiyat 1 dolar olacak dediler.Biz 'hayır' deyince biz kötü olduk. Ama haklı çıktık. Fiyatlar 2 dolara çıktı. Sonunda çiftçi ve ülke döviz kazandı.
* Bu nedenle, 1 ve 2 aside getirilen yasak kalkmalıdır. Paketli ihracat yapalım ama dökme ihracatının şu an üretici ve ülke için çok büyük faydası var.
* Bir iki ihracatçı bize karşı devleti kullanmak istedi, ancak oyunları tutmadı. Hatadan hızla dönülmesine rağmen bu yasağın da hiçbir mantığı yok. Çünkü kutulu ihracatı arttırmayı hedefleyen bu yasağın hiçbir faydası yok. Geçmiş yıllarda bu çok denendi.
Yasak kalksın
* Dökme zeytinyağına ihracat yasağı getirilmesi, dünya piyasa fiyatlarından kopmak anlamına geliyor.
* Dış Ticaret Müsteşarlığı'na başvuracağız. Dökme olarak ihracatı yasaklanan 1-2 asit zeytinyağı, 5 asit yağ gibi rafine edilerek, düşük fiyatla dışarıya çıkarılacak. Yani 2 bin dolar yerine, bin 700 dolara satacaksınız.
* Kutulu ihracatın artması için devletin uygun altyapıyı hazırlaması lazım. Şu anda uygulanan ton başına 200 dolarlık teşvikin de hiçbir anlamı yok.
Amaç üreticiyi korumak
Tariş Genel Müdürü Ayhan Özer ise ihracatçıların Tariş'e yönelttiği eleştirilerin insaf sınırını aştığını belirterek, şunları söyledi;
* Bizim amacımız üreticimizi korumak.Benim de Tariş adına üye olduğu İhracatçı Birliği'nde bu karara itiraz ettik.
* Böyle bir kararın sektörün tüm kesimlerinin görüşleri alınarak verilmesi gerekiyor. ikinci düzeltme tebliğinin yayınlandığı gün yapılan geniş katılımlı toplantıda sektörün yüzde 95'inin bu yasağa karşı olduğu kararı çıktı.
İlk sermaye aktarımı Tarişbank'a
Cahit Çetin, bankalara devletin sermaye takviyesi yapmasını öngören yeni bankacılık yasasının ilk uygulamasının Tarişbank olmasını istedi.
* Tarişbank'a, sermaye artırımı için çalışırken el kondu.
* Şimdi, yargı kararıyla banka bize geri döndü. Bu süreçte devlet bankaya 50 trilyon sermaye ekledi ve sermaye rasyosu 8 düzeylerine yükseldi.
* 50 trilyon liranın yeni düzenleme kapsamında değerlendirilmesini istiyoruz. Biz bunu 7 yıla yayılan vadede geri ödemeyi taahhüt ediyoruz.
Genel Müdür Özer de Tarişbank'a el konulduğu dönemde mevzuatın devletin sermaye takviyesi yapmasına imkan vermediğini belirterek, yeni yasanın çıkmasıyla bir değerlendirme yapılabileceğini söyledi.(ÇM)
