Uluslararası Af Örgütü’nden Google’a çağrı: Haklara saygılı bir yaklaşıma geçilmeli

Türkiye’de birçok haber sitesi Google'ın yaptığı algoritma değişiklikleri nedeniyle reklam geliri kaybı yaşadığını belirtirken, ABD’de bir federal mahkeme Google’ın internet reklamcılığı tekelinin yasadışı olduğuna hükmetti.

Bu kararın insan haklarına saygı gösteren bir internet dünyası için önemli olduğunu belirten Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard, “Google’ın reklam servislerinin yasadışı bir tekel olduğuna hükmedildiğine göre, artık Google’ın haklara saygılı, yapısal bir bölünmeye doğru ilerlemesinin zamanı geldi” dedi. 

Callamard, ABD Adalet Bakanlığı, Google’ın ABD’nin reklamcılık pazarının yüzde 87’sini kontrol ettiğini savunduğunu belirterek şöyle konuştu:

"Google’ın tekelci hakimiyetinin haklara saygılı bir yaklaşımla kırılması, insan haklarına saygı gösteren bir internet dünyası doğrultusunda önemli bir ilk adım olabilir. Karar, tek bir şirketin hakimiyetini azaltarak ve Google’ın verilerimiz üzerindeki kontrolünü zayıflatarak, insan haklarını korumaya bağlı kalan aktörlerce doldurulması gereken bir alan açıyor.

Google’ın mevcut modeli, insanların kişisel verilerini toplamaya, incelemeye, başkalarıyla paylaşmaya ve bu verilerden kâr elde etmeye dayanıyor. Bu zehirli ve Meta, TikTok gibi diğer büyük teknoloji şirketleri tarafından da paylaşılan gözetim temelli yaklaşım, özel hayatın gizliliği hakkını zayıflatmakta ve Google’a mutlak bir pazar hakimiyeti vererek, haklarımıza saygı gösteren diğer alternatiflere alan bırakmamaktadır.

Her şirket insan haklarına saygı göstermekle yükümlüdür ancak Google, modelinin, kullanıcılarının haklarını nasıl koruduğunu yeterince kanıtlamakta başarısız oldu.

Google’ın reklam servislerinin yasadışı bir tekel olduğuna hükmedildiğine göre, artık Google’ın haklara saygılı, yapısal bir bölünmeye doğru ilerlemesinin zamanı geldi.”

AB’de karar bekleniyor, Birleşik Krallık’ta yeni dava açıldı

ABD Adalet Bakanlığı, Google’ı, internet reklamcılığı pazarında hakimiyetini sürdürmek ve rakiplerini saf dışı bırakmak için pazar manipülasyonu yaparak kullanıcılara, haklara saygılı bir alternatif sunulmasına izin vermemekle suçladı.

Google, 2016’da gizlilik politikasında değişiklik yaparak, pazarlama platformları genelinde veri entegrasyonuna izin verdi. Bu değişiklikle, kişilerin internet kullanımının arka planında çıkarılan son derece kişisel bilgilere dayalı olarak reklamların kişiye göre uyarlanması sağlandı.

ABD Adalet Bakanlığı, Google’ın ABD’nin reklamcılık pazarının yüzde 87’sini kontrol ettiğini savunuyor. Rekabetçi bir pazarda kullanıcılar, muhtemelen gizliliğe yönelik bu tür müdahaleleri reddedecektir ancak alternatif servis sağlayıcıların olmaması, onlara Google’ın kullanıcı verilerini toplamasını ve bundan para kazanmasını kabul etmekten başka seçenek bırakmıyor.

ABD Adalet Bakanlığı, yakın zamanda Google’a açtığı bir başka tekelleşme karşıtı davayı da kazandı. Washington DC’de bir hâkim, Google’ın çevrimiçi arama pazarını yasadışı olarak tekelleştirdiğine hükmetti. Her iki davada da Google’ın bölünmesini gerektiren çözümler de dahil önerilen çözümlerle ilgili karar bekleniyor. AB’de de Google’ın reklam servisleriyle ilgili benzer bir davada kararın açıklanması beklenirken, bir diğer dava da Birleşik Krallık’ta açıldı.

Bağımsız medya Google’ı protesto ediyor

13 Mart 2025

(HA)