Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu projesinin yanısıra İstanbul 3. Köprü, Akkuyu Nükleer Santrali gibi büyük projeler için artık Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu zorunlu.
OYİAŞ'ın düzenlediği toplantılar, ÇED kapsamında değil proje için gerekli olan krediyi bulabilmek için Avrupa Çevresel Etki Direktifi doğrultusunda yapılıyor. 11 etaplık "bilgilendirme toplantıları"nın ilki 24 Ocak'ta ilki İzmir'de, ikincisi 25 Ocak'ta Balıkesir Susurluk ilçesinde gerçekleşti.
1993'te yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği (ÇED) dokuz kez değişikliğe uğradı. ÇED sürecini kolaylaştırıcı bir nitelik kazandırılan yönetmeliğe 1997'de eklenen geçici madde ile o tarihten önce güzergahı belirlenerek yatırım programına alınan petrol ve gaz boru hatları, enerji nakil hatları, otoyollar, duble ve ekspres yollar ve demiryolları projelerinde bu yönetmeliğin uygulanmayacağı hükmü getirildi.
İşte bu geçici madde 1997 yılından önce programa alınmış olan Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu projesine de "ÇED raporundan muafiyet" sağlıyordu.
Çevre Mühendisleri Odası'nın açtığı davayla, 2008'de çıkarılan "Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin 7.2.1993'ten önce "Kapsam Dışı Projeler" başlıklı maddesinin yürütmesi Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun kararı ile durduruldu.
Bu tarihten önce yatırım programına alınmış Türkiye'nin en büyük yatırım projeleri olarak sunulan ve her biri ayrı zararlara yol açacak projeler için de ÇED raporu gerekiyor. Bu projeler için ÇED süreçleri sil baştan yapılacak.
Konu hakkında ÇMO bugün basını bilgilendirme toplantısı düzenliyor.
Başbakan, R. T. Erdoğan, 08 Aralık 2010'da "ÇED muafiyeti" ile birlikte projenin belirlenen süre içerisinde tamamlanabilmesi alınacak tedbirleri içeren bir genelgeyi de yayınlamıştı. Genelge ile proje güzergâhındaki kamulaştırmaların hızlandırılmasını, projenin gerçekleştirilmesi için gerekli olan hazinenin veya devletin özel mülkiyetindeki taşınmazların KGM'nin talebi doğrultusunda tahsis edilmesi isteniyordu. (İP/EK)