Kalkınmada Kadın Hakları Derneği (AWID) 12.Uluslararası forumunda "Çalışmayla İlgili Düşüncelere Feminist Bir Perspektiften Yeni Bir Bakış" konulu panelinde Londra Üniversitesi Doğu Bilimleri ve Afrika Çalışmaları Bölümü'nden Naila Kabeer ve Toplumsal Cinsiyet üzerine çalışan Claudy Naulie idi.
Kabeer: Çalışan - çalışmayan ayrımını piyasa belirliyor
Kabeer kimin çalışıyor, kimin çalışmıyor olduğuna piyasanın karar verdiğini, son dönemlerde ekonomide görünürlüğü olmayan bakım hizmetlerinin de artık görünür olduğunu söylüyor.
"Şimdilerde çocuk bakmak, alışverişe gitmek, yaşlılara bakma, ev temizlemek belirli ücretler karşılığında yapılıyor. Bu işi her gün yapan ev kadınlarının ücret alması durumunda harcadıkları zaman ve emeğin nasıl hesaplanacağı da belirsiz.
"Ücretsiz bakım hizmetlerini gerçekleştiren bir kadın kayıtlara işsiz olarak geçiyor. Halbuki ev temizliyor, elbise dikiyor, çocuk bakıyor, başka kadınları çalıştırabiliyor. Ecde çalışan kadına nasıl bir değer biçebiliriz?"
Kadını güçlendiren piyasa entegrasyonu
Kabeer'e göre piyasaya entegrasyon kadınları güçlü kılıyor; çalışmak kadına güven katıyor; bu nedenle evde çalışan kadınlara ücret bağlanması gerektiği fikrine katılmıyor: "Zaten toplumda kadını eve hapseden bir bakış var. Ev işçiliğinin ücretlendirilmesi kadını daha da çok eve hapsedecektir ve özgürlük hakkını kısıtlayacaktır".
Ayrıca piyasa işlerinde çalışmayı kadının görünürlüğünü arttırması açısından da olumlu bulan Kabeer, dışarıda egemen olan kadının daha kolay organize olabileceğini ve kadına yönelik toplumsal cinsiyet ayrımcılığına karşı daha güçlü bir duruş sergileyebileceklerini belirtti.
Naulie: Kadın çifte sömürüye uğruyor
Naulie Kabeer'den farklı düşünüyor, "Kadın zaten dışarıda çalışsa bile birde eve gelip ev işlerini yapmak zorunda. İş yerinde sömürülen kadın bir de evde sömürülerek çifte sömürüye maruz kalıyor" diyor.
"Ev kadınlığını seçen kadın da bunun karşılığında ücretini alarak evde çalışabilir. Böylelikle belki evde çalışan kadına ücret ödemek zoruna kalan erkek, daha fazla para ödememek için çok kadınlı evlilikleri tercih etmeyecek."
Nauli, kadının evde çalışmasına hayır diyenlerin genelde bunun karşılığında verilecek ücrette neyin baz alınacağının, maaşı ödeyenin belli olmaması ya da harcadığı zamanın karşılığının ne olması gerektiğine yönelik belirsizlikten böyle dediklerini savunuyor.
Dışarıda çalışan kadın daha çok sömürülüyor
Verilecek ücretin hesaplanmasında belirli unsurların olduğuna dikkat çeken Naulie, "Kadın ev işlerinde ücret aldığı durumda aynı zamanda ev ekonomisi, istihdam ve Gayri Safi Milli Hasıla artacak. Ev içi güç mekanizması eşitlenecektir" dedi.
Dışarıda çalışan kadının daha çok sömürüldüğünü söyleyen Naulie, kadınların belirli işlerde çalışmak zorunda bırakıldığını, yönetici konumda olan kadın sayısının az, ücretlerinin düşük ve çalışma saatlerinin uzun olduğunu belirtti. (RDY/HK)