* Yedigöller, Bolu - Fotoğraf: Flickr
Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Türkiye'nin biyolojik çeşitliliğine dayalı geleneksel bilgisinin derlenmesi ve kayıt altına alınarak korunması amacıyla 2017’de başlayan Biyolojik Çeşitliliğe Dayalı Geleneksel Bilginin Kayıt Altına Alınması Projesi kapsamında, 21 ilde saha çalışmalarını tamamladı.
Anadolu Ajansı’nın (AA) Tarım ve Orman Bakanlığı verilerinden derlediği bilgiye göre, 2018'de Afyonkarahisar, Aydın, Ankara, Hatay, Erzurum, Samsun, Çorum, geçen yıl Bursa, Mersin, Kayseri, Gümüşhane, Şanlıurfa, bu yıl da İzmir, Kırklareli, Trabzon, Van, Isparta, Sinop, Bartın, Aksaray ve Mardin'de çalışmalar sona erdi.
Geçen yıl kurulan Geleneksel Bilgi Yönetim Sistemi'ne bu yıl aktif olarak veri girişine başlandı. Sistemde yaklaşık 14 bin veri kayıt altına alındı. Mevcut verilerin de sisteme aktarılmasıyla bu yıl sonunda yaklaşık 25 bin veri kaydedilmiş olacak.
TIKLAYIN - Türkiye'nin "Biyolojik Çeşitlilik Haritası" oluşturuldu
2121 sonuna kadar 41 il
Gelecek yıl da İstanbul, Balıkesir, Bilecik, Adıyaman, Muğla, Denizli, Eskişehir, Antalya, Karaman, Kırşehir, Kırıkkale, Kastamonu, Karabük, Amasya, Ordu, Rize, Ağrı, Bayburt, Siirt ve Batman'da saha çalışmasına başlanması, böylece 2021 yıl sonunda 41 ilde, 2023 yılı sonunda 81 ilde çalışmaların tamamlanması hedefleniyor.
Proje sonucunda, Türkiye'nin biyolojik çeşitliliğine dayalı geleneksel bilgiler kullanılarak, ürünlerin patentinin yabancılar tarafından alınması önlenebilecek ve geleneksel bilgilere dayalı katma değeri yüksek yeni ürünlerin geliştirilmesine yönelik Ar-Ge faaliyetleri için veri ve bilgi sağlanmış olacak.
Kaçakçılıkla mücadele çalışmaları
Proje kapsamında biyokaçakçılıkla mücadele çalışmaları da yapıldı. Buna göre, Türkiye genelinde 2007-2019 yıllarında 79 vakada 21 farklı ülkeden 146 yabancı hakkında yaklaşık 4,5 milyon lira idari para cezası uygulandı.
Projede ne var?
Proje, biyoçeşitliliğin sürdürülebilir yönetimini sağlamayı ve bu konudaki gelişmeyi ülke politikası haline getirerek, ekolojik zenginliği korumayı hedefliyor.
TIKLAYIN - BM Raporu: 1 Milyon Tür Yok Olma Tehlikesiyle Karşı Karşıya
Halkın doğal biyolojik kaynaklardan faydalanarak geliştirdiği ilaç, maya, boya gibi geleneksel ürünlere ilişkin bilgilerin derlenmesi ve ulusal geleneksel bilgi veri sistemi oluşturulması da projenin hedefleri arasında yer alıyor.
Geleneksel bilgileri koruma altına alan proje kapsamında derlenen geleneksel bilgilerin ana kategorileri, sağlık, beslenme, endüstriyel ve tarım- hayvancılık amaçlı geleneksel kullanımlardan oluşuyor. (TP)
