Bugün, 5 Haziran Dünya Çevre Günü.
1972 yılında İsveç'in Stokholm kentinde yapılan Birleşmiş Milletler Çevre Konferansı'nda alınan bir kararla, 5 Haziran günü "Dünya Çevre Günü" olarak kabul edildi. O günden sonra her yıl, dünyanın her yerinde kutlanan veya çeşitli eylem ve etkinliklerin gerçekleştiği bir gün haline geldi.
Gün vesilesiyle Türetim Ekonomisi Derneği ve Change.org İklim Projesi’nden ve İklim Kampanyaları Danışmanı Nil Ormanlı’yla konuştuk.
Akbelen Ormanı
Ormanlı, Türkiye’nin 5 Haziran Dünya Çevre Günü’ne yetersiz bir iklim hedefiyle girdiğini söyleyerek şöyle dedi:
“Türkiye, 5 Haziran Dünya Çevre Günü’ne yetersiz bir iklim hedefi, verilmemiş kömürden çıkış taahhüdü, büyük bir plastik sorunu ve yeni nükleer ve termik projeleriyle ve Türkiye’nin dört bir yanından gelen ekokırım haberleriyle giriyor.
“Şu an bence Türkiye’de en çok konuşulan ekoloji mücadelesi tabii ki Akbelen. Ne yazık ki geçen temmuzda Akbelen Ormanı’na girip bütün ağaçları kestiler ve maden genişletme çalışmaları Zeytin Kanunu’nu hiçe sayarak devam ediyor. Zeytinlerin, yerleşim alanlarını dibinde dinamitler her gün onlarca dinamit patlıyor, her yer toz duman, civarda yaşayan köylülerin evlerinde derin çatlaklar var. Yeniköy-Kemerköy Termik Santrali’nin çevre izinlerinin ve lisanslarının iptali için açılan davanın duruşması birkaç gün önce görüldü, karar bekleniyor.
“Ama ne olursa olsun Akbelen dostları olarak mücadeleden asla vazgeçmiyoruz.
İliç, Akkuyu
“Bunun dışında İliç’te yaşanan felaketinden sonra altın madenlerine yönelik mücadeleler de ön plana çıkmaya başladı. Ayrıca Akkuyu Nükleer Santrali’nin tüm uyarılara rağmen devam etmesine karşı yürütülen mücadele de devam ediyor.”
Mücadelelere paralel yürüyen çevre davalarını da hatırlatan Ormanlı, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Ne yazık ki ekoloji mücadelesinde gelen iyi haber sayısı çok fazla değil. En son Deştin’deki çimento fabrikası projesi iptal edildi. Eskişehir Kaymaz’daki altın madenine yapılması planlanan üçüncü atık barajına yürütmeyi durdurma kararı geldi. Ne yazık ki çevre davalarında çoğu zaman iş işten geçmiş oluyor.
“Örneğin Deştin’de fabrika yapıldı, bitti. Kaymaz’a yürütmeyi durdurma geldi madenin kapatılması pek mümkün görünmüyor. Ama yine de büyük-küçük her kazanımın çok önemli olduğunu, diğer mücadelelere de ilham olduğunu, güç verdiğini düşünüyorum. Çünkü kötüleri duymaya çok alıştık ve insan bazen elinden hiçbir şey gelmiyormuş gibi hissedebiliyor; ancak aslında öyle değil. O yüzden elde edilen başarıları daha çok konuşmalı, daha sık gündeme getirmeliyiz ki birbirmize güç olmaya devam edelim.”
Türkiye’de ekoloji mücadeleleri
Mayıs ayında Türkiye’de öne çıkan ekoloji mücadelesi kazanımlarından bazıları şöyle:
- Anayasa Mahkemesi, Artvin’in Kafkasör Yaylası‘ndaki Cerattepe mevkiinde gerçekleştirilmek istenen maden faaliyetleri için verilen ÇED olumlu kararını iptal ederek, yerel mahkemenin kararı derhal uygulamasını istedi.
- Hatay’ın Arsuz ilçesine bağlı Höyük Köyü’nde yapılmak istenen krom maden ocağına beş yıldır direnen yurttaşlar, yapılmak istenen ÇED toplantısını beşinci kez engelledi.
- Cengiz İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin Rize’nin İkizdere ilçesinde yapımını üstlendiği lojistik liman inşaatına taş temin etmek için Eskencidere Vadisi’nde işlettiği taş ocağı projesi Danıştay engeline takıldı. Ancak bölgede yaşayan ve aynı zamanda İkizderelilerin avukatı da olan Yakup Şekip Okumuşoğlu, bianet’e şu yorumda bulundu: “Bu bizi memnun etmeyen bir karar. Çünkü Kasım 2024’te bitecek zaten bu proje. Danıştay hukuku oluşturdu; ama her şey bittikten sonra neye yarayacak bu karar? Kararla birlikte, Ulaştırma Bakanlığı’na İkizdere’den rahatlıkla çıkıp gitme hakkı verildi. Zaten projenin sürdüğü üç yıl içinde hem şirketin hem de bakanlığın işleri bitmişti.”
- İkizköy muhtarı Nejla Işık’a verilen para cezası iptal edildi: “Direne direne, birleşe birleşe, eninde sonuna bu davayı kazanacağız!”
- Latmos Dağları'ndaki kapasite artışına mahkeme ‘dur’ dedi. Aydın 2'inci İdare Mahkemesi, verdiği kararda projenin bölgedeki zeytinlik alanları, tarım arazilerini, çevreyi, toprak ve su kaynaklarını olumsuz etkileyeceğini belirtti.
- Şile’de madenci şirkete ÇED toplantısı yaptırılmadı. HD Agrega Madencilik’in Şile’ye bağlı Teke Köy’de yapmak istediği ÇED toplantısı, yaşam savunucularının girişimiyle engellendi. (TY)
