Toplantıya, Vali Hikmet Tan, Türkiye Arıcılar Birliği Başkanı Bahri Yılmaz, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Zahir Kandaşoğlu ve Tarım İl Müdürü Murat Akbay'ın yanı sıra Tarım ilçe müdürleri, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve üreticiler katıldı.
Toplantıya katılanlar, Türkiye'nin dünyada bal üretiminde Çin'den sonra ikinci sırada olduğunu, ancak bal ihracatı, reklam ve pazarlama konularında ciddi sıkıntılar yaşadıklarını dile getirdiler.
"En büyük sorun kaçak bal"
Türkiye Arıcılar Birliği Başkanı Yılmaz, yasal düzenlemelerin eksikliğinden yakındı; kaçak bal ticaretinin üreticiyi zor durumda bıraktığına değindi.
Türkiye'de İran ve Çin'den gelen kaçak ballarının satışının yaygınlığına dikkat çeken Yılmaz, "Bu kaçak ballar, 'Türk balı' etiketiyle yurt dışına ihraç ediliyor, içlerinde çeşitli kimyasal kalıntılara rastlanınca da geri dönüyorlar" dedi.
62 ilde arıcılar birliklerinin kurulduğunu, 17 bin üyelerinin bulunduğunu hatırlatan Yılmaz, Türkiye'de 40 bin kişinin "profesyonel arıcılık" yaptığını, yaklaşık 180 bin ailenin de arıcılıktan geçindiklerini belirtti.
Yılmaz, Türkiyeli bal üreticisinin desteklenmesini ve "kaçak bal" ihracatının yarattığı olumsuzlukların giderilmesi için yasal düzenlemeler yapılmasını, kaçağın önlenmesini istedi.
Avrupa Birliği'nin (AB) her yıl yaklaşık 200 bin ton bal ithal ettiğini vurgulayan Yılmaz, "Türkiye, 70 bin ton bal üretimiyle Çin'den sonra dünyadaki ikinci üretici. Ancak Avrupa'ya sadece 18 bin ton ihracat yapabiliyor. Bal üreticisi desteklenirse, bu üretim yaygınlaştırılarak ciddi bir ekonomik gelir sağlanabilir" diye konuştu.
"Çitçilerin haberi yok"
Tarım İl Müdürü Akbay ise, Türkiye nüfusunun yüzde 35'inin geçimini tarımsal üretimden sağladığını; ancak bu kesimin Gayri Safi Milli Hasıla'dan yüzde 14 pay alabildiğini belirtti.
Van Özel İdaresi bünyesinde yürütülen destekleme projelerine de değinen Akbay, Tarım ilçe müdürlerinden çiftçileri bu projeler kapsamında dağıtılan teşvik ve desteklerden haberdar etmelerini istedi.
"Sertifikasyon firmaları gelmiyor"
Türkiye'de organik tarımın gelişimine de değinen Akbay, organik tarım ürünlerinin ancak "sertifika" ile yurtdışına pazarlanabildiğini hatırlattı; Van'da yetişen organik tarım ürünlerinin de sertifikasyon sorunu yaşadığını belirtti.
Akbay, "Türkiye'de organik tarım ürünlerine sertifika veren altı kuruluş var. Tarım Bakanlığı'nın görevlendirdiği bu kuruluşlar, Van'da sertifikasyon çalışması yapmıyorlar" dedi.
Van balı kaliteli, üretim sıkıntılı
Bal üretimiyle ilgili istatistiksel bilgilerin verildiği toplantıda şu bilgiler yer aldı:
* Türkiye'de kilometre kareye beş arı kovanı düşerken, Van'da bu rakam 0.87'de kalıyor. Van'da il merkezi ve ilçelere dağılmış bulunan 6 bin 690 sabit kovan ve 27 bin adet dışarıdan gelen gezici kovan bulunuyor.
* Çatak ve Bahçerasay'da ön plana çıkan bal üretimi, kriterlere uygun yapılıyor. En çok İran'dan gelen ve aşırı şeker kullanılarak üretilen kaçak bal, yerli üreticiyi zor durumda bırakıyor.
* Tanıtım ve reklam konusunda sıkıntı yaşayan Van balı, kalite açısından standartların üzerinde olduğu için çoğu zaman başka isimler altında Avrupa'ya da ihraç edilebiliyor. (BB)
