Gündem Çocuk Derneği Kobane’deki IŞİD saldırılarını protesto etmek amacıyla düzenlenen eylemlerde 24 saat içerisinde en az 4 çocuğun yaşamını kaybettiğine dikkat çekti.
Gündem Çocuk’un açıkladığı bilgilere göre, en az 10 çocuk da ağır yaralandı ve 110 çocuk gözaltına alındı.
Devletin yükümlülüğü
Dernek yaşanan olayların Türkiye’nin çocukların haklarını ihlal etmeme, onlara saygı gösterme ve onları üçüncü kişilerden koruma yükümlülüğünü yerine getirmediğini belirtti.
Bu yükümlülüklerin Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası sözleşmelerle belirlendiğini hatırlattı.
Çağrı
6 Ekim gecesi başlayan olaylardan sonra 24 saat içerisinde pek çok çocuğun şiddet ortamında ağır hak ihlallerine maruz kaldığına dikkat çeken Gündem Çocuk devlete ve tüm yetişkinlere çağrıda bulundu.
“Hiçbir şekilde ayırımcılık yapmadan, tüm çocukların yüksek yararını gözetmeye; var olan şiddeti durdurmaya ve sokağa çıkan, eylemlere katılan çocukların taleplerine kulak vererek onlara kendilerini ifade edebilecekleri olanakları, araçları yaratmaya; birarada yaşamanın temelini oluşturacak etkili bir barış ortamını çocuklarla birlikte inşa etmeye çağırıyoruz.”
Hak ihlalleri
Gündem Çocuk’un yaşanan hak ihlalleriyle ilgili bilgi notunda ana hatlarıyla şunlar yer aldı.
* Yaşanan protesto eylemlerinde çocuklar kolluk kuvvetlerinin şiddet kullanımı ve keyfi uygulamaları başta olmak üzere pek çok hak ihlaline maruz kaldı.
* Çocuklar protesto eylemlerine katılanlara yönelik saldırıda bulunan bazı sivil çetelerin silahlı saldırılarıyla da karşılaştı.
* Yaşanılan süreçte ne yazık ki çocukların “yaşam hakkı”, “işkence ve kötü muameleden korunma hakkı”, “sağlık hakkı”, “eğitim hakkı”, “örgütlenme ve ifade özgürlükleri”, “çocuğa özgü adalet sisteminden yararlanma hakkı”, “özel hayatın korunması ve gizliliği ilkesi” ihlal edildi.
Şiddetle karşı karşıya
Basın haberleri ve görüşme yapılan tanıkların verdikleri bilgilerden derlenen tespitler ise şöyle.
* Devletin; oturma eylemi ve destek çadırı gibi barışçıl ve pasif eylemlere bile yoğun şiddet uygulayarak şiddetin tırmanmasına yol açtığı,
* Çocukların protesto eylemlerine katıldığı,
* Eylemler sırasında kolluk güçlerinin çocukların yüksek yararı ilkesini göz ardı ederek kullandığı biber gazı ve tazyikli su kullanıma maruz kaldığı,
* Kolluğun kullandığı biber gazı sebebiyle çocukların ölümle ve ağır yaralanmayla sonuçlanan yaşam hakkı ihlaline maruz kaldığı,
* Çocukların zaman zaman kolluk güçlerinin kasti şiddet tutumlarıyla karşı karşıya kaldıkları (Örneğin bir tanığın verdiği biliye göre; 7 Ekim 2014 gündüz saatlerinde Diyarbakır’da çocukları kovalayan bir akrebin, çocukların bir siteye girmesinin ardından site kapısını kırarak çocukları kovalamaya devam ettiği bildirildi)
* Protesto eylemlerine katılanlara polis dışında da bazı gruplar tarafından çeşitli silahlarla saldırıldığı, bu saldırılardan çocukların da ölüm ve ağır yaralanmayla sonuçlanan yaşam hakkı ihlaline uğradığı,
* Çocukların yakalanma ve gözaltı süresinde kaba dayak, darp ve kötü muameleye maruz kaldığı bildirildi.
Tespitler
* Yaralanmaların belirtilen sayıların dışında çok daha fazla olduğu ancak yaralananların sağlık kuruluşlarına gitmekten çekindikleri için sayının eksik olduğu,
* Olaylar sebebiyle 6 ilde sokağa çıkma yasağı ilan edilirken okulların da kapatıldığı,
* Bazı basın kuruluşları ve sosyal medya kullanıcıları olaylara ilişkin bilgi aktarımında bulunurken çocukların kimlik bilgilerini açık ettiği, eylem fotoğrafları yayınlarken çocukların kişisel bilgilerini koruma konusunda duyarsız davrandığı,
* Olaylara doğrudan katılmayan çocukların ise erişebildikleri basın ve internet aracılığıyla olaylara tanık olduğu tespit edildi.
Gözaltına alınan çocuklar
Yaşana olaylar sırasında en az 110 çocuk gözaltına alındı. Gözaltındaki çocukların illere göre dağılımı şöyle: İzmir: 12, Diyarbakır: 48, Van: 8, Ankara: 3, Mersin: 9, Batman: 9, Cizre: 3, Mardin: 1, Siirt: 15, İstanbul: 2.
Bilgi notunda illere göre verilen gözaltı rakamları henüz tüm çocukların gözaltı süresi dolmaması ve bazı illerde sokağa çıkma yasakları dolayısıyla avukatların çocuklara ulaşamaması sebebiyle sınırlı olduğu belirtildi. (YY)
Gündem Çocuk Derneği'nin bilgi notuna buradan ulaşabilirsiniz.
