Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Manisa Milletvekili Özgür Özel, 13 Mayıs Salı günü resmi rakamlara göre 301 işçinin hayatını kaybettiği iş cinayetiyle ilgili madendeki karbonmonoksit seviyesinin ani biçimde yükseldiğini ortaya koyan belgeyi kamuoyu ile paylaştı.
Milliyet’ten Meriç Tafolar’ın haberine göre, Özel’in ulaştığı belge, 14.00’ten 15.10’a kadar madendeki karbonmonoksit salımını gösteriyor.
Savcının elinde olan belgelere göre kazadan bir saat önce madendeki karbonmonoksit salımı bir miktar yükseliyor ve riskli kabul edilen 50 ppm oranının üstüne çıkıyor, ancak birkaç dakika sonra yeniden bu oranın altına iniyor. 15.10’da yaşandığı belirtilen kazadan altı dakika önce 15.04’te karbonmonoksit miktarı hızla yükseliyor. 15.04’te 100 ppm’in üzerine çıkan karbonmonoksit miktarı 15.10’da 500 ppm’i buluyor.
50 ppm sonrası tehdit
Özel, karbonmonoksit miktarının yükselmeye başlamasından sonra yapılabilecek bir uyarı ve hızlı tahliye ile işçilerin kurtarılabileceğini ifade ediyor.
“Önceki günlerde de defalarca 50 ppm’in 100 ppm’in üzerine çıktığına ilişkin veriler var savcının önünde. 50’nin üstünün kaydedilmesi ve tedbir alınması gerekiyor. 50’den sonra insan sağlığı ve maden güvenliği açısından tehdit başlıyor.
“50 ppm ile 100 ppm arasında belli uyarılarla çalışılıyor ama 100 ppm’den sonra kesin tahliye etmek gerekiyor. 300 ppm’den sonra ilk solumada ölüm noktası olduğu bize belirtildi.
“Bu sensörün neredeki sensör olduğunu bilmiyoruz. En son iki gün önce olmak üzere belli bir süredir karbonmonoksidin sürekli yükseldiği görülüyor. Savcı da neden teknik nezaretçi defterinin doldurulmadığını, önlem alınmadığını Akın Çelik ve diğer gözaltındakilere defalarca sordu.
“İşçiler, bana, ‘Çizmeler son 15 günde yarıya kadar ter doluyordu. İki saatte bir çizmeyi boşaltıyorduk terden. Çok sıcak diye hep söyledik’ diyor. Maden yetkilileri ise ‘bir şey yok’ demişler.
“Bu madenin kapanan başka bir yerinde sızdırmazlığın sağlanamadığı içten içe bir yanmanın gitgide ilerleyerek madeni ısıttığı belirtiliyor. Patlama günündeki uyarılar daha önce de verilmiş gözüküyor.”
Megafon söktüren maç skorları
Özel madenle ilgili eksikleri şu sözlerle aktardı:
“Maden devralındığında duvarlarda megafon sistemi varmış. Bu sistem, hem tek düğmeyle kontrol kısmına ulaşmaya hem de her yeri kontrol eden bütün bilgilerin geldiği kontrol odasının bütün yerlerden anons yapmasını sağlıyor.
“İşçiler, bana, ‘Doğu Alman modeli bir cihazdı ve çok iyi çalışıyordu’ diyor. Sökülme nedeni maç skoru sorulmasıymış. İşçiler, o cihaz varken zaman zaman çok sıcak oldu, terliyoruz, nefes alamadık diyerek şikayetlerini bildirebiliyormuş.
“Yer altında acilen taşeronu kaldırmak lazım. ILO sözleşmesini hemen imzalamak lazım. ILO sözleşmesi olsaydı yangın merdiveni gibi ayrı çıkışlar oluyor, bulunduğun her yerde alternatif çıkış oluyor.” (EKN)