SES yöneticisi Aydın, yaşanan sürecin bir başka boyutu şu sözlerle değindi : "İnsanlar politik anlamda bölgesel eşitsizlik ve 'sağlıkta dönüşüm' projesinin mağduru oluyorlar."
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul şubesi "Kuş gribi hastalığının yaygınlaşmasından ve ölümlerden; gereken önlemleri almayıp toplumdan bilgi gizleyen yetkililer sorumludur" açıklamasını yaptı.
Ağrı'nın Doğubeyazıt İlçesi'nden Mustafa Koçyiğit'in ölüm nedeninin kuş gribi olduğu açıklamasını bizzat Sağlık Bakanı Recep Akdağ, bugün (Perşembe) yaptı.
Şu ana kadar Fatma Koçyiğit'in de ölümüyle Iğrdır'da yaşamını yitirenlerin sayısı ikiye çıktı; iki hastanın durumu ise kritik. Sekiz hasta gözetim altında tutulurken beş hasta daha benzer şikayetlerle Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Tıp Fakültesine müracaat etti.
Aydın: Gecikme binlerce insanı hasta edebilir
Aydın, "Iğdır'da Sağlık Bakanlığı'nın iki gün gecikmeyle açıklama yapması akıllara o süre içinde hastalığın binlerce insana bulaşması ihtimalini getiriyor. Halk sağlığı açısından son derece olumsuz bir gelişme," şeklinde tepki gösterdi.
Balıkesir Manyas Kuş Cenneti'nde alınan tedbirlerin aynı hızla Iğdır'da alınmadığını savunan Aydın, Van'da tıbbi müdahalenin gecikmesinde hastanelerin malzeme eksikliği çekmesinin, piyasa şartlarına dayanarak Bakanlığın bu tür ilaçların eczanelerde bulundurulmasını şart koşmamasının ve Doğu'daki sağlık personeli eksikliğinin etkili olduğunu düşünüyor.
Aydın, bunu da, hükümetin "kronik siyasal hantallık, sağlıkta dönüşüm projesinin yarattığı olumsuzluk, sağlık kavramının ekonomik çıkarlardan önce gelmesi ve doğuyu her alanda olduğu gibi sağlık alanında da ikincil görme" anlayışına bağlıyor.
"Doğuya sağlık personeli göndermek ne kadar zor?"
"Hastalığın ne olduğuna dair bir şüphe varsa, o şüphe yüzde yüz giderilene kadar sanki varmış gibi hareket edilir" diyen Aydın, Iğdır'da bu prensibin hiçe sayıldığını öne sürdü.
Sağlık denince ilk olarak akla hastalığın iyileştirilmesi geldiğini ama sağlık kavramının aslında hastalığın hiç olmaması için ortam hazırlamak olduğuna değinen Aydın, "Balıkesir'de yaşananlardan sonra Sağlık Bakanı neye dayanarak Türkiye'de 'kuş gribi yok zaten bütün önlemimizi aldık' açıklamasında bulunabiliyor? Bu anlaşılabilir bir durum değil" dedi.
"Bazı hastalıklar vardır ki ne kadar tehlikeli olursa olsun küçük ama önemli bilgilendirmelerle yenilebilir. Ancak bunu da yapmazsınız, doğuya eğitimli sağlık personeli göndermezseniz, insanlar hasta tavuklarını saklar, böyle küçük ihmaller toplumsal faciaya neden olur"
İHD: "Tüm gerçekler kamuoyuna açıklansın
"Panik yaratmama, tavukçuluk sektörünün zarar görmemesi kaygılarıyla toplumun bu konuda bilinçlenmesi engellendi" açıklaması yapan İHD, tüm gerçeklerin kamuoyuna açıklanmasıyla toplumun bilinçlendirilmesi ve hastalığın yaygınlaşmasını engellemek için gerekli çalışmaların bir an önce yapılmasını talep etti.
Manyas Kuş Cenneti vakasından son alınan tedbirleri soran İHD, "Iğdır'da salgın hastalığın görüldüğü yerlerde ne tür önlemler alındığı, kuş gribi şüphesi ile hastaneye kaldırılan kişilerin nasıl bir tedaviye tabi tutulduğu toplum tarafından halen bilinmiyor" dedi.
"İnsan Sağlığı ve Yaşam hakkı en temel insan hakkıdır. Salgın hastalıkların yayılmasını önlemek, devletlerin en temel görevlerinden biridir. Devlet sorumluluğu öncelikle, salgın hastalıkların yayılmasını önleme ve toplumun bu konuda bilinçlendirilmesini gerektirir.
Ancak son ölüm vakalarında da görüldüğü gibi bu sorumluluk anlayışı ile davranılmamış toplumdan sürekli olarak bazı bilgiler saklandı."
Bakan: Salgın beklemiyoruz
Sağlık Bakanı Akdağ Türkiye'de bir kuş gribi salgını beklemediklerini belirterek, "Ama kanatlı hayvanlarla hijyenik olmayan ortamlarda irtibat ve yakın temas halinde olan aileler ve çocukları için bir risk söz konusu" dedi.
Kuş gribine karşı etkili olan ilaçtan Bakanlık stoklarında yeteri kadar bulunduğunu ifade eden Akdağ, Van'a 3 bin kutu gönderildiğini bildirdi.
İl Sağlık Müdürlükleri'nde bu ilacın hazır tutulduğunu anlatan Akdağ, ayrıca muhtemel riskten dolayı da bir milyon ilaç sipariş edildiğini söyledi. Akdağ, "Bunun 100 bin kutusunun önümüzdeki 1-2 ay içinde teslim edilmesini bekliyoruz. Geri kalanı da yıl sonuna kadar teslim edilecek" diye konuştu.
Dünyada kuş gribi
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 2003 yılından bu yana kuş gribi yüzünden Türkiye hariç 74 kişi öldü.
Kuş gribi, Kamboçya'da 4 vaka, 4 ölüm; Çin'de 7 vaka, 3 ölüm; Endonezya'da 16 vaka, 11 ölüm; Tayland'da 22 vaka, 14 ölüm; Vietnam'da ise 93 vaka ve 42 ölüm ile sonuçlandı.
Ülkeler ne önlem alıyor?
* Fransa, olası bir salgına karşı plan hazırlanıyor ve insan salgınına karşı 40 milyon dozluk aşı siparişi verildi. Ülkede 9 milyon virüs ilacı stoklanmış durumda. Yıl sonuna kadar bu rakam 14 milyona çıkacak. Hastanelere geçen yıl 50 milyon maske dağıtıldı.
* Romanya'da vakanın ardından pratisyen hekimlere yetki verildi ve hastaların tecrit edilmesi için tedbirler alındı. Aşı üretimi için Dünya Sağlık Örgütü'nün onayı bekleniyor. 500 bin doz ilaç mevcut. Ülkenin kırsal kesimlerine 300 bin doz dağıtıldı. Evcil kuşların karantinaya alınması, ev halkının aşılanması, araçların ilaçlanması gibi önlemler alınıyor.
İngiltere'de karantinada iki papağan öldükten sonra kontroller sıkılaştı. Kanatlı hayvanların pazarlarda satışı, fuarlar ve gösteriler yasaklandı. Salgın başladıktan sonra 120 milyon aşı doz hazırlanacak. (EZÖ/EÖ)
