Dernek, yargılamanın selameti için Orgeneral Yaşar Büyükanıt'ın da görevden el çektirilmesi gerektiğini belirtti.
İnsan Hakları Derneği (İHD) de, Adalet Bakanı Cemil Çiçek'in Şemdinli iddianamesini hazırlayan savcı hakkında soruşturma emri vermesinin, yargı bağımsızlığının ihlali olduğuna dikkat çekmiş ve "bakan derhal istifa etmeli" demişti.
ÇHD: Bütün Şemdinli süreci yargı bağımsızlığının ihlali
ÇHD, iddianamenin öğrenilmesinin ardından gelen beyanatları kast ederek, "Verilen mesaj, iddianameyi hazırlayan savcıya değil, yargılamayı yapacak olan mahkemeyedir" dedi ve ekledi:
"Şemdinli davası; yeni suçların ve yeni suçluların ortaya çıkacağı, çıkar ve suç üzerinden ilişkilenmiş güç odaklarının bilinmesini sağlayacak bir dava olacaktır. Buradan bakılırsa; iddianame fazla değil, eksiktir."
Dernek, Şemdinli'de Umut Kitabevi'nin bombalanmasından sonra yaşananlarda, yargı bağımsızlığını ihlal eden olguları şöyle sıraladı:
* Bölgenin, kendisi de amir sıfatıyla en azından görevi ihmal ile suçlanabilecek üst düzey askeri yetkilisi, asker zanlıları savcılığa teslim etmeden önce, onlara merkezden avukat temin etmişti. Bu avukatlar iddianamenin öğrenilmesinden sonra, Jandarma Komutanlığı'na gidip müvekkilleri dışındaki kişilerle dosya hakkında görüşme yaparak avukatlık meslek etiği kurallarını çiğnediler.
* Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, askeri imtiyaz ve korkunun etkisini hissettirmek için zanlılardan birisi hakkında, "Tanırım, iyi çocuktur" dedi; yargıyı etkilemeye çalışma suçunu işledi.
* Başbakan Şemdinli halkının tanıklığına güvenilemeyeceği yönünde bir açıklama yaptı. Arkasından, olayın sorumluluğunu yöre halkına ve suçun mağduruna yıkmaya yönelik açıklama ve girişimler oldu.
* Askeri, siyasi otoriteler ve muhalefet partisi başkanı, "savcının haddini aştığını", "yargının sivil darbe yaptığını" söylemekle, Adalet Bakanlığı ise savcı hakkında inceleme başlatmakla, yeniden yargıyı yönlendirme suçunu işledi; yargı bağımsızlığını zedeledi.
İHD: Asıl sorumluları saptamak mümkün olmayacak
İnsan Hakları Derneği de, iddianame üzerindeki tartışmaların dozunun ve yapılan değerlendirmelerin, davanın tümünü olumsuz etkilediğini vurguladı.
"Bundan böyle bu davanın her türlü baskı ve etkilemeden uzak sürdürüleceğine inanmak son derece zor" diyen İHD Genel Başkanı Yusuf Alataş, soruşturma ve davanın amacının, bombalama suçuna her aşamadaki katılanların ve sorumlularının da saptanarak yargı önüne çıkarılması olduğunu söyledi ve ekledi:
"Yaratılan bunca fırtınadan sonra, asker ve sivil kamu görevlilerinin de içinde yer aldığı yasadışı yapılanmaların kaynağına ulaşmak ve asıl sorumluları tespit etmek mümkün olmayacaktır.
"Belki de demokrasimizin en temel sorunlarından birisi, 'bir sivil savcının yüksek rütbeli bir asker kişi hakkında da iddianame düzenleyebileceğini' henüz sivillerin dahi içine sindirememiş olmasıdır." (TK/KÖ)
