Tiyatro sanatçıları dün İnsan hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesinde yaptıkları basın toplantısıyla "Araf" adlı Kürtçe oyununun sahnelenmesinin İzmir Valiliği ve Emniyet Müdürlüğünce yasaklanmasını protesto ettiler.
Tiyatro Avesta’nın sahneye koyduğu, Musa Anter'in hayatını anlatan “Araf” adlı Kürtçe oyun ilk kez 20 Eylül’de Mardin’in Nusaybin ilçesinde seyirciyle buluşmuştu. İsveç İstanbul Başkonsolosluğu ve Nusaybin Belediyesi’nin desteklediği oyunu binlerce seyirci izledi.
İzmir'deyse aynı oyun hiçbir gerekçe gösterilmeyerek yasaklandı. Yasaklamayı kınayan çok sayıda tiyatro grubu ve topluluğu İHD'de yapılan basın açıklamasına katılarak Tiyatro Avesta'ya destek verdi.
Türkçe ve Kürtçe basın açıklaması
Tiyatro Avesta’dan Aydın Orak Kürtçe yaptığı açıklamada “Bir yandan TRT'de Kürtçe yayın hazırlıkları sürerken diğer yandan Kürtçe değer ve eserlere tahammülsüzlük devam etmektedir”dedi. Orak, oyunlarının yasaklanmasıyla bir yere varılamayacağını, bu yasaklamayla ülkenin demokratikleşmesinin engellendiğini dillendirdi.
Songül Yücel de Türkçe yaptığı açıklamada, oyunun İzmir Konak Belediyesi'nin aylık programında yer almasına rağmen yasaklandığını söyledi. Yücel, Konak Belediyesi'nden adını vermek istemeyen bir Kültür İşleri çalışanının kendilerine Valilik ve Emniyet Müdürlüğü'nün bu yasağı istediğini söylediğini aktardı.
Çalışanın ifadesine göre: “Emniyet yetkilileri, Belediyeye gelerek seyircilerin oyun sırasında slogan atacakları ve provokasyon çıkartacaklarını bu sebeple oyunun oynatılmamasını istediklerini belirttiler ve yasaklanmaması halinde salonun önüne çevik kuvvet yığarak oyunun oynanmasına müsaade etmeyeceklerini duyurdular.”
"Musa Anter tekrar öldürülmek isteniyor"
1992'de Musa Anter'i öldüren zihniyetin bu yasakla "Kürt yazarı tekrar öldürmek istediğini" vurgulayan Songül Yücel, “Biz aşağıda imzası olan tiyatro ve kurumlar böyle bir yasağı doğru bulmuyoruz ve yaşanan rezaleti kınıyoruz. Yaşanan düşmanca yaklaşımın hesabının verilmesi gerektiğini düşünüyoruz.” dedi.
Basın toplantısında konuşan Türkiye Tiyatrolar Birliği’nden Mehmet Esatoğlu ise, Tiyatro Avesta’ya destek olduklarını ve sahnede işlenebilecek hiçbir şeyin suç teşkil edemeyeceğini belirterek, yasaklanmanın takipçisi olacaklarını söyledi.
İHD ve Eğitim-Sen temsilcileri de yasaklamayı kınadıklarını ve Tiyatro Avesta'nın yanında olduklarını ifade ettiler. Musa Anter’in oğlu Dicle Anter de açıklamaya katılarak oyunun engellenmesini üzüntüyle karşıladıklarını belirtti, Araf'ın yasaklanmasını kınadı.
Yeşiller Partisi Eş Sözcüsü Ümit Şahin, konuyu Avrupa’ya taşıyacaklarını belirtti, “Musa Anter’in öldürülmesi yetmiyormuş, tümden unutturulmak istendiğini” söyledi.
Çok sayıda tiyatro/tiyatrocu yasaklamayı kınadı
Basın açıklamasını yapan kurumlar şöyle: Tiyatro Avesta, Seyri Mesel Tiyatrosu, Tiyatro Boyalı Kuş, Tiyatro Oyunevi, Türkiye Tiyatro Birliği, Teatra Mezopotamya, Teatra Jiyana Nu, Teatra Bakur, Ayışığı Sanat Merkezi, Yeşiller Partisi, Başka Kültür Evi ve Başka Dergisi, Önsöz Dergisi, Tiyatro Oyun, Dicle Anter ve Anter ailesi üyeleri, Mahir Günşiray, Hilmi Bulunmaz, Selamo, Yaşam Kaya.(EK)
