Atölye BİA’da 23-24 Ocak tarihlerinde Podfresh kurucuları Uraz Kaspar ve İlkan Akgül ile birlikte iki gün süren bir Online Podcast Atölyesi gerçekleştirildi.
23-24 Ocak tarihleri arasında düzenlenen Online Podcast Atölyesi’ne, farklı şehir ve üniversitelerden 77 kişi katıldı. Atölyede Podfresh kurucularından Aykut İbrişim ve akademisyen Orhan Şener de bizlerleydi.
Podcastin dünü, bugünü, yarını
*Aykut İbrişim
Atölyenin 23 Ocak’ta gerçekleşen ilk gününde Aykut İbrişim, atölyeye podcastin geçmişini anlatarak başladı ve Dünya’da podcast dinleyicileriyle ilgili yapılmış araştırmalardan veriler sundu.
Akademisyen Orhan Şener de podcastin dünü, bugünü ve yarınını anlattı. “İnternetle birlikte aslında tam olarak podcastten bahsedebiliriz” diyen Şener, podcasti şöyle tanımladı:
"Podcast sesli blogdur.
"İnternete konan genellikle ses, nadiren video dosyalarının RSS vb. Teknolojilerce talep etmesi üzerine ancak genelde otomatik olarak indirilmesi/çekilmesi ve genellikle iPod benzeri taşınabilir MP3 player tarzı bir cihazla veya günümüzdeki gibi akıllı telefon ile genellikle çevrim dışı olarak dinlenmesine dayanan medyadır."
*Orhan Şener
Şener, podcast için dört süreçten bahsetti:
* Podcast üretimi
* Podcasti internete yüklemek yani cast edecek araç
* Podcasti indirecek bir araç
* Podcastin dinlenmesini sağlayacak bir cihaz ve yazılım (Telefon ve Spotify)
Şener, podcastin format olarak getirdiği yenilikleri ise şöyle sıraladı:
- Zaman ve mekan sınırını kaldırdı
- Sesli içerik üretimini demokratikleştirip, tabana yaydı.
Montaj, içerik, logo
Daha sonra İlkan Akgül, iyi bir akış için yapılması gerekenleri anlattı. "Konunun gidişatı çok önemli. Bunun içinde küçük notlar alabilirsiniz ve yayın sırasında konuyla bağlantılı veriler de kullanabilirsiniz" diyen Akgül şöyle devam etti:
"Farklılık yaratmak için, 'Dinleyici sizi neden dinlesin?', 'Sizi diğer programlardan ayıran ne?', 'Yeteri kadar zaman ve kaynağınız var mı?', 'İçerikleriniz dinleyicilerin hayatına ne katacak?', 'Sizi dinlediğinde arkadaşlarıyla neden paylaşmalı?' bu sorulara yanıt vermeniz ve bu sorulara yanıt verici içerik üretmeniz de fayda var.
"Podcast’te ses için de zinde olmak, dik oturmak gerekiyor ve tabii ki enerjik olun. Dinamizm önemli.
"Podcast montajı; stabil bir yayın olmalı, nefesler mutlaka temizlenmeli, uzun boşluklardan kaçılmalı ve gereksiz yerler atılmalı.
"Podcast içeriği; gereksiz esprilerden uzak durun, laf kalabalığından kaçının, süreyi aşırı uzun tutmayın, sözünüzü tutun.
"Logo; mikrofon simge/görseli kullanmayın, ideal 3-4 kelime kullanın, sosyal medya versiyonlarını da tasarlayın, bunlar için de Canva, Headliner ve Adobe Spark kullanılabilir."
Donanımlar, yazılımlar, program
*Uraz Kaspar, İlkan Akgül
Atölyenin ikinci gününde, podcast için donanımlar, yazılımlar, program ve mecralar, podcast içeriği hazırlama-kaydetme-editleme, podcast için iş modelleri konuşuldu.
Podcast yayının yayınlanma aşamalarından bahseden Kaspar, podcast araç çantası önerilerini sıralayarak şunları şöyledi:
"Podcastiniz için ayrı e-posta adresi ve ayrı sosyal medya hesapları alın. Mutlaka birden fazla kez podcastinizi duyurun. Sosyal medyada podcastinizi duyurmaktan çekinmeyin.
"Anchor gibi siteleri podcast yayınınızı kullanabilirsiniz. Spreaker da Anchor’daki olanakları sunuyor size. Ücretsiz olarak podcastinizi kaydedip, Spreaker üzerinden yayınlayabilirsiniz. Podcastinizin telif hakları da size ait oluyor.
"Ayrıca üç-dört kişiyle söyleşi yapıp ayrı ayrı veya tek bir ses olarak kayıt alabiliyorsunuz. Zencastr ve Ringer gibi siteleri bunun için deneyimlebilirsiniz.
"Aldığınız sesleri Adobe Audion ve Audacity gibi sitelerden montajlayabilirsiniz. Sesteki bozuklukları ve kulağı rahatsız eden hapşurma ve hıçkırma gibi detayları temizlemeniz gerekebilir.
"Mikrofon olarak boya by – m1 ve rode smart lav önerilir.
Akgül, son olarak podcast kaydetme ve editlemeyi ve Spotify’a podcast yüklerken nelere dikkat edilmesi gerektiğini de anlattı.
Akgül ve Kaspar: "Podcast, bağımsız ve özgür"
Podcastin yeni bir mecra olarak önemi ve gazetecilerin bu fırsatı nasıl değerlendirmesi gerektiğini sorduğumuz Kaspar ve Akgül, şunları söyledi:
İlkan Akgül: "Podcast geniş konu aralığı, hem haberi farklı yollardan anlatabilmek hem de basit bir şekilde insanların tüketebilmesi adına mutlaka gazetecilerin değerlendirilmesi gereken bir format. Özellikle sahada sıcak haberlerin basitçe kayda alınıp, YouTube'da olduğu gibi çok büyük veriler kullanmadan ve prodüksiyonlar yapmadan insanlara ulaşmasını sağlamak en büyük avantajlarından biri. Ayrıca sınırsız yaratıcılığı sayesinde Kısa Dalga Podcast'in de en başından beri başarıyla yaptığı gibi bir haberi hikayeleştirip anlatma konusunda gazeteciler podcast formatı ile oldukça avantajlı bir durumda."
Uraz Kaspar: "Belki de soruyu güncelleyerek cevaplamaya başlamam daha doğru olur. Podcast artık "yeni" olarak adlandırılmaması gereken ama evet hayatımıza yeni giren bir medya formatı olarak dikkatleri üzerine toplamaya devam ediyor. Özellikle sansür ve baskının yoğunlaştığı, içerik üretim maliyetlerinin yükseldiği ve bağımsız gazetecilerin seslerini duyurabilecekleri yayın organlarının kapanması sonrasında yarattığı nispeten daha bağımsız ve özgür oluşuyla da özellikle gazetecilerin yoğun olarak gündemindeki yerini koruyor. Buna rağmen hala yeterli sayıda gazetecinin podcast formatını hala denememiş olması düşündürücü. Yoğun olarak tükettiğimiz site ve portalların podcast kanallarını açmamış olmaları da bunun önündeki en büyük engel olarak kabul edilebilir.
"Özellikle günlük, kısa ve net içeriklere duyulan ihtiyacı ilk farkeden gazetecilerin bu sektörde oldukça önemli yerlere geleceği ve podcast üzerinden gelir modeli oluşturabileceklerine olan inancım tam. Bu konuda verilebilecek en güzel ise elbette The Daily podcast şovu olacaktır. Podcast üretimine başlamak isteyen ama kafasında soru işaretleri olan tüm muhabir ve gazeteci arkadaşlarımız benimle iletişime geçebilir. Bu konuda ciddi bir ihtiyaç olduğunu düşünüyorum ve elimden gelen desteği sunmaya hazırım. Umarım podcast'in ilk dalgası olarak adlandırılan yıllar daha fazla geçmeden gazeteci arkadaşlarımız bu alanda üretime geçmeye başlarlar."
(SO)
Atölye BİA hakkında |
IPS İletişim Vakfı/bianet'in Atölye BİA adıyla düzenlediği habercilik seminerleri medyanın farklı birimlerinden gazetecilere, işsiz bırakılmış gazetecilere, iletişim fakültesi öğrencilerine ve gazetecilik yapmak isteyen herkese açık. Atölye BİA programları hak, toplumsal cinsiyet ve çocuk odaklı habercilikle barış gazeteciliği perspektifi ve tercihiyle temel gazetecilik, haber fotoğrafçılığı, yargı haberciliği, araştırmacı gazetecilik, yeni medya, görselleştirme araçları, dijital güvenlik gibi alan ve temalar üzerinden kuruluyor. Atölye BİA ile birlikte IPS İletişim Vakfı’nın 2002-2007 aralığında düzenlediği temel gazetecilik, kadın, çocuk, insan hakları odaklı habercilik eğitimleri ve 2008-2017 aralığında gerçekleştirilen Okuldan Haber Odası programları yıl içine yayıldı ve gazetecilere ve ilgilenen herkese açık hale geldi. Haziran 2018'de başlayan Atölye BİA programında, Aralık sonu itibariyle 8 atölye (7-13 Haziran Gazeteciler İçin Yeni Medya, 16-25 Temmuz Gazeteciler İçin Haber, 2 Eylül Kürtçe Habercilik ve Çeviri, 7-9 Eylül Haber Fotoğrafçılığı ve Fotoröportaj, 17-26 Eylül Çevre ve Kent Haberciliği, 1-8 Ekim Yargı Haberciliği, 15-23 ve 8-16 Kasım Gazeteciler için Haber Atölyeleri) 101 kişinin katılımıyla gerçekleştirildi. 2019 yılında ise farklı tarihlerde (11-18 Şubat, 20-27 Şubat, 14-21 Haziran, 22-29 Temmuz, 2-10 Eylül, 5-13 Aralık) altı "Temel Gazetecilik Atölyesi", yine farklı tarihlerde (27-28 Nisan Kürtçe Habercilik ve Çeviri, 4-5 Mayıs Dijital Güvenlik, 10-12 Mayıs Haber Fotoğrafçılığı, 13-20 Mayıs Gazeteciler Yeni Medya, 21-25 Ekim İklim Haberciliği, 11-15 Kasım Kadın-LGBTİ+ ve Yargı Haberciliği) altı tematik atölye düzenlendi. 2020 yılında düzenlenen atölyeler şöyle; 24-28 Şubat Uygulamalı Haber Atölyesi, 29 Şubat - 1 Mart Podcast Atölyesi, 11-26 Nisan Online Kürtçe Medya Atölyesi, 16-17 Mayıs Online Podcast Atölyesi, 27-31 Mayıs ve 13-17 Haziran Online Haber Fotoğrafçılığı Atölyesi, 4-12 Ağustos ve 8-16 Ekim Toplumsal Cinsiyet Odaklı Online Haber Fotoğrafçılığı Atölyesi, 19 Ekim-2 Kasım, 16-30 Kasım ve 14-28 Aralık Temel Gazetecilik Atölyesi. Bu proje İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) desteğiyle gerçekleştiriliyor. |
* Atölye BİA haberleri için tıklayın.