Yahudilerin Mısır'daki kölelikten kurtuluşun anısına kutladıkları Pesah (Hamursuz) Bayramı bugün başlıyor.
Sekiz gün süren Pesah Bayramı bu sene 3 Nisan Cuma başlayıp 11 Nisan Salı akşamı bitiyor.
İbranice Pesah "üzerinden geçmek, atlamak" anlamına geliyor.
Şalom gazetesinden Nazlı Doenyas, bugünün Yahudiler için anlamını şu sözlerle anlatır:
“Yahudilerin Mısır esaretinden kurtuluşunun kutlandığı Pesah bayramı, bu kadar önemli bir olayın anılmasından da daha derin bir anlam içerir. Pesah, Yahudilerin bir millet olarak doğuşlarının yıldönümüdür. Mısır’dan Çıkış zamanı, Tanrı’nın tüm dünyanın gözü önünde Yahudileri Kendi Halkı olarak seçtiği ve bunu ilan ettiği zamandır. Tanrı, 15 Nisan’da Yahudileri Kendi Eliyle Mısır esaretinden kurtarır ve hemen akabinde Yahudiler için tek tek sayılan kırk dokuz günlük bir spiritüel gelişim süreci başlar. Bu süreç, ellinci günde Sina Dağı’nda Tora’nın alınmasıyla doruk noktasına ulaşır. Pesah, İsrail halkının doğum günü, Yahudilerin bir halk, bir millet, Tanrı’nın Seçilmiş Halkı olmalarının kutlandığı gündür.”
Mayalı ürün tüketilmez
Tevrat'a göre Mısır'da Firavun'un köleleri olarak kullanılan ve üzerlerine ağır işler yüklenen Yahudiler, Tanrı'nın yardımıyla Musa'nın önderliğinde Mısır'dan çıkarlar. Ancak bu çıkış o kadar acele ve apar topar olmuştur ki, Yahudiler kendileri için hazırladıkları ekmeklerin hamurlarının mayalanmasını beklemeden pişirirler.
Bu yüzden, bu bayramda mayalı hiçbir ürün tüketilmez. Pesah boyunca Museviler mayasız hamurdan yapılmış matsa adındaki ekmeği yerler. Yahudiler Hamursuz Bayramı'nda hiçbir kabaran veya mayalanan ürünü tüketemeyecekleri gibi, buğday, arpa, darı, yulaf, çavdar adı verilen tahılları ve bundan üretilmiş yan ürünleri de (makarna, bira, ekmek, vb.) evlerinde bulunduramazlar.
Seder sofrası
Hamursuz Bayramı'ndan önce evde büyük bir temizlik yapılır. Her taraf elbiselerin ceplerine kadar aranarak bu türden ürünlerin bulunmaması sağlanır. Evde bulunan bu türden ürünler satılabilir, bayram sonrası tekrar satın alınabilir. Ancak evde unutulmuş bu türden bir ürün bayramdan sonra bulunsa dahi yenmez.
Hamursuz Bayramı'nda Sofra: Hamursuz Bayramı'nın ilk iki ve son iki gecesi akşam evde ziyafet düzenlenir. Bu sofraya Seder adı verilir. Sofrada Hamursuz Bayramı'na özgün yiyecekler bulunur ve Mısır'dan çıkışın hikâyesini anlatan Agada diye bilinen hikâyeler okunur. (NV)
* Manşet fotoğrafı (Huffingtonpost'dan alındı): Savaşın ailesiz bıraktığı Yahudi çocuklar ve mülteciler Fransa’da bayram sofrasında. Yıl: 1947
