Türkiyedeki müzelerin, çocuklara ve topluma yakın yerler haline gelebilmesi için çocuk ya da aile programlarına ihtiyaç duyduğunu belirten TUREB yetkilileri, eğitimcilerin ve rehberlerin de, çağdaş müze eğitimi tekniklerinden yararlanmalarını tavsiye ettiler.
Rehberlerin örnek çalışması
TUREB üyesi rehberler de, müzeleri çocuklara sevdirebilmek amacıyla gerçekleştirdikleri çalışmada, Üsküp İlköğretim Okulu öğrencilerine, Anadolunun Kültür Etkileşimini çok iyi yansıtan İstanbul Arkeoloji Müzesini tanıttılar.
10ar kişiden oluşan öğrenci gruplarına bu müzeyi ücretsiz gezdiren gönüllü rehberler, drama yöntemini kullanarak aktif bir öğrenme ortamı sağladılar.
Çalışmaya toplam 30 rehber ve 350 öğrenci katıldı. Çağdaş müze eğitimi teknikleri ile, nesnelerle çocuklar arasında kuru olmayan eğlenceli bir ilişki kurulması amaçlandı.
Türkiyedeki müze ve ören yerlerinin sayısının 3 bini bulduğunu hatırlatan TUREB açıklamasında, müzeciliğin müze kültürünü topluma yaymayı, ziyaretçilerle işbirliğini ve etkileşimi öngören anlayışlar doğrultusunda yenilenmesinin ödenek yokluğu nedeniyle kolay olmadığı vurgulandı.
TUREB, çocuklara müzeleri sevdirebilmek amacıyla yaptığı çalışmanın sonuçlarını anne ve babalara şöyle açıkladı:
Müze gezisi size ve çocuğunuza neler katacak?
* Okuldaki öğretim çoğu kez soyuttur. Bir müzenin gücü, tarihi daha dokunulabilir ve canlı hale getirebilmesidir.
* Müzede öğrenmenin farklı biçimleri denenir. Nesnelerden öğrenme, bakarak anlama, sembolleri yorumlamaya çalışma gibi.
* Keşfetme duygusu özgüveni genişletir.
* Yerel ve ulusal müzeler muhteşem yerlerdir ve anne-babaya estetik, pozitif bir çevrede çocuğuyla iletişim kurma, onu daha iyi tanıyabilme fırsatı verir.
Müzeye gitmeden önce...
* Ziyaret öncesinde bilgi alın. Mümkünse müzenin broşürünü edinin. Bu mümkün değilse, ansiklopedi, internet vb. kaynakları deneyin. Evde ilişkili bir kitap varsa harika olur. Birlikte karıştırın, heyecan duymasını sağlayın.
* En büyük sorunlardan biri çocukların müzeye kendi istekleriyle gitmiyor oluşları, müze gezilerinde de yaşamın başka alanlarında olduğu büyüklerin kontrolünün bulunmasıdır. O nedenle önceden talep yaratmaya çalışın.
* Okul programlarını, okulda neler öğrendiklerini, çocuğunuzun bunlardan hangisiyle ilgilendiğini öğrenin. Müze deneyimi boyunca bu bilgi aklınızın bir köşesinde dursun.
* Müzede ne kadar zaman harcayacağınızı belirleyin, bu süre 60 ile 90 dakika arasında değişebilir.
Müzede...
* Öncelikle sabırlı olun. Cesaretiniz kolay kırılmasın, çocuğunuza keşfetmesi, denemesi, uygulaması için zaman verin.
* Danışma masasını bulup varsa broşür edinin.
* İlk deneyimi basit tutun.
* Her şeyi anlatmaya çalışmak yerine, ilgisini çekeceğini düşündüğünüz birkaç nesneye yoğunlaşın. Basit kimi özellikleri o nesneyi çocuk için eğlenceli hale getirebilir.
* Gördüklerini tanımlamasına, yaşamla bağını kurmasına yardım edin. Unutmayın, onların düşünme biçimleri çok somuttur. Açık uçlu sorular sorun: Nasıl? Niçin? Ne yediklerini düşünüyorsun? Nerede uyuyorlardı sence?
* Mutlaka ara verin. Sıkıldığını hissettiğinizde başka bir şey yapın. Bahçede sergilenen nesneleri kafasında canlandırabileceği, tarihi kişiliklerin yerine sizi ve kendisini koyabileceği oyunlar oynayabilirsiniz. 20 dakikalık turlar yapıp, 15'er dakika ara verebilirsiniz, bisküvi, yemek vb. yiyebilirsiniz.
* Sorularına yanıt verin, uygun sözcüklerine seçmesine yardım edin, bunun için belki de yeni kavramlarla tanışması gerekecek, hazırlıklı olun. Cevap bulamazsanız, soruyu kaydetmeyi, ardından üzerinde konuşmayı unutmayın.
* Sessizlik, kesinlikle hiçbir şeye dokunmama, koşmama gibi kuralların bir kısmı müzeler için çok gereklidir, ama bazılarının da esnetilmesine ihtiyaç olduğunu aklınızda tutun. Kontrolü elden bırakmayın, ancak baskılanmayın da.
Sonra...
* Neyi sevip, neyi sevmediğini ve niçin öyle olduğunu sorun. Seçimine saygı duyun, anlamaya çalışın.
* Deneyimlerini arkadaşları ve akrabalarıyla paylaşmasını sağlayın.
* Çözemedikleri soruların cevabını bulmasına yardım edin.
* Her gün karşılaştığı nesnelerle öğrendiklerini ilişkilendirmesini sağlayın.
* Geriye dönüp bakmayı, unutmayın. Size yakın müze ve ören yerlerini sıklıkla gezmeyi sürdürün. (BB)
