İstanbul, Büyükçekmece'deki bir bakımevinde otistik Mehmet Eres'in ölümüne neden olan şiddet görüntülerinin kamuoyuna yansımasının ardından, bakımevlerindeki durum ve engellilerin sorunları Meclis gündemine taşındı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Muazzez Orhan - Işık ve Muş Milletvekili Gülüstan Kılıç - Koçyiğit ayrı ayrı verdiği soru önergelerinde, Türkiye'de engellilere yönelik fiziksel, ekonomik, psikolojik ve cinsel şiddeti ve bakımevlerindeki durumu sordu.
"Şiddet olağan bir duruma dönüştü"
Muş Milletvekili Kılıç - Koçyiğit, "Basına yansıyan görüntülerde yaşamını yitiren gencin açık bir biçimde işkenceye maruz bırakıldığı, yerde sürüklendiği, eziyet edildiği görülmektedir. Açılan soruşturmanın ardından şimdiye dek tek bir kişinin tutuklanmadığı, otopsi raporunun beklendiği ifade edilmiştir. Bu olayda da görüldüğü üzere otistiklerin eğitimi ve bakımı süreçlerinde şiddet ve eziyet olağan bir duruma dönüşmüştür" dedi.
"Failler yaptırımsız kalıyor"
Van milletvekili Orhan - Işık ise soru önergesinde şunları dedi:
"Türkiye'de engellilere yönelik şiddetin politik nedenlerinin olduğu bilinmelidir. Bu nedenle Türkiye'de engellilere yönelik fiziki, psikolojik ve ekonomik şiddet sistematik bir şekilde devam ettirilmekte ve failler yaptırımsız kalmaktadır. Engelli yurttaşlara yönelik sunulması gereken kamu hizmetlerinin sunulmaması, engellilerin sosyal-ekonomik-siyasal yaşama katılmasının engellenmesi, engellilerin bireysel ve kamusal alanda kendileri ile ilgili kararları alma süreçlerine dahil edilmemesi ve genel olarak engellilere yönelik sağlamcı dil şiddeti sistematik hale getirmektedir."
Her iki milletvekili de sorularını Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık'ın yanıtlamasını istedi.
Muazzez Orhan - Işık'ın soruları
1- Büyükçekmece'de 20 yaşındaki otistik Mehmet Eres'in kaldığı bakımevinde, kötü muamele ve işkenceye maruz bırakılarak ölümüne sebep olunduğu iddiası hakkında devam eden bir soruşturma mevcut mudur? Bu kapsamda görevden uzaklaştırılan, gözaltına alınan, tutuklanan kişi sayısı kaçtır?
2- Özel ve kamusal bakım evlerinde şiddet ve kötü muamelenin önlenmesi amacıyla denetlenmesi nasıl ve hangi periyotlarla yapılmaktadır? Mehmet Eres'in ölümü ile ilgili denetim sorumluluğu olan görevliler görevini ihmal etmiş midir? Bu davaya Bakanlığınız müdahil olacak mıdır?
3- Bakımevlerinde çalışanların şiddet uygulama nedenleri üzerine Bakanlığınızın bir araştırması mevcut mudur? Her bakıcı ortalama kaç kişiye bakım hizmeti sunmaktadır? Bakım evlerinde çalışanların şiddet uygulamaması amacıyla hangi eğitimler ve destekler verilmektedir?
4- Bakımevlerinde, hanelerde ve okullarda otistiklere yönelik ayrımcılığın, şiddetin ve kötü muamelenin önlenmesi amacıyla hangi tedbirleri alıyorsunuz?
5- Türkiye'de otistiklere yönelik ayrımcılığın boyutlarını içeren bir araştırmanız mevcut mudur?
6- 2015-2022 yılları arasında bakımevlerinde engellilere yönelik tespit edilen şiddet ve kötü muamele vaka sayısı kaçtır? Bu kapsamda cezai ve idari yaptırıma maruz kalan görevli sayısı kaştır?
7- Türkiye'de engellilere yönelik şiddet ve kötü muameleyi önleme mekanizmaları nelerdir? Engellilere yönelik fiziki, psikolojik, ekonomik ve cinsel şiddeti önlemek amacıyla hangi ilave tedbirleri alacaksınız?
Gülüstan Kılıç - Koçyiğit'in soruları
1- Mehmet Eres'in 24 Temmuz'da Büyükçekmece'de bulunan Özel Ailem Bakım Merkezi'nde yaşamını yitirmesinin ardından açılan soruşturma ne aşamadadır?
2- "Doğal ölüm" diye adlandırılan böylesi bir örnekte Bakanlığınız olayı tüm yönleriyle araştırmış mıdır?
3- Mehmet Eres'in otopsi raporunun beklendiği süreç içinde şimdiye dek kurum bakıcılarının ve kurum yetkililerinin ifadelerine başvurulmuş mudur?
4- Büyükçekmece'de bulunan Özel Ailem Bakım Merkezi ne zaman faaliyete geçmiştir? Kurumda kaç kişi özel eğitim adı altında eğitim almaktadır? Kurumda çalışan kişiler alanında uzman kişiler midir?
5- Büyükçekmece Özel Ailem Bakım Merkezi'nde daha öncede ölüm vakası, olağanüstü durumlar, bağrışmalar, eziyet yaşandığı belirtilmiştir. Kurum hakkında şimdiye dek kaç soruşturma açılmıştır? Açılan soruşturmaların akıbeti nedir? Bakanlığınızca kuruma en son ne zaman denetim gerçekleştirilmiştir?
6- Mehmet Eres'in ölümünde sorumluluğu olduğu düşünülen bakıcının işten çıkartıldığı iddiası doğru mudur?
7- Bakımevlerinde bulunan kamera kayıtları günlük olarak Bakanlığınızca izlenmekte midir? Şayet izleniyorsa bu olay neden aradan geçen uzun bir süre sonrasında açığa çıkmıştır?
8- Engellilerin bedensel ve kişisel dokunulmazlıklarını ihlal eden kurumlar ve yetkililer hakkında şimdiye dek açılan ve Bakanlığınızın müdahil olduğu dosya sayısı kaçtır?
9- Engelli bireylere yönelik alternatif eğitim alanları ve araçları geliştirilerek örnekte de yaşandığı gibi sistematik şiddet mekanlarının kapatılması konusunda Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır?
(AÖ)
