Getirilen önlemlere göre AB üyesi ülkeler yeni katılacak 8 ile 10 arasındaki ülkeden işçi gelişini en az yedi yıl boyunca yasaklayabilecek. Yeni üyeler ancak 2011den sonra insanların, malların ve sermayenin serbest dolaşımına izin verecek.
Kısıtlamalar Kıbrıs ve Malta için geçerli olmayacak ama diğer on ülke Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Litvanya, Letonya Polonya, Slovakya ve Slovenyaya karşı uygulanabilecek.
İngiliz yetkililer geçtiğimiz hafta ABde gelecek işçilere kapılarını kapamaya karar verdiler. İşçi akının asıl yönelmesi beklenen Almanya ve Avusturya da kesin kısıtlamalar getirmeyi tartışıyor. Danimarka ve İsveç de yeni gelecek işçiler için sosyal güvenlik olanaklarını kısıtlamayı ve sadece belli işlerde çalışacaklar için çalışma izni vermeyi tartışıyor.
Öteki ülkeler de kota öngörüyor. Hollanda hükümeti 2006ya kadar 22 bin işçilik bir kota getirdi.
Açık bir emek politikası izleyen tek ülke ise İrlanda. Bu ülkenin kişi başına en yüksek oranda yeni emek göçü alması bekleniyor. Ancak AB kararlarını yürüten Avrupa Komisyonu yetkilileri 1 Mayıs sonrasında Avrupaya ne kadar göçmen geleceğini tam olarak kestirmenin zor olduğunu söylüyor.
Yeni üye olacak ülkeler de AB dışından gelecek işçiler için kendi güvenlik önlemlerini getiriyor. Macaristan, Ukrayna, Hırvatistan, Sırbistan ve Romanya ile 110 kilometrelik sınırı boyunca güvenlik önlemlerini artıracağını duyurdu. Yetkililer, Polonya ve Slovakya üzerinden dolaylı işçi göçüne hedef olmaktan korktuklarını söylüyor. Bu iki ülkede de işsizlik oranları yüzde 18 dolayında.
Yetkililer, yeni üye olacak ülkelerdeki ortalama gelirin AB ortalamasının çok altında olmasının şimdiki üye ülkelerin istihdam kapasitesi üzerindeki baskıyı artıracağını söylüyor.
Genişlemeden sorumlu komiser Guenther Verheugenin sözcüsü Jean Christophe Filori, kısıtlama getiren ülkeleri eleştirmemek gerektiği, görüşünde.
Avrupa Komisyonu, yeni üye olacak ülkelerde özellikle tarımda büyüme ve kalkınmayı hızlandırıcı karşı önlemler uygulamayı planlıyor. Yeni üye olacak ülkelerde ekonomik faaliyet, son zamanlarda hizmet sektörüne kaynakla birlikte esas olarak tarıma dayanıyordu.
Yetkililer bu ülkelerdeki düşük emek maliyetlerinin sanayinin gelişmesine katkıda bulunarak daha çok iş olanağı yaratabileceğini belirtiyorlar. İşe almada yerli işçilerin göçmenlere tercih edilmesinin de işçi akınını caydıracağı belirtiliyor.
Roterdamdan emek hareketleri uzmanı Nannette Ripmeester doğudan gelen işçilerin büyük AB iç piyasasına girmek için batıya yönelebileceklerini, öte yandan doğudaki piyasaların da yeni iş fırsatları ve düşük geçinme harcamaları dolayısıyla batıdan gelen işçilere çekici gelebileceğini söylüyor. (EK)