Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Makina Mühendisleri Odası bünyesinde kurulan hekimlerinde yer aldığı İklimlendirme Teknik Kurulu, “Okullar ve Kreşlerde Pandemi Tedbirleri” raporunu yayınladı.
Rapora ilişkin yapılan açıklamada, "Mevcut okullarda ve kreşlerde pandemi senaryolarının oluşturulması, pandemi sürecinde çalışma şekli, pandemi sürecinde en iyi performansı gösterebilmesi için gerekli değişikliklerin önerilmesi" amacıyla hazırlandığı belirtilerek "Metnin Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu ve Milli Eğitim Bakanlığı tavsiyelerine ilave olarak uygulanacağı" belirtildi.
TIKLAYIN-Eğitim-Sen Eğitim Sekreteri Özgür Bozdoğan: Eğitim Alanında da Bilim Kurulu Oluşturulmalı
Raporda yer alan öneriler şöyle sıralandı:
Cihaz ve sistemlere ait önlemler:
Okullar ve kreşlerde bulunan tüm hava perdeleri kapalı konumda tutulmalıdır.
Okullar ve kreşlerde bulunan bir kişiden fazla kişiye hitap eden veya ziyaretçi veya öğrenci kabul edilen odalardaki tüm re-sirküle hava ile çalışan cihazlar (split klima, fan coil, VRV-VRF vb.) kapalı konumda tutulmalıdır.
Bina girişlerine hijyenik paspaslar yerleştirilmeli, paspaslara ayakkabıların tabanları tamamen ıslanana kadar basılmalıdır.
Haftalık bayrak merasimleri ve törenler sembolik olarak ve sosyal mesafe korunarak sembolik sayıda öğrenci ile yapılmalı.
Öğrencilerin derslik dışı temas edecekleri yüzeyler dezenfektanla her ders saati süresince dezenfekte edilmelidir.
Okulun merdivenleri mümkün ise sadece çıkış ve sadece iniş merdivenleri olarak düzenlenerek temas azaltılmalı ve tırabzanlara zorunlu olmadıkça dokunulmamalıdır.
Okul girişlerinde ve her katta uygun noktalarda ve uygun sayıda el dezenfektanları bulundurulmalıdır.
Bireysel eşya kullanımına özen gösterilmesi sağlanmalıdır.
Okul servis iniş, biniş ve oturma düzeni pandemi senaryosuna göre düzenlenmelidir.
Pandemi döneminde okula ziyaretçi kabul edilmemeli, katlara ve idarecilerin ofislerine ziyaretçi alınmamalı; zorunlu hallerde misafir kabul odası kullanılmalıdır. Misafir kabul odası okul girişinde ve iyi havalandırılmış (sürekli havalandırılan) odalar olmalıdır. Misafirler için kullanılan geçiş kartları, yeni ziyaretçiye verilmeden önce dezenfekte edilmeli ya da tek kullanımlık kartlara geçilmelidir.
Teneffüslerde nöbetçi öğretmen sayıları arttırılarak mümkün olduğunca fiziksel aktiviteler kısıtlanmalı ve maske takılması, hijyen şartları ile sosyal/fiziki mesafenin korunması kuralları yerine getirilmelidir.
Her gün en az bir kere hijyen ve sosyal mesafe koruma eğitimi verilmelidir.
Teneffüs saatleri kademeli olmalıdır.
Öğrenci ve personelin servisler ile okul girişlerinde ateşi ölçülmeli, raporlanmalı ve el dezenfektanı kullanılarak okula giriş yapılmalıdır.
Ders saati azaltılarak ve/veya tam gün eğitim-öğretim yapan okullarda ikili eğitim-öğretim yapılarak sınıf düzeni pandemi senaryolarına uygun olarak düzenlenmelidir.
Pandemi sürecinde öğrenci ve veli görüşmeleri elektronik ortamda yapılmalıdır.
Servis şoför odası var ise pandemi sürecinde kapatılmalıdır.
İç mekanlarda halı kaplama vb. mekanlar varsa kolay temizlenebilir ve silinebilir parke/seramik vb. malzemelerle değiştirilmesi önerilir.
Sınıflar
İklim koşulları müsait ise kesinlikle pencere ve kapılar açık olarak ders yapılmalıdır.
İklim koşulları müsait olmadığı durumlarda kapılar açık olarak ders yapılmalı ve her teneffüste kapıya ek olarak pencereler de açılarak derslikler havalandırılmalıdır.
Dersliklerin hava kalitesini arttırmak için aşağıdaki sistemlerden uygun olanı seçilmelidir. Cihazların gürültü seviyesi 48 dBA ve altı olmalıdır.
Dersliklerde filtreli ısı geri kazanımlı havalandırma cihazları kullanılması önerilir.
Hız anahtarlı, gerekiyorsa karbondioksit sensörlü çift fan sistemi ile yüzde 100 taze hava ve yüzde 100 bağımsız egzoz fanı ile cebri havalandırma yapılmalıdır.
Taze hava girişine kış için G4 Filtre, kanallı tip fan ve elektrikli ısıtıcı tavsiye edilir.
Dersliklerde sosyal mesafe kuralına göre yeni oturma düzeni oluşturulmalıdır.
Ders esnasında öğrenciler ve öğretmenler maskeli olmalı, öğretmenler ayrıca siperlik de takmalıdır.
Bodrum katlarda bulunan penceresiz tüm derslikler kapatılmalı ya da gerekli şartları sağlayacak şekilde cebri havalandırma sistemi kurulmalıdır.
Tuvaletler
WC aspiratörleri 7/24 kesintisiz çalıştırılmalıdır. WC’lerde negatif basınç sağlanmalıdır.
WC'lere mümkün olduğunca WC egzoz havasının yüzde 80’i kadar taze hava verilmelidir.
WC egzozlarında ortak baca kullanımlarında geri dönüş havasını almayacak geri dönüş klapeleri kullanılmalı, WC egzoz atışları kesinlikle taze hava emişine karışmamalıdır.
Tercihen WC şaftlarında dikey atışlı fanlar kullanılmalıdır. Egzoz fanı yok ve WC camları dış ortama açık ise, camlar tam açık konumda olmalıdır.
WC'lerde lavabo bataryaları, pisuar muslukları, sıvı sabunluklar el değmeden (fotoselli, dizden, ayakla kumandalı) çalışmalıdır. Kapılar el değmeden açılacak şekilde çalışmalıdır.
Hava ile çalışan el kurutma sistemleri kapatılmalı ve kâğıt havlu kullanılmalıdır. Klozetlerde tek kullanımlık klozet örtüleri kullanılmalıdır (mümkünse el değmeden otomatik değişen). WC kabinlerine mutlaka dezenfektan ve tuvalet kâğıdı konulmalı ve sık sık kontrol edilmelidir.
WC'lerde, sifonu çekmeden önce klozet kapakları kapatılmalıdır. Klozet kapağı kapatılmadan sifonun çalışmayacağı bir düzenek yapılması tavsiye edilir. Toplu kullanım alanlarına kullanım yönergeleri asılmalıdır.
Alaturka WC'lerde özel hijyen tedbirleri alınmalı veya kullanıma kapatılmalıdır.
Yer sifonlarına sürekli su ilave edilmeli, süzgeçlerin kuru kalması engellenmelidir.
Abdest alma mahalleri en büyük risk taşıyan alanlardır. Özel hijyen tedbirleri alınmalı aksi takdirde pandemi sürecinde kapalı tutulmalıdır.Düzenli su ve yemek numunesi alınarak kontroller yapılmalıdır.
Yemekhaneler
Yemek alırken sosyal mesafe kurallarına uyulup uyulmadığı özel olarak denetlenmelidir.
Pandemi dönemde açık su servisi yapılmamalıdır.
Tek kullanımlık ambalajlanmış çatal, kaşık, bıçak, peçete ve kürdan kullanılmalı, tuz ve karabiber de tek kullanımlık küçük poşetlerde dağıtılmalıdır.
Açık büfe uygulaması kaldırılmalıdır.
Yemekhanelerde hava kalitesini arttırmak için aşağıdaki sistemlerden uygun olanı seçilmelidir. Cihazların gürültü seviyesi 48 dBA ve altı olmalıdır.
Diğer mahaller
Kantinlerin pandemi sürecinde açık alanlarda konuşlandırılması tavsiye edilir.
Kapalı alanlarda bulunan kantinlerde açılabilir camlar tam açık olmalıdır. Para ile alışveriş yerine temassız kart vb. yöntemler ile alışveriş yapılmalı, kantin personeli hijyen tedbirleri alarak hizmet vermelidir.
Pandemi sürecinde uzun süre kapalı olan sistemlerde olası diğer bakteri ve mantar risklerine dikkat çekilmelidir. Su depoları, soğutma kuleleri, rezervuar gibi alanlarda uygun önlemler alınmalı, tesisat temizliklerinin yapılması önerilmelidir.
Kreşlerde uyku odaları, 3 mertekareye 1 çocuk düşecek şekilde düzenlenmeli ve her çocuk için 36 m³/h taze hava sağlanmalıdır. Verilen havanın yüzde 90’ı egzoz edilmelidir.
Kum havuzu, kapalı oyun alanları vb. riskli yerler olduğu için kapatılmalıdır.
Kütüphane kullanımı sosyal mesafe kurallarına göre düzenlenmelidir.
Su sebilleri kullanıma kapalı olmalıdır.
Çay ocaklarında sadece çay ocağı personeli bulunmalı, çay ocağı personeli dışında kimse çay ocağına girmemelidir. Tek kullanımlık ve kapaklı bardaklar kullanılmalıdır. Çöp kovaları sensörlü veya ayak ile açılabilir pedallı tipte, şeker poşetli ve tek kullanımlık, çay karıştırıcıları da tek kullanımlık ahşap veya plastikten olmalıdır.
Revirler havalandırılmalıdır. Hasta ve sağlık personeli maske ve siperlik kullanmalıdır. Hasta revirden ayrıldıktan sonra tüm kullanılan sedye vb. malzemeler dezenfekte edilmelidir. (RT)