Türkiye'de, 0-6 yaş grubundaki yaklaşık yedi milyon çocuğun sadece yüzde 11'i okulöncesi eğitim alabiliyor.
Bu oran Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da çok daha düşük. Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) verilerine göre, okulöncesi eğitim alabilen çocuk oranı Ağrı'da yüzde 1.6'ya Şırnak'ta yüzde 2.2'ye düşüyor.
Vakıf tarafından belirlenen problemlerden ilki okulöncesi eğitimin sadece MEB ve Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu'na(SHÇEK) bağlı kurumlarda veriliyor olması; merkezi bir program yürütülmesi.
Kurumların bölgesel dağılımı çok kötü; Doğu'da yeterli kurum yok. Kaynak ve uzman personel yetersizliği de diğer problemler.
Kampanyayı yürüten Açev, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde hemen her çocuğun okul öncesi eğitim aldığını; Doğu Avrupa ülkelerinde de oranların en az yüzde 50 olduğunu söyledi.
Sorunlar ve öneriler
Kampanya öncesinde belirlenen sorunlar şöyle:
* Hizmetin sadece kurum merkezli olması, ayrıca 4-6 yaş grubuna ağırlık verilmesi. Türkiye genelindeki erken çocukluk eğitim kurumlarının çoğu büyük illerde ve ülkenin batısında yer aldığından hedef kitleye ulaşılamaması .
* Erken çocukluk gelişimi programlarına genelde sadece ilköğrenime hazırlık açısından bakılması ve tüm sistemin buna göre planlanması. Standart eksikliği ve denetim yetersizliği.
* Merkezi bir müfredatın, ülkenin farklı yerlerde, farklı koşullardaki çocuklarının ihtiyaçlarını tümüyle karşılayamaması. Varolan öğretmen sayısının yetersizliği.
* Erken çocukluk eğitimi ile ilgili sağlıklı istatistiklerin bulunmaması.
Vakıf, kampanya çerçevesinde okulöncesi eğitimin zorunlu hale getirilmesi için ekonomik analiz yapılması ve erken çocukluk eğitiminin önleyici müdahale programları çerçevesinde sunulması için çalışacak.
Geliştirilen önerilerden bazıları şunlar:
* Erken çocukluk eğitimi programlarına dair tüm modellerin devreye sokulması.
* Televizyon yoluyla erken çocukluk eğitimi.
* Kaliteli bir erken çocukluk eğitiminin yaygınlaştırılması, standartlar ve akreditasyon.
* Öğretmen açığının giderilmesi.
* Erken çocukluk dönemine dair sağlıklı veri tabanı oluşturulması ve istatistiklerin elde edilmesi. Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinden erken çocukluk eğitimine ayrılan kaynağın geliştirilmesi; Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Dünya Bankası, OECD, Avrupa Birliği gibi yabancı kaynakların bu konuda harekete geçirilmesi.
Kampanya destek bekliyor
Açev kampanyayı Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD), Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı, Eğitim Reformu Girişimi, Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı ve Açık Toplum Enstitüsü ile birlikte yürütecek.
Kampanya çerçevesinde medyanın konuya ilgi göstermesi sağlanacak; sempozyumlar ve araştırmalarla bilgi üretilecek.
Düzenlenecek etkinliklerle konuya ilişkin farkındalığın da arttırılması hedefleniyor.(EÜ)
* Daha fazla bilgi ve destek vermek için: Anne Çocuk Eğitim Vakfı, Büyükdere Cad. Stad Han. No:85 Kat:2, Mecidiyeköy. Tel: 0 212 213 42 20, e-posta: [email protected]