Maaşları bin YTL civarında olan öğretmenlerin geçinmek için tek yöntemleri var: Borç almak. Evlenmek eve iki maaşın girmesi demek. Ek işler arasında otobüs firmasında gececi olmak, düğünlerde pasta dağıtmak, inşaatlarda çalışmak gibi değişik işler var. Kültürel faaliyetler çoğu için hayal.
bianet ek ders ücretleri kesintilerini protesto eden öğretmenlerle konuştu.
Geceleri düğün salonlarında pasta dağıtan öğretmen
31 yıllık öğretmen Süleyman Kozan "Bin 104 YTL maaş alıyorum, eşim ve kızım da çalışıyor. Ancak geçiniyoruz" diyor.
Hıdır Eyüboğlu öğretmenliğe yeni başladığında ek gelir için inşaatlarda çalışmış, düğün salonlarında pasta dağıtmış, sürücü kursunda sürüş dersi vermiş, öğrenci servisinde çalışmış.
"Oysa başka bir iş yapmak kanunen yasak; ama emekçiler mecbur kalıyor, bırakılıyorlar... Yukarıdakilerin de haberi var."
Leyla Zafer'in maaşının yarısından fazlası ev kirasına gidiyor. "Çalışma koşullarımız belli, iki çocuğum okula gidiyor. Sinemaya gitmek, kitap almak, konser dinlemek bizim için hayal oluyor."
"Öğrencilere 'eylerme gidiyorum' dedim"
Nazif Dağ, Güven Al ve Ahmet Çevik eyleme hep beraber gelmişler. Al öğrencilerine "Ben eyleme gidiyorum" demiş, öğrenciler "Ne eylemi? Kime karşı?" diye sorunca Al'ın cevabı "Özlük haklarımız için devlete karşı" olmuş. Al öğrencilerin ideolojik olarak aynı düşünmeseler bile velilerin de kendilerini desteklediğini aktarıyor: "Bizler eğitimciyiz, yaşam koşullarımızın olumsuzluğu toplumu da etkiliyor."
Ancak eylemlere de sevk alarak gelmeleri, yerelde hakkını demokratik yollarla arayan öğretmenlerin başlarının derde girmesi, bir sorun. Torbalı'da bir öğretmenin eyleme katıldığı için hakkında soruşturma açıldığını aktarıyorlar.
Nasıl geçindiklerine gelince, ellerindeki simitleri gösteriyorlar. Çevik'in formülü şöyle: "Ali'nin külahını Veli'ye, Veli'nin külahını Ali'ye giydirerek, yani bir yenisi alınarak ödenen borçlar." Dağ, bir arkadaşının geceleri otobüs yazıhanesinde çalıştığını söylüyor.
İnsanca yaşamak için evlenmek istemiyorum
Deniz Kaya altı yıllık öğretmen. Tek başına yaşıyor. Kaya "Mesleğim var, ama ekonomik özgürlüğüm yok" diyor.
"Öğretmenlik mesleğini sürdürebilmek için ya ailenizle yaşayacaksınız ya ev arkadaşınız olacak ya da evleneceksiniz. İnsanca yaşamam için evlenmemi dayatıyorlar. Oysaki ben üçünü de istemiyorum".
27 yaşındaki Kaya'nın da geçimi sağlamasının tek yolu kredi kartları. Kaya'nın Maaşı 900 YTL civarında, ev kirası 625 YTL, bu ay doğalgaz faturası 85 YTL gelmiş. "Hep borç ödüyorum, hiç birikim yapamıyorum" diyor.
Kitap satın alamıyorum, arkadaşlardan kütüphaneden ödünç alıyorum
Rejda Canbola da tek maaşlılardan. Yani bekar ve çocuksuz. Ailesiyle değil, ev arkadaşıyla yaşıyor. Böylece ödemeler bölünüyor. Kültürel aktivitelere katılıp katılmadığını sorduğumuz Canbola "Mesleğimiz açısından da takip etmeliyiz. Tarık Zafer Tunaya'da oyunlar 2,5 YTL, kitapları arkadaşlardan ya da kütüphaneden temin ediyoruz. Böyle şartlarla takip edebiliyoruz ancak." (EZÖ/TK)