Aydın deklarasyonu bugün (11 Ekim) İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi'nde yapılan toplantıyla açıklandı.
Deklarasyonu açıklayan gruptan yazar Perihan Mağden "Öğrenci üniversitede yemekhanenin özelleştirilmesine karşı çıkmayacak da neye karşı çıkacak, öğrenci üniversitede şenlik yapmayacak da ne zaman, nerede yapacak? Darbe sonrası yaşanılan günlere dönüş var" dedi.
Mağden'in dışında imzacılardan basın toplantısına katılanlar, gazeteci Hakan Gülseven, Liman, Tersane Gemi Yapım-Onarım İşçileri Sendikası (LİMTER İŞ) eğitim uzmanı Kamber Saygılı, yazar Mukaddes Erdoğdu Çelik, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Sekreteri Musa Çam, müzisyen İlkay Akkaya ve avukat Eren Keskin'di.
Öğrencilere destek olmanın sorumluluğunu taşıdıklarını açıklayan aydınların talebi, üniversite yönetimlerinin bu tavra son vermeleri.
Soruşturmalara karşı bir süredir eylemler düzenleyen öğrenciler bundan sonra eylemlerini aldıkları desteklerle geniş katılımlı tutmayı amaçlıyor.
Öğrenciler yarın (12 Ekim) saat 13:00'de İstanbul Üniversitesi önünde eylem düzenliyor.
"Üniversitelinin eğitim hakkı elinden alınıyor"
İstanbul Üniversitesi'nde geçen yıl ikinci dönemde yaklaşık 50 öğrenciye 800'den fazla soruşturma açıldı.
Hakkında soruşturma açılan 85 öğrenciden 11'ine eğitim kurumlarından çıkarılma, 28'i hakkında bir ile dört dönem arası okuldan uzaklaştırma cezası verildi.
Yıldız Teknik Üniversitesi'nde bir öğrenci hakkında okuldan atılma cezası verilirken, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde ise 100 Öğrenci hakkında soruşturma açıldı.
Kocaeli Üniversitesi'nde henüz sene başında 45 öğrenciye soruşturma açıldı ve 8 kişi atılma cezası aldı, Balıkesir Üniversitesi'nde ise açılan soruşturmalar sonucu 14 kişi okuldan atıldı.
Türkiye'nin birçok üniversitesindeyse soruşturmalar hâlâ devam ediyor.
"301. Madde'den fakı yok"
Aralarında gazeteci, akademisyen, yazar, avukat, doktor, müzisyen, sendikacı gibi meslek gruplarından tanınan isimlerin bulunduğu, 97 imzacısı bulunan "aydın deklarasyonu"nu yazar Mağden okudu.
Mağden, "Bizler eğitim haklarının ellerinden alınması karşısında mağdur olan üniversite öğrencilerinin ve öğrenci ailelerinin çığlığına kulak veriyoruz" dedi.
Aydınlar öğrencilere soruşturma ve ceza baskısıyla ilgili görüşlerini şöyle sıraladı:
* Soruşturmalar sonucu süreli süresiz cezalarla üniversite öğrencilerinin eğitim hakları ellerinden alınıyor.
* Soruşturmalar hangi hukuksal zemine dayanırsa dayansın, antidemokratik ve gayrımeşru.
* Soruşturmalar, ülke genelinde yaşanan ifade özgürlüğünün kısıtlanması sorununun üniversitelerdeki adıdır. Bu yönüyle TCK 301. maddeden farksız.
* Soruşturmaların konusu, üniversite öğrencilerinin düşünceleri, hak arama mücadeleleri ve örgütlenme çabaları. Söz, eylem ve örgütlenme hakkı demokrasinin esas ilkelerinden görülmelidir.
* Soruşturmalarda öğretim üyelerinin görev alması ve öğretim üyelerinin düşünceyi yargılayan, öğrenciyi sorgulayan bir konumda olması öğretim üyeliği kimliğiyle ters düşer.
"Eleştiren, hak arayan bakış toplumsal bir ihtiyaç"
Mağden üniversitelerde özgür düşünce zeminini ortadan kaldıran disiplin cezalarının sadece öğrencileri değil, üniversitedeki tüm kesimleri, akademisyenleri ve üniversite çalışanlarını da hedef aldığına dikkat çekti.
"Üniversite öğrencilerinin mutlak surette düşünen, üreten, eleştiren hakkını arayan bir kimliğe sahip olmalarının toplumsal bir ihtiyaç olduğunun altını çizmek istiyoruz."
Mağden aydınlar adına taleplerinin soruşturmaların ve cezaların geri çekilmesi, eğitim hakkı önündeki engellerin kaldırılması olduğunu söyledi.
Saygılı: İşçiye, öğrenciye, memura, gazeteciye saldırının kaynağı aynı
LİMTER İŞ Sendikası'ndan Saygılı "Öğrenciye, yoksula, işçiye, emekçiye yapılan saldırıların merkezi tek. İşçi fabrikada, öğrenci üniversitede, gazeteci bürosunda susturuluyor, örgütlenemiyorlar" dedi.
LİMTER İŞ yöneticilerin tutuklanmalarına gerekçenin de aynı olduğunu söyleyen Saygılı, "Tek yasa var o da Amerika Birleşik Devletleri'ninki" dedi.
"'Ya kapitalizme biat edersin ya da bir tas çorbaya talim edersin, hakkın yok' diyenlerin karşısında ancak birleşik mücadelenin fiilen uygulanmasıyla geçilebilir. Birbirimize destek olmalıyız."
Önder: Devlet ileri gelenlerini eleştirmek kovuşturulamaz
Kendisi katılamayan ancak öğrencilere gönderdiği mektupla destek olan Prof. Dr. İzzettin Önder'se notunda toplumların cezayla değil iletişimle gelişeceğini söylüyor.
Önder belki bir çiftçiye ürettiği ürünün kötü olması halinde yumurta atılamayacağını, ancak dünyanın tüm ülkelerinde bir bakana gerekirse yumurta, gerekirse boya atılarak eleştirilebileceğini ifade ediyor.
Önder mektubunda "Hiçbir batı ülkesinde devlet ileri gelenlerine protesto amaçlı atılan yumurta veya dökülen boya kovuşturulamaz. Çünkü bu bir eleştiri ve mesajdır" diyor.
"Öğrencilere verilen cezaların hak ve adalet kavramlarıyla bağdaşmadığı gibi öğrenciyi ikazın ötesinde cezalandırmak asıl mülk (kamusal) sahiplerinin eğitim haklarını ellerinden almak anlamına gelir."
"Öğrencilerin derdi bizim de derdimiz"
Aktivist Şanar Yurdatapan ile gazeteci Abdurrahman Dilipak'ın çağrıcısı olduğu "Birimizin Derdi Hepimizin Derdi" Platformu da yarın İstanbul Üniversitesi önünde yapılacak eyleme destek veriyor.
Platform "Bizler eğitim haklarının ellerinden alınması karşısında mağdur olan üniversite öğrencilerinin ve öğrenci ailelerinin çağrısına yanıt veriyoruz: Sizin derdiniz, bizim de derdimiz" diyor.
Platformun çağrısıyla yarınki eyleme katılacaklar şöyle: Şanar Yurdatapan, Abdurrahman Dilipak, Mezopotamya Kültür Derneği'nden (MKM) Elif Kaya, Avukat Hasan Mollaoğlu, İHD İstanbul Şube Başkanı Hürriyet Şener, Mazlumlar ve İnsan Hakları İçin Dayanışma Derneği'nden (MAZLUMDER) Mustafa Ercan, Uluslararası Yazarlar Birliği (PEN) Türkiye'den Ragıp Zarakolu, Helsinki Yurttaşlar Derneği, Türkiye Gönüllü Teşekküller Vakfı.
Aydın deklarasyonunun imzacıları:
İHD eski başkanı Akın Birdal, müzisyen Ali Asker, Bilgi Üniversitesi'nden akademisyen Ali Nesin, avukat Anıt Baba, yönetmen Artun Yeres, Bilgi Üniversitesi'nden akademisyen Aslı Odman, karikatürist Atay Sözer, yazar Atilla Dorsay, gazeteci Aydın Çubukçu, Bilgi Üniversitesi'nden akademisyen Aysun Babacan, yazar Ayşe Düzkan, şair Bilgesu Erenus, gazeteci Cafer Solgun, karikatürist Canol Kocagöz, gazeteci Celal Başlangıç, yönetmen Celal Çimen, Bilgi Üniversitesi'nden akademisyen Ceren Mert, Metalürji Mühendisleri Odası İstanbul Şube Müdürü Çetin Durakanoğlu, İstanbul Üniversitesi'nden akademisyen Doğan Çetinkaya, yazar Ece Temelkuran, yazar Erdoğan Aydın, avukat Eren Keskin, Yıldız Teknik Üniversitesi'nden akademisyen Ergün Aydınoğlu, Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şube Müdürü Erkan Aslan, gazeteci Ertuğrul Kürkçü, yazar Eşber Yağmurdereli, yönetmen Ezel Akay, şair Fadıl Öztürk, Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şube Müdürü Faruk Sevim, gazeteci Fatih Polat, Bilgi Üniversitesi'nden akademisyen Ferhat Kentet, Yıldız Teknik Üniversitesi'nden akademisyen Feride Gönel, müzisyen Fuat, Marmara Üniversitesi'nden Fuat Ercan, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Gençay Gürsoy, avukat Gülizar Tuncer, Bilim Eğitim Estetik Kültür Sanat Araştırmaları Vakfı (BEKSAV) Yönetim Kurulu Başaknı Hacı Orman, Gazeteci Hakan Gülseven, Emekçi Hareket Partisi (EHP) Genel Başkanı Hakan Öztürk, avukat Hakan Bakırcıoğlu, yönetmen Handan İpekçi, Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) Genel Başkanı Hayri Kozanoğlu, akademisyen Hikmet Kırık, müzisyen Hilmi Yarayıcı, İstanbul Üniversitesi'nden akademisyen Hüseyin Hatemi, yönetmen Hüseyin Karabey, gazeteci İbrahim Çeşmecioğlu, müzisyen İlkay Akkaya, İstanbul Üniversitesi'nden akademisyen İzzettin Önder, oyuncu Jülide Kural, avukat Kazım Bayraktar, avukat Keleş Öztürk, avukat Kemal Aytaç, şair Küçük İskender, yazar Mehmet Güneş, Yıldız Teknik Üniversitesi'nden akademisyen Meryem Koray, müzisyen Metin Kahraman, mimar Metin Karadağ, yazar Metin Kayaoğlu, Mihri Belli, Mor ve Ötesi, yazar Mukaddes Erdoğdu Çelik, gazeteci Musa Ağacık, Türkiye Sinema ve Audiovisuel Kültür Vakfı'ndan (TURSAK) Muzaffer Hiçdurmaz, Yıldız Teknik Üniversitesi'nden Müge Akad, mimar Mücella Yapıcı, Gazeteci Nazan Özcan, Belgesel Sinemacılar Birliği (BSB) Başkan Yardımcısı Necati Sönmez, yönetmen Nesli Cölgeçen, yönetmen Orhan Oğuz, yazar Perihan Mağden, müzisyen Pinhani, gazeteci Ragıp Zarakolu, yönetmen Reis Çeli, Yıldız Teknik Üniversitesi'nden akademisyen Reşat Sarıoğlu, İstanbul Üniversitesi'nden Rona Serozan, şair Ruhan Mavruk, Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim Kurulu Sekreteri Sami Yılmaztürk, yönetmen Semir Aslanyürek, Bilgi Üniversitesi'nden akademisyen Semra Somersan, İstanbul Üniversitesi'nden akademisyen Serkan Gölbaşı, yazar Serpil Koksal, yazar Sevim Belli, gazeteci yazar Sevin Okyay, Bilgi Üniversitesi'nden akademisyen Sinan Çetin, yazar Sungur Savran, Düşünce Suçuna Karşı Girişim'den aktivist Şanar Yurdatapan, Yıldız Teknik Üniversitesi'nden akademisyen Timur Akçalı, İstanbul Üniversitesi'nden akademisyen Ufuk Uras, Yıldız Teknik Üniversitesi'nden akademisyen Uğur Kutay, avukat Vedat Aytaç, akademisyen Volkan Yaraşır, doktor Yeşim İşlegen, Sinema Emekçileri Sendikası (Sine-Sen) Başkanı Yusuf Çetin, Gazi Üniversitesi'nden akademisyen Yüksel Akkaya, yönetmen Yüksel Aksu, Avukatlık Sınavına Hayır İnisiyatifi, Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası 3 No'lu Şube, Sine-Sen, Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği (TMMOB) İKK, DİSK Genel Sekreteri Musa Çam. ve LİMTER İŞ sendikası eğitim uzmanı Kamber Saygılı. (EZÖ/TK)
