BDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, İmralı’da yaptıkları son görüşmede konuşulanlar hakkında bilgi verirken Abdullah Öcalan’ın hükümete öneriler getirdiğini anlattı.
Öcalan’ın yasal, anayasal değişiklik ihtiyacını vurguladığını ve bunları partilerin sivil toplum örgütleriyle birlikte tartışabilmesi gerektiğini, bu amaçla komisyonlar kurulabileceğini söylediğini aktardı.
Milliyet’ten Serpil Çevikcan’a konuşan Demirtaş, ikinci aşamanın nasıl ilerleyeceğinden söz etti.
Demirtaş Gezi sürecinde hükümetin kullandığı dili ve savrulduğu yeri eleştirerek çözüm sürecinin ikinci aşamasının olumsuz etkilendiğini söyledi ve olumsuz etkinin göstericilerin değil, hükümetin tavrından kaynaklandığına dikkat çekti.
“Gezi olaylarının sokak boyutu değildir etkileyen, hükümet boyutudur. Hükümetin sokaktaki talebe yaklaşımı zorladı. Tıkanmaya götüren nedenlerden biriydi. Hükümet ikinci aşamaya dair bir yol hazırlığı yapmalıydı, onu biraz geciktirdi. Şimdi bu sıkıntılar yüzde 90 aşıldı diye düşünüyorum.”
Demirtaş bu süreçte hükümetin otoriter yüzünü gösterdiğini söyleyerek Roboskili ailelere para cezası verilmesi, KCK davalarında cezasını dolduran tutukluların bile tahliye edilmemesi, karakol inşaatlarının hızlanması, koruculara yeni kadro tahsis edilmesi gibi noktalara da dikkat çekti.
Çatışmaların yeniden başlamaması için çok çaba sarfettiklerini söyleyen Demirtaş, bunun için siyasete olan güveni ve barışa olan desteği arttırmaya çalıştıklarını belirtti.
“Hükümet ikinci aşamaya dair bir yol hazırlığı yapmalıydı, ama geciktirdi” diyen Demirtaş şimdi bu sıkıntıların yüzde 90 aşıldığını düşündüğünü de ifade etti.
Anayasal değişiklik ihtiyacı
Demirtaş, Öcalan’ın devlet heyetine, ikinci aşamanın nasıl ilerleyeceğine dair görüşlerini yazılı olarak sunduğundan da söz etti.
“Bir mektup yazıp devlet heyetine teslim etmiş. Şöyle ifade ediyor; ‘Kürt sorunu Türkiye’nin bir demokratikleşme sorunudur, yasal, anayasal değişikliklere ihtiyaç vardır. Fakat bunları BDP, AKP destek vermek istiyorsa CHP ve başka partiler, sivil toplum örgütleri birlikte tartışabilmelidir.’
“Şunları öneriyor; ‘Anayasa ve yasal değişiklikler, kadın özgürlüğü ile ilgili bir komisyon kurulabilir diyor, Meclis dışı, sosyoekonomik konular, güvenlik problemleri, toplumun sivilleşmesi konusunda bir komisyon olabilir, ekoloji çalışmaları, hukuk komisyonu. Asıl dışarıda bu iş şeffaf açık bir şekilde tartışılmalı, hükümet tartışmaları dikkate alan düzenlemeler yapmalı’ diyor.
“Saydığı yedi, sekiz başlıktır. Ve bütün bunların nasıl formüle edileceğine dair bir hukuk komisyonu çalışması da öneriyor. Öcalan, demokratik çözüme destek olmaya hazır. Madde madde anayasada şu olacak bu olacak şeklindeki tartışmasının ne yeridir ne de kendisi böyle bir tartışmaya girer. Bir etki oluşturmaya çalışıyor.”
Eve dönüş yasası
Demirtaş’ın öne çıkan ifadelerinden bazıları şöyle:
“Öcalan, ‘Bu iş yasalarla yürümeli. Yasallık çok önemli’ diyor ısrarla. Konuyu parlamentoya taşıma, yasalar çıkarma yasal mevzuat tartışması yapıldığında Başbakan ‘Güvence benim’ diyor. Bu yanlış bir şey. Çünkü bu işin sürdürülebilir olması yasal ve anayasal güvencelere kavuşmasıyla ilgilidir.”
“Bu işin gerçekten bozulmasını istemiyor. ‘Ölümleri durdurduk. Geçmişte çok denedik ama başaramıyorduk’ diyor. Tek başına inisiyatif aldı örgüte karşı. Hükümet adım atmazsa, bu etkiyi devam ettirebilmesi çok zor. Bu yüzden sürekli uyarıyor, hükümet yalpalayınca da öfkeleniyor.”
“Hükümetin yıllardır üstünde tartıştığı temel insan hakları strateji eylem planı var. Muhtemelen bununla ilgili bir açıklama yapacaklar diye düşünüyorum. Ancak eve dönüş yasasının kapsamının genişletilmesi gibi şeyler bu aşamanın konusu değil. Şu aşamada eve dönüş yasası, af falan da çıksa PKK’lılar inmez dağdan. Üçüncü aşama dediğimiz, ikinci aşamanın tümüyle bittiği aşamadan sonra mutlaka öyle bir yasaya da ihtiyaç olacak.”
Yol temizliği paketi
“Bizim hükümete sunduğumuz bir kapsamlı yol temizliği paketi var, bir de acil yol temizliği paketi. Acil olanlar 20-25 madde civarında. Örneğin Terörle Mücadele Kanunu’nun (TMK) tümden kaldırılması. Hükümet aslında bunun gereksiz olduğunu biliyor. Uzun tutuklulukla ilgili bir düzenleme talep ettik. Mesela kişiler istenen cezanın alt ve üst sınırına göre çok uzun süre tutuklu kalabiliyorlar.
“Siyasi suçlarda cezanın alt sınıra düşürülmesini, tutukluluk sürelerinin kısaltılmasını önerdik. Tutuklamanın zorlaştırılmasını önerdik.
“CMK’daki matbu tutuklama gerekçelerinin tümden kaldırılması gerektiğini düşünüyoruz. Bir insanın, yargılandığı maddeye göre ‘kaçma şüphesi kesindir’ diyemezsiniz.
“Alternatifli seçim barajı önerdik. Yüzde 3’ten fazla olmamalı. Bir de şu olabilir dedik; 5 seçim bölgesinde birinci olan parti, Türkiye genelinde barajı geçmiş sayılsın. Parlamentoya girsin. 5 ilde birincilik alabilen partinin Türkiye’de belli bir tabanı var demek çünkü. Hazine yardımı ile ilgili önerimiz var. Yüzde 1 ve üstü oy alan bütün partiler faydalansın.”
Öcalan’ın hücresi değişebilir
“Öcalan’ın koşullarının iyileştirilmesi konusunda girişimler var duyduğumuz kadarıyla. Ailesi artık periyodik olarak gidebilecek. Heyetlerimiz 15 günde bir gidebilecek. Avukatlarıyla görüşme imkanı da başlayacak. Fiziki şartları da önemli. Hücresinin çok dar olduğunu biliyoruz. Adalet Bakanlığı da kabul ediyor. Tecrit cezası almış hükümlülerin kısa süreli olarak kaldığı bir hücre. Onun değiştirilmesi gerekiyor. İmralı’da zaten daha önce kaldığı daha büyük koğuşlar vardı. Oraya geçme ihtimali olabilir.”
Demirtaş kasıma kadar bütün bu yasal çalışmaların tümüyle hayata geçmiş ve bitmiş olması gerektiğini de sözlerin ekledi. (YY)
