Mimarlar Odası, İmar Kanunu’na yapılacak değişiklikle hakkında yargı kararları olan Sultanahmet Camii'nin siluetini bozan Zeytinburnu’ndaki 16/9 gökdelenlerinin ve Atatürk Orman Çiftliği'ndeki Cumhurbaşkanlığı sarayının kaçak durumdan kurtulacağını belirtti.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, torba yasada meslek odaları ve imar hakkında birçok kanunda değişiklik yapmak istiyor.
Bunlardan biri de “3194 sayılı İmar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmündeki Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”. Bu kanunun 29. maddesine getirilmesi planlanan bir ekle imar planları iptal edilen yapılar yıkılmaktan kurtuluyor.
Söz konusu ek madde şöyle:
“İnşasına başlanmış yapılarda, uygulama imar planında değişiklik yapılması veya planın iptal edilmesi sonucunda plana aykırı hale gelen yapılar; plan değişikliği veya iptali yapıldığı tarih itibari ile taşıyıcı sistem seviye tespit tutanağı düzenlenir. Tespit edilen bu seviye ruhsat eki proje ve eklerine uygun olmak şartı ile müktesep (kazanılmış) hak sayılır. Yeni uygulama imar plan kararında bu yapılara ilişkin hüküm getirilmemişse, parselin niteliği değişmemiş ise yapı bu seviye itibari ile tamamlatılır. Ancak umumi hizmet alanı olması halinde her türlü masrafı tazmin edilerek plan kararlarına uyulur.”
Yargı kararlarını yok edici
Mimarlar Odası, yaptığı açıklamada, plan iptali veya değişikliği söz konusu ise mevcut yapının kazanılmış hak olarak tanımlanmasının yargı kararlarını yok edici bir uygulama olacağını belirtti.
“Bu düzenleme; planlamayı boşa düşüren ve mevcut yapılaşmayı planlamanın önüne geçiren bir anlayıştır. Üstelik düzenleme çelişkili ifadelerle dolu olduğundan uygulamada farklılıkların ortaya çıkmasına yol açacağından kamu yararına da aykırıdır. Bu düzenleme ile örneğin İstanbul’da tarihi yarımada siluetine etkisi ve diğer nedenlerle yıkım kararı olan 16/9 gibi binalar; hakkında yargı kararları kesinleşen, AOÇ’de yapılmış binalar yasallaşmış olacaktır.”
Birçok değişiklik öngörülüyor
Bu ayın sonunda TBMM’ye gelmesi beklenen torba yasa içinde; İmar Kanunu, Yapı Denetimi Hakkında Kanun, İskân Kanunu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, Çevre Kanunu, Kat Mülkiyeti Kanunu, Belediye Kanunu, Belediye Gelirleri Kanunu ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu’nda değişiklik öngörülüyor.
Mimarlar Odası söz konusu değişikliklerle yapılaşma ve imar, ilgili meslek alanları ve meslek kuruluşları, tabiat ve kültür varlıklarının korunması, yerel yönetimler ve sorumlulukları, çalışma hayatı ve iş koşulları hakkında demokratik, mesleki kazanım ve birikimleri yok sayan, ülkenin kültürel ve sosyal değerlerinin yozlaştırılmasının önünü açan düzenlemeler içerdiğini belirtti.
"Bu düzenlemeler; yönetimde merkezileşmeye yol açarak ve yerel yönetimlerin yerinden yönetim yetkilerini kısıtlayacak, kamusal alanlarda yapılaşmanın önünü açacak, mesleki hakların kısıtlanması yoluyla mesleki eğitim alan uzmanların sunduğu nitelikli hizmetlerin topluma ulaşmasını engelleyecek, kamusal hizmetleri özelleştirerek sermayeye rant ve kar sağlayacak koşulların oluşumunun yasal altyapısını hazırlamaktadır." (NV)
