Diyarbakır'ın Lice, Kulp ve Hazro ilçelerinde "Taş Köprü" olarak da bilinen Geliyê Godernê bölgesinde, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında 2009 yılında planlanan Silvan Barajı inşaatı için ağaçlar kesilmeye devam ediyor.
17 Ocak 2024’te Diyarbakır Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü'nün viyadük yapımı işi sırasında kullanılan dinamitler nedeniyle Geliyê Godernê’deki tarihi yapılar zarar gördü ve köprünün olduğu yol ulaşıma kapandı. Son olarak ise çalışmalar kapsamında, Geliyê Godernê’deki dağlarda dinamit patlatıldı.
Geliyê Godernê’deki ekokırım ile ilgili açıklama yapan Mezopotamya Ekoloji Hareketi, “9 Mart’ta ekoloji ve yaşam savunucularını, kadınları, gençleri, sendikaları, partileri ve toplumu oluşturan tüm dinamikleri Gelîyê Godernê’ye davet ediyoruz,” dedi.
Geliyê Godernê’de ekokırım
Üçüncü yoldan, özgür doğaya
Mezopotamya Ekoloji Hareketi’nin konuyla ilgili açıklaması özetle şöyle:
“Silvan Barajı ile Farqin, Pasur, Lice ilçelerinde 50'den fazla köy, on binlerce yurttaş ve milyarlarca canlının yaşam alanı olan Gelîyê Godernê yok edilecek. Dünya literatürüne 'güvenlik barajı' tanımını kazandıran aklın son ekolojik kırım hamlelerinden biri de Silvan Barajı.
“Silvan Barajı’nın faaliyete geçmesiyle Gelîyê Godernê'de yaşanacak olan ‘ekolojik kınm'dır. Gelîyê Godernê ekolojik kırım suç mahali, merkezi iktidar ve onun uzantısı kurum ile şirketler de ekolojik kırım suçunun faili olarak tarihte yer alacak. Ekolojik kırıma neden olacak Silvan Barajı çalışmaları bir an önce durdurulmalı. Doğal, kültürel ve tarihi varlıkları' koruduğunu söyleyen sermayenin yeşil yüzlü kurumlarını göreve çağırıyoruz.
“Üçüncü yoldan, özgür (üçüncü) doğaya, Gelîyê Godernê’ye.”
Gelîyê Godernê hakkında
Diyarbakır'ın Kulp ilçesine 30 kilometre uzaklıkta bulunan Gelîyê Godernê’nin mağaralarında bulunan kayaların tarihi Neolitik döneme (yaklaşık olarak M.Ö. 10.000-6000) dek uzanıyor. Bölgede daha yakın dönemde ise Süryani, Ermeni ve Kürtler tarafından inşa edilen tarihsel yapılar var.
Bölgede ayrıca Sarım Çayı boyunca yüksekliği 200 metreye ulaşan bir boğaz ve çayın üzerinde de bölgeye adını veren, Kulp ilçesini Silvan'a bağlayan tarihi bir taş köprü mevcut.
Köprünün inşası II. Abdülhamit dönemine (1800’lerin sonu) uzanıyor. Körpünün özelliği ise köyün kuzeyinde bulunan kayalıklardan kesilen özel taşlardan yapılması. (TY)