Halkların Demokratik Partisi (HDP) Urfa Milletvekili Dilek Öcalan 19 Nisan 2017’de çıkarılan Başbakanlık genelgesi sonrası mevsimlik tarım işçilerinin sorunlarında bir değişiklik olup olmadığını sordu.
Öcalan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun yanıtlaması için 9 soru yöneltti.
Yazılı soru önergesinin gerekçe bölümünde6,5 milyon insandan oluşan tarım işgücünün yaklaşık yarısının mevsimlik tarım işçisi olduğu hatırlatıldı.
Gerekçedeki ilgilere göre:
* Yaz mevsiminin gelişiyle birlikte 48 farklı şehre mevsimlik tarım işgücü göçünün yaşanıyor.
* Mevsimlik tarım işçileri günde 14-15 saatlik mesailerle ortalama 35-40 lira karşılığında çalışıyor.
* Koşulları zorlu, güvencesiz ve güvenliksiz.
* Göç eden mevsimlik tarım işçileri 5 ile 6 ay süresince barınma, ulaşım, sağlık, eğitim sorunları yaşıyorlar.
* Etnik, kültürel ve siyasal farklılıklarından ötürü gittikleri yerlerde dışlanıyor ve ötekileştiriliyorlar.
* Kadın tarım işçileri bu alanda çalışan erkek işçilere göre daha düşük ücret alıyor.
* Kadın ve çocuk emeği ucuz emek gücü olarak işverenler tarafından bilinçli olarak daha çok tercih ediliyor.
* Mevsimlik tarım işçisi kadınların yarısı ergen yaşta anne oluyor. Ölü doğum ve düşük oranları diğer çalışma alanlarına göre daha yüksek.
* Göç yollarında ve tarlada yaşanılan taciz ve tecavüzler başta olmak üzere kadına yönelik şiddet yaşadıkları önemli sorunlar arasındadır.
Sorular
Bu sorunlara dikkat çeken Öcalan, Müezzinğlu’na şu soruları sordu:
1- 2017 yılı itibariyle kayıtlı ve kayıtsız çalışan mevsimlik tarım işçi sayısı kaçtır? Bu sayının içerisinde kadın işçilerin oranı nedir?
2- 24 Mart 2010 tarihli “Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi” genelgesi ve 19 Nisan 2017 tarihli Mevsimlik Tarım işçileri ile ilgili çıkarılan Başbakanlık genelgesi sonrası mevsimlik tarım işçilerinin çalışma ve sosyal yaşam koşullarında bir değişim meydana gelmiş midir?
3- Çıkarılan bu genelgelerin yaşama geçirilmesine yönelik Bakanlığınız tarafından gerekli denetim mekanizmaları işletilmiş midir?
4- 2010-2017 yılları arasında işçilerin ulaşımları sırasında kaç kaza yaşanmış ve bu kazalar sonucu kaç kişi yaşamını yitirmiştir? Yaşanan kazaların önüne geçebilecek bir çalışmanız olacak mı?
5- Mevsimlik tarım işçilerinin gittikleri yerlerde karşılaştıkları ötekileştirilmeyi yine maruz kaldıkları ırkçı saldırıları engellemek amacıyla bakanlığınızca yapılan çalışmalar nelerdir? Herhangi bir çalışma yürütülmedi ise bu konuyla ilgili bir çalışmanız olacak mı?
6- 2010-2017 yıllarında çalışan mevsimlik çocuk işçi sayısı nedir? Çocuk işçiliğinin önlenmesine ilişkin yapılan çalışmalar nelerdir?
7- Kadın tarım işçilerinin gerek çalışma gerekse de yaşam koşullarının iyileştirilmesine ve kadın kimliğinden ötürü yaşadıkları sorunların giderilmesine dönük özgün bir çalışmanız var mıdır?
8- Tarımda cinsiyetçi iş bölümünün ortadan kaldırılmasına yönelik ne tür çalışmalar yapmaktasınız?
9- 2010-2017 yılları arasında kayıt dışı mevsimlik tarım işçisi çalıştıran kaç kişi veya kuruma cezai yaptırım uygulanmıştır?
