Merkez Bankası, Hafize Gaye Erkan göreve geldikten sonra sekizinci kez faiz arttırdı.
Para Politikası Kurulu (PPK) politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 250 baz puan yükseltti. Yüzde 42,5 olan faizi yüzde 45 yaptı. Erkan göreve geldiğinde faiz yüzde 8,50 seviyesindeydi.
Merkez Bankası muhtemelen son artışını yaptı. PPK, konuyla ilgili açıklamasında “dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığını” söyledi. Ancak “Bu düzeyin gerektiği müddetçe sürdürüleceğini değerlendirmiştir” diyerek açık kapı bıraktı.
PPK’nin faiz artışıyla ilgili açıklaması şöyle:
Aralık ayında manşet enflasyon son Enflasyon Raporu’nda sunulan görünümle uyumlu bir artış kaydetmiştir. Yurt içi talebin mevcut seviyesi, hizmet fiyatlarındaki katılık ve jeopolitik riskler enflasyon baskılarını canlı tutmaktadır. Öte yandan, yakın döneme ilişkin göstergeler, parasal sıkılaştırmanın finansal koşullara yansımasıyla yurt içi talepteki dengelenmenin, öngörülen dezenflasyon süreci ile tutarlı seyrettiğine işaret etmektedir.
Kurul, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarında başlayan sınırlı iyileşmenin devam ettiğini değerlendirmektedir. Dış finansman koşulları, rezervlerdeki güçlenme, cari dengedeki iyileşme ve Türk lirası varlıklara talep, döviz kuru istikrarına ve para politikasının etkinliğine katkıda bulunmaya devam etmektedir. Bu çerçevede, aylık enflasyonun ana eğilimindeki düşüş sürmüştür.
Kurul, parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de göz önünde bulundurarak, dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığını ve bu düzeyin gerektiği müddetçe sürdürüleceğini değerlendirmiştir. Kurul, politika faizinin mevcut seviyesinin aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sürdürüleceğini değerlendirmiştir. Enflasyon görünümü üzerinde belirgin ve kalıcı riskler oluşması durumunda ise parasal sıkılık gözden geçirilecektir.
Faiz, döviz ve enflasyon ilişkisi
Faiz, enflasyon ve döviz kurları birbirinden bağımsız değil, arasında yakın bir ilişki var. Bir noktadaki dengesizlik diğerlerini etkiliyor.
Hükümet ve Merkez Bankası uyguladığı/uygulayacağı politikalarla faiz, enflasyon ve döviz kurları arasında bir denge kurulmaya çalışılıyor. Merkez Bankası’nın piyasadaki para arzını yönetebilmek için sahip olduğu en etkili araçsa politika faizi.
Bu faiz oranlarının düzeyi, bireylerin ve kurumların kaynaklarını tasarrufa ya da harcamaya yöneltmesinde belirleyici.
Genel kabul gören ekonomi teorisinde, faiz oranlarının düşük tutulmasının enflasyon yaratacağı ve enflasyonun arttığı bir dönemde de fiyat artışlarını dizginlemek için faiz artırımına gidilmesi gerektiği görüşü bulunuyor.
Daha detaylı bilgi için Mahfi Eğilmez’in “Enflasyon ile Faiz İlişkisi” yazısını okuyabilirsiniz.
Merkez Bankası’nın faiz seyriMurat Çetinkaya’nın 6 Temmuz 2019’da görevden alınıp yerine Murat Uysal’ın atandığı dönem
Murat Uysal’ın 7 Kasım 2020’de görevden alınıp yerine Naci Ağbal’ın atandığı dönem
Naci Ağbal’ın 20 Mart 2021’de görevden alınıp yerine Şahap Kavcıoğlu’nun getirildiği dönem
Şahap Kavcıoğlu'nun 9 Haziran 2023'te görevden alınıp yerine Hafize Gaye Erkan'ın getirildiği dönem
*Boşluk aylarda faiz sabit. |
(HA)