2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Görüşmeler sırasında söz alan DEM Parti Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, AKP’ye “Bu bütçe süresince gördük ki sizin yaraları sarma gibi bir derdiniz yok” dedi.
“Halk gırtlağına kadar derde, borca düşmüşken siz en hararetli konuşmalarınızı Kürtçe konuşan vekillerimize saldırmak için yaptınız” diyen Danış-Beştaş şöyle konuştu:
Kürt'e düşmanlık yaptığınız kadar enflasyonla halkın geçim derdiyle kavgalı değilsiniz. İki kelime Kürtçeden korktuğunuz kadar bu ülkenin çökmekte oluşundan korkuyor değilsiniz. Asıl mesele şu, kişi başına düşen demokrasi, kişi başına düşen hukuk, kişi başına düşen özgürlük arttı mı yoksa tamamen ortadan mı kaldırıldı?
Kişi başına düşen yoksullukta baskı da şiddet de cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminizde arttı ve artmaya devam ediyor. Demokrasi ortadan kaldırılıp milliyetçilik pompalanırken, Kürt düşmanlığı köpürtülürken ne oldu biliyor musunuz? Emekçiler yoksullaştı, ekonomideki emeğin payı düştü.
İktidar, yatıp kalkıyor ve diyor ki 'Enflasyonu frenledik, yakında enflasyon' milyonlarca emekliye, memura, ücretliye az zam vermek için TÜİK'e talimat yağdırıp enflasyonu düşük gösteriyorlar. Söz konusu kendi alacağı olunca sarayın mutfağından çıkıp halkın mutfağına gelebiliyorlar. Enflasyonu düşük gösteren iktidarın vergi artışlarına bakınca büyük soygun ortaya çıkıyor. 2024 yılı vergilerindeki artış 2023 yılına göre yüzde 72,8 daha fazla oldu. Bir ülkenin vergi politikası iktidarın kimden yana politika ürettiğinin kanıtıdır. Sizin vergi politikanız, yoksulun sırtından doyan doyana anlayışıdır.
Bütçede kadınların yaşadığı şiddet, ayrımcılık ve ötekileştirme ile mücadele için ayrılmış, özgün bir kalem yok. Toplumsal cinsiyet eşitliğini hedefleyen, toplumsal cinsiyete duyarlı, kadın yoksulluğunu gören bununla mücadele etmeyi, genç kadınlara istihdam yaratmayı, kadınların siyasete katılmasının engellerini kaldırmayı, yaşamın her alanında özgürce, korkusuzca, bugün başıma ne gelebilir demeyeceği bir yaşama hedefleyen bir bütçe yok karşımızda.
Aksine AKP'li yılların diğer tüm bütçeleri gibi, kadınların sorunlarını derinleştiren, yeni sorunlar yaratan bir bütçe var. Bu bütçede kadın özne değildir, aile içerisinde konumlandırılmıştır. Kadın yoksulluğu halk sosyal yardımlar bağlamında ele alınmıştır. Bakın aile ve sosyal politikalar bakanını dinledik, otuz dakika konuştu. Elli dokuz defa 'aile' dedi. 'cinsiyet eşitliği', 'kadın yoksulluğu', 'kadın işsizliği' demedi. Özcesi bu bütçe AKP'nin kadın düşmanı politikasının net göstergesidir. Kadın düşmanlığını siyasetin bir normali haline getirdi.
Başarır: 2 trilyon 651 milyar açık var
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır da, bütçe yapma hakkının büyük evrelerden geçerek günümüze kadar geldiğini söyledi.
Başarır, özellikle son beş yılda bütçe görüşmelerinin TBMM açısından bir facia olduğunu ileri sürerek, "Sayıştay raporları günden güne kısalıyor, harcamaların ayrıntılılarını göremiyoruz. Sayın Cevdet Yılmaz, 500 dakika konuştu. 500 dakikada 'Yapacağız, yapacağız' dedi. Keşke bu 500 dakikasının 5 dakikasını ülkedeki barınma sorunu yaşayana, geçinemeyen emekliye, öğrenciye yani halkın dertlerine ayırsaydı" diye konuştu.
Hükümetin bütçeyle ilgili umut vermediğini söyleyen Başarır, "Bir bütçe düşünün, devletin kasasına girecek para 8,5 trilyon ama bütçe 11 trilyon. Daha kafadan 2 trilyon 651 milyar açık var ve bunu borçlanacağız. Bu gelirin büyük kısmı nereden geliyor? 7 trilyon 408 milyar vergi topluyoruz. Bunun yaklaşık yüzde 66'sı dolaylı vergi. Deprem için 401 milyar vergi topladık. Bunun ne kadarını depreme verdik? 216 milyar. Böyle bir bütçe olabilir mi? Deprem için bir yılda 4 kez motorlu taşıtlar vergisi alıyoruz ama bunun yarısını depremzedelere veriyoruz. Bu durum hukuksuzluğu, bütçenin halini ortaya koyuyor" dedi.
Başarır, bir emeklinin 7 bin 500 lira, asgari ücretlinin ise 11 bin 402 lira ile geçinmesinin mümkün olmadığını ifade etti.
Görüşmelerin tamamlanmasının ardından 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi ayrı ayrı oylandı ve kabul edildi.
2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin oylamasında 566 oy kullanıldı; teklife 317 kabul ve 249 ret oyu verildi.
2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nin oylamasında ise 563 oy kullanıldı; teklife 317 kabul ve 246 ret oyu verildi.
(HA)
