Hrant Dink Vakfı'nın Medya'da Nefret Söylemi ve Ayrımcı Söylem Mayıs-Ağustos 2013 raporuna göre, hedef gösterme önceki dönemlere göre arttı. Hedef gösterilenler Gezi direnişine katılanlardı.
Raporun ilk bölümünde "yazılı basında nefret söylemi" ele alınırken, ikinci bölümü Gezi Parkı protestoları sırasında medyada görülen ayrımcı dili içeriyor.
2013 yılının ilk dört ayını oluşturan dönem boyunca medyada yayımlanan haberlerde nefret söyleminde önceki dönemlere kıyasla bir düşüş gözlemleniyor. Ancak bu düşüşün sebebi nefret söyleminde azalma olmasından değil, nefret söylemi üretilen Ermeniler, Kürtler gibi belirgin bir grubun olmamasından kaynaklanıyor.
Rapora göre, Gezi Direnişi'nden dolayı nefret söylemi bu olaylara katılanlar gibi belirlenmesi zor bir gruba yönelmiş durumda. Bunun yanında bu dönemde medyada yer alan haberlerde Kur'an dan yapılan alıntıların olması, başka bir tartışma çerçevesinde değerlendirilip, nefret söylemi olarak dahil edilmedi.
Yine Ermeni, Yahudi, Hıristiyanlar
Rapordan satırbaşları:
* En fazla nefret söylemi üretilen gruplar sırasıyla Ermeniler, Yahudiler ile Hıristiyanlar. BDP üzerinden yürütülen bir nefret söylemiyse varlığını göstermeye devam etti.
* Nefret söylemi içeren haber sayısında azalma görülürken, hedef alınan grup sayısında bir artış olduğu gözlemlendi. Ayrıca hedef gösterme kategorisinde de artış gözlendi.
* Özellikle Gezi Direnişi'ne destek üzerinden, kamuoyunda ön planda olan kimi isimleri hedef göstermeye dayalı, nefret üreten bir söylem de ön plana çıktı.
Milli Gazete Yeni Akit yarışıyor
* Nefret söylemi yaygın şekilde ulusal basında yer buldu.
* Nefret söylemine en fazla rastlanan ulusal gazeteler arasında ilk sırayı Milli Gazete (%22.64) ve Yeni Akit (%22.64) paylaşmakta. Bunları takip eden gazeteler ise Yeni Mesaj, Ortadoğu, Milat Gazetesi, Akşam, Takvim, Anayurt, Sabah Türkiye Milliyet, Yeni Şafak oldu.
Kadın ve LGBT'lere nefret yüzde yüz arttı
* Kadınlara ve LGBT bireylere yönelik nefret söylemi içeren 24 adet haber ve köşe yazısı belirlendi. Geçen döneme göre yüzde 100 artış oldu.
* Hedef grupların ortak özellikleri sırasıyla etnik, dini ve milli kimlikleri.
* Ulusal etnik ve dini grupları hedef alan nefret söylemi sıklıkla köşe yazılarında üretildi (yüzde 75.30). En çok Abartma/ Yükleme/ Çarpıtma şeklinde yer aldı.
Yeni Şafak Gezi'de başı çekiyor
* Kürtlere yönelik nefret söylemi içeriğinde görece bir düşüş gözlendi. Gezi Direnişi'nin gündemde geniş yer tutması nedeniyle “Çözüm Süreci” yazılarda daha az irdelendiği saptandı. İlk sırayı yine Düşmanlık / Savaş Söylemi kategorisi aldı.
*Gezi Olayları hakkında düşman oluşturan ve hedef gösteren ayrımcı dil üreten gazeteler arasında Yeni Şafak ilk sırada onu Sabah gazetesi izliyor.
* Düşman oluşturma, hedef gösterme, hiyerarşi oluşturma gazetelerin manşetlerinde sık rastlanılan içerikler oldu. (DBN/NV)
