* Fotoğraf: unsplash
Haberin Kürtçesi için tıklayın
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), maymun çiçeği virüsü ile ilgili dün (21 Temmuz) yazılı bir açıklama yaparak dünyadaki son durum ile ilgili bilgi verdi.
Sene başından bu yana dünyada görülen vaka sayısının 14 binin üzerine çıkması ve son bir haftada altı ülkenin daha vaka bildirmesi üzerine Maymun Çiçeği Acil Durum Komitesinin tekrar bir araya geldiğini açıklayan DSÖ, Komitenin "pek çok ülkede görülen ve gelişmeye devam eden salgının kamu sağlığı açısından ne anlama geldiğini değerlendirdiğini" duyurdu.
Komite, maymun çiçeğinin dünya çapında bir halk sağlığı acil durumu ilan edilip edilmeyeceğini görüşmek için ilk defa Haziran ayında bir araya gelmiş, fakat toplantıdan acil durum ilan etmeme kararı çıkmıştı.
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, konuyla ilgili açıklamasında, bu yönde bir karar alınırken "kamu sağlığını korumaya yönelik pek çok faktörün göz önüne alınacağını" söyledi: "Salgın geliştikçe, neyin işe yarayıp yaramadığını daha iyi anlamak için farklı ortamlardaki kamu sağlığı müdahalelerinin etkinliğini değerlendirmek önemli."
Virüs, 71 ülkede tespit edildi
DSÖ'nün son yaptığı açıklamaya göre, 2022 yılının başından bu yana 6 bölgede 71 üye devlette 14 binin üzerinde maymun çiçeği vakası görüldü.
Tedros, altı ülkenin ilk vakalarını son bir hafta içinde teyit ettiğini ve "vakaların çoğunun halen erkekler ile ilişkiye giren erkekler arasında görüldüğünü" söyledi. Bulaş örüntüsünün "hedef gözeterek yapılacak halk sağlığı müdahalelerini uygulama konusunda bir fırsat" olduğunu söyleyen Tedros, bazı ülkelerde görülebilecek "ayrımcılığa" dadikkat çekti:
"Bu aynı zamanda bir zorluk; çünkü etkilenen topluluklar hayati tehlike oluşturabilecek ayrımcılık ile karşı karşıya."
Tedros, "erkekler ile cinsel ilişkiye giren erkeklerin yaftalanması veya suçlanması" konusunda "oldukça endişeli" olduğunu ifade ederek bu durumun "salgının takibini ve durdurulmasını zorlaştırdığını" söyledi.
TIKLAYIN - Maymun çiçeği | UNAIDS'ten "homofobik, ırkçı söylem" uyarısı
Maymun çiçeği hastalığı nedir? |
Maymun çiçeği, 1980'li yıllarda tamamen ortadan kalkan çiçek hastalığının bir çeşit akraba virüsü. ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi'ne (CDC) göre, hastalık 1958'de maymun kolonilerinde keşfedildi. İnsana bulaşan ilk vaka 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (DRC) rapor edildi. O tarihten bu yana Benin, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Gabon, Fildişi Sahili, Liberya, Nijerya, Kongo Cumhuriyeti, Sierra Leone ve Güney Sudan'ın da içinde bulunduğu 11 Afrika ülkesinde bu virüs görüldü. Belirtileri ne? Ateş, döküntü, şiddetli baş ağrısı, sırt ağrısı, kas ağrıları, halsizlik ve şişmiş lenf düğümleri, maymun çiçeği ile ilişkili en yaygın belirtiler. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, maymun çiçeği olan hastalarda ateşin başlamasından sonraki 1 ila 3 gün içinde deri döküntüleri görülüyor. Döküntüler daha çok yüzde yoğunlaşırken, yüze ilave olarak, avuç içi ve ayak tabanları, ağız mukozasını, cinsel organları da etkiliyor. Maymun çiçeğinin kuluçka süresi genellikle 6 ila 13 gün olarak bilinse de DSÖ'ye göre bu süre 5 ila 21 gün arasında değişebiliyor. Tedavisi var mı? DSÖ'ye göre, şu anda maymun çiçeği için önerilen özel bir tedavi yok. Çiçek hastalığına karşı aşılamanın hastalığı önlemede yaklaşık yüzde 85 oranında etkili olduğu ileri sürüldü. 2003 yılında ABD'de yaşanan yayılmada, 47 kişi hayatını kaybetmişti. Maymun çiçeği virüsü taşıyan kişilerin çoğu hastalığı hafif atlatsa bile DSÖ'ye göre, bu virüsten ölüm oranı yüzde 11 civarında. Çocuklar ve gençlerde ölüm oranı daha fazla olabiliyor. |
(SD)