Akın'a göre, milletvekili adaylarının afiş, broşür gibi siparişleri, Denizlili matbaacılara ekonomik rahatlama sağlayacak.
"Haksız rekabet olmasın"
Ekonomik kriz nedeniyle yüzde 20 kapasiteyle çalışan matbaaların, yaşadığı sıkıntıyı erken genel seçimle aşacağını belirten Akın, "Sektör uzun zamandır sıkıntı içindeydi. Matbaaların seçim çalışmaları sırasında yüzde 70 kapasiteyle çalışmasını bekliyoruz. Ancak seçim öncesinde meslektaşlarımızın haksız rekabete girmemesi gerekir. Yapılacak işlerde yalnızca kağıt parası hesaplanmamalı, emek de gözetilmeli" dedi.
Milletvekillerinin seçim harcamaları
Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Türker Susmuş'un 29 Mayıs - 2 Haziran 2002 tarihleri arasında yapılan "Siyasi Partilerde Kayıt Düzeni ve Kamuyu Aydınlatma" oturumunda sunduğu bildiriye göre, Türkiye'de milletvekili adaylarının seçim kampanyası sırasındaki harcamalarına ilişkin hiçbir yasal düzenleme ve denetim mekanizması bulunmuyor.
Susmuş, bildiride şu bilgilere yer veriyor:
* Bazı adayların küçük partilerden bile daha fazla harcama yaptıkları biliniyor. Bir başka deyişle, "kayıt dışı" gelirler gibi, özellikle adayların yaptıkları giderler de denetimsiz kalıyor.
* Ülkemizde bu konuda en büyük eksiklik seçim harcamalarına ilişkin gider kalemlerinin saptanmaması, harcamalarda üst sınırın belirlenmemesi ve dolayısıyla bu konuda herhangi bir düzenlemeye gidilmemesidir.
* Seçim kampanyalarında yapılan harcamaların sınırlandırılması, genellikle aday odaklı dar bölge seçim sisteminin uygulandığı ülkelerde geçerlidir. Bununla birlikte Avustralya ve İrlanda gibi aday odaklı iki ülkede bu konuda herhangi bir sınırlama bulunmuyor.
*Bu sorunu ortadan kaldırmak için İngiltere ve Yeni Zelanda'da parti ya da aday tarafından yetki verilmedikçe, yapılacak her türlü kampanya giderleri yasaklanmıştır.
* Yunanistan' da milletvekili adaylarının seçim öncesi yasaklarına örnek olarak, kağıttan kumaştan bezden yapılmış afiş resim ve her türlü diğer reklamların kamuya açık yerlere asılmasının yasak olması gösterilebilir.
Sınırlandırma nasıl yapılmalı
* İzin verilen en yüksek seçim harcamaları milletvekili seçimlerinde her milletvekili adayı için seçim bölgesindeki milletvekili sandalyesi sayısına (oranına) göre belirlenir. Bu belirlenen üst sınır harcama miktarı seçim takviminin ilan edilmesinden 5 gün önce resmi gazetede ilan edilir. Her milletvekilinin basın yayın organlarında -medyada- çıkacak reklamları için en üst harcama sınırı ise
*Seçim harcamalarına sınır getirilmesini faydalı gören, fakat belge düzeninin yerleşmediği bir Türkiye' de bunu kontrol etmenin mümkün olmadığını düşünenler tarafından bu sınırlamanın pratikte çok fazla öneminin olamayacağı dile getirilmektedir.
*Partilere yapılan bağışlarda sadece bankacılık sisteminin kullanılması, seçim harcamalarının yeminli mali müşavir denetiminde çekle yapılması, etik kurulunun oluşturulması işleyebilir çözüm önerileridir.
*Araştırmalara göre, seçime katılan kişilerin yüzde 87,7 si seçimlere katılacak olan adayların seçim dönemlerinde kendilerine ait bir seçim hesabı açtırarak bağış alım ve ödemelerini bu hesaptan sorumlu bir muhasebe uzmanı denetiminde yapmalarını benimsemiştir.
*Seçim harcamalarının çekle yapılması fikrine katılanların oranı yüzde 68, katılmayanların oranı yüzde 15,3, kararsız olanların oranı ise yüzde 16,6 olarak saptanmıştır. (NK/BB)
* Bildirinin tam metni www.bodrumsmmm.com adresinde yayımlanıyor.
