Fotoğraf: Ekmek ve Gül
Sokağa çıkma yasağının son iki saat ilan edilmesiyle panik halinde ihtiyaçlarını gidermeye çalışan halk arasında elinde Luppo paketiyle görüntülenen kişi gündem oldu. Ancak Luppo’yu üreten Şölen Fabrikası'ndaki işçilerinin sokağa çıkma yasağına rağmen, sağlıksız koşullarda çalışıyor olmaları Türkiye gündemine giremedi.
Ekmek ve Gül'den Hilal Tok'un haberine göre, çoğunluğu kadın, neredeyse 700 kişinin çalıştığı Antep'teki Şölen Fabrikası marka tanıtımında insana ne kadar değer verdiklerinin altını çizerek “işin odağına her zaman insanı koyan Şölen” diyor kendisi için. Atıştırmalıklar, çocuk ürünleri, hediyelik/ikramlık çikolatalar, şekerlemeler üretiyorlar.
Temel ihtiyaç kategorisinde yer alan ürünler üretmiyor olmasına rağmen işçiler pandemi sürecinde yeterli tedbir olmadan hastalık riskiyle karşı karşıya çalışıyor. İşçilerin ifadesine göre üretimin Valiliğin izniyle devam ediyor olmasının gerekçesi; çikolatanın hızlı bozuluyor oluşu.
"Hijyen koşullarımız sağlanmadı"
Luppo kadar kendilerinin bu süreçte çalışmak zorunda olmalarının da gündem edilmesini isteyen işçi kadınlardan biri şöyle özetliyor
“Şu an çalışma devam ediyor, bazı arkadaşlarımız 12 saat falan çalışmak zorunda kalıyorlar. Bir şey diyemiyorlar. Biz şimdi iş yerinde bitişik çalışıyoruz, tamam maske falan takıyoruz ama bir maske ile akşama kadar idare edin diyorlar. Biz de bir maske ile zorlanıyoruz, gün içinde hapşırma/öksürme oluyor, yemekhaneye gidip geliyoruz, onu tüm gün kullanmak zorundayız. Ayrıca kıyafetlerimiz içeride yıkanıyor, tüm işçilerin kıyafetleri bir makinenin içinde, nasıl temizlendiği belli değil, haftada en fazla iki sefer yıkanıyor, giyiyorsun normalde çıkan çikolata lekesi çıkmamış, kötü kokuyor. Evlerimize götürüp yıkamamıza izin vermiyorlar, burada da temiz yıkanmıyor. İtiraz ettik ama dinlemediler. ‘Bir şey olmaz, gerekli önlemler alınıyor’ diyorlar.”
“Bir şeye karşı çıktığında hemen tutanak tutuyorlar, üçüncü tutanakta da işten atıyorlar” diyen Luppo işçisi kadın, servislerde fiziksel mesafeye uyulması gerektiğine ilişkin açıklanan tedbirlere rağmen fabrika servisindeki durumu şöyle anlatıyor: “Servislerde gündüzleri göz boyamak için tekli oturtuyorlar ama geceleri ikili üçlü derken bir bakıyoruz ayakta gittiğimiz oluyor. Söylüyoruz itiraz ediyoruz ama boş. Düşünmüyorlar yani.”
Bir başka kadın işçi ise “Fabrikada günde bir kere maske veriyorlar, servislerde maske yok, ya kendimiz para verip alıyoruz, ya da takılmıyor. Servislerden inince elimizi oraya buraya vuruyoruz. Kaygılıyız” diyor.
"Rapor almamızı istemiyorlar"
Fabrikada ateşlenen, öksüren işçilerin de olduğunu ancak o işçilere test yapılmadığını aktaran kadın işçiler tepki gösterince “İşinize gelmiyorsa çalışmayın” dayatmasıyla karşılaştıklarını ifade ediyorlar:
“Bu süreçte rapor almamıza da karşı çıkıyorlar. İnsanların halinden anlamıyorlar, hasta olana inanmıyorlar zaten. İnsanın bir nedeni var ki rapor alıyor. Ateşleneni eve gönderiyorlar, hiç bilemiyoruz işte virüs var mı yok mu, test yapılmıyor çünkü, bize de bilgisi verilmiyor. Fabrikada bir doktorun olması daha iyi olur ama şu anda o da yok. Önceden haftada 1 gün ya da 2 gün gelirdi ama şimdi gidiyoruz, odası sürekli kilitli. Patronlar müdürler hiç gelmiyorlar, arada geldiklerinde üretim alanına girmiyorlar, odalarından çıkmıyorlar. Mühendisler bile gidip gelmiyor artık yanımıza. Onlar odalarından çıkmıyor ama biz burada dip dibe çalışıyoruz. Bir sigara odası var küçücük, içeride 70 kişi birlikte sigara içiyor." (EMK)