T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü'nün "Türkiye'de yayıncılık sektöründeki 'korsan' oranı yüzde 60 civarında tahmin ediliyor" tespitine yer veren EDİSAM, toplam 500 trilyon cirolu yayıncılık sektöründe yaklaşık 300 milyon YTL'lik bir "korsan pazarı" olduğunu duyurdu.
Celal: Korsan yayın yüzde 40'tan 60'a çıktı
EDİSAM Başkanı Metin Celal, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Burhan Felek Salonu'nda dün (9 Ağustos) düzenlediği bir basın toplantısında, EDİSAM'ın korsan yayın raporunu açıkladı.
Korsan yayındaki artışa dikkat çeken Celal, "Geçen yayın yılında korsanlar sektörün yüzde 40'lık emeğini çaldılar. Bu sezon bu oranı yüzde 60'a çıkarttılar ve yayıncı, yazar ve devletten yaklaşık 300 milyon YTL çaldılar" dedi.
Celal, gelişmeleri yakından izleyen yabancı kuruluşların, son duruma bakarak Türkiye'yi "Türkiye, dünyanın en kötü korsan kitap piyasalarından biri olarak kalmaya devam etti" diye değerlendirdiklerini açıkladı.
EDİSAM: Korsan karşıtı yasa uygulanamaz hale geldi
İthal kitaplarda korsanın daha etkili olduğunu bildiren EDİSAM, bu kitaplarda yüzde 60 olan korsan yayın payının, kültür yayınlarında yüzde 40'a indiğini açıkladı.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Belediyeler Yasası'nda yapılan değişikliklerle 2004 yılında korsan yayınla mücadelede önemli bir adım atıldığını hatırlatan EDİSAM, başlarda olumlu sonuçlar veren bu düzenlemelerinin etkisinin azaldığını, hatta yasanın tamamen uygulanmaz hale geldiğini savundu.
Bu yıl hükümetin yasaları Türk Ceza Kanunu 'na uyumlu hale getirmek için yeni bir yasa önerisi ile korsan yayınının sokakta satışının yeniden kolaylaştırdığını savunan raporda, "Tasarı cezalarda indirim öngörüyor. Yasa tasarısı halen meclis gündeminde bulunuyor ve mevcut hali ile yasalaşırsa korsanla mücadelede çok önemli bir geri adım atılmış olacak" denildi.
Ayrıca Celal, bandrol uygulamasındaki gevşekliğin, korsanların kolayca bandrol temin edebilmesi ve Kültür Bakanlığı'ndan çalınan bandrollerin korsan kitaplar üzerinde kullanılması gibi gelişmelerin sonucunda yasal yayınla korsanı birbirinden ayırt etmenin "tamamen olanaksız" hale geldiğini kaydetti.
CMK zorlaştırıyor, Başbakanın Komisyonu işlevsiz
Celal, tehlikenin boyutunu, Cadde ve sokaklarda satış olanağı bulamayan korsanlar, korsan yayını bandrolleme olanağından da yararlanarak kitapçıya girdi" sözleriyle açıkladı.
Ceza Muhakemeleri Kanunu'ndaki (CMUK) değişiklikler nedeniyle savcılıklardan baskın kararı almanın zorlaşması, savcıların arama kararı vermek için şikayetçilerden delil (korsan satılan ürüne ait fatura, korsan kitap örneği vb) istemeleri ve delillerin temin edilmesindeki güçlüklerin ve korsan kitap satışının kapalı mekanlarda yapılıyor olmasının korsan üretimi ve depolanması oranını artırdığı da vurgulandı.
Başbakan Recep Tayip Erdoğan'ın çağrısı üzerine ilgili bakanların katılımıyla kurulan "Korsanla Mücadele Komisyonu" etkili olamadı. Korsan yayın geçtiğimiz yıllardaki durumuyla karşılaştırıldığında en üst düzeyine geldi, yayıncılık sektöründeki payı %60'lara ulaştı.
Raporda naha neler var?
Tüm dünyada araştırmalar yapan IIPA (International Intellectual Property Allience) Uluslararası Fikri Mülkiyet Hakları Birliği 2006 yılı "Special 301" yayınladı. Raporda Türkiye, fikri mülkiyet haklarının korunmasında yeterli çaba göstermediği için "öncelikli izleme listesindeki ülkeler" arasında yer aldı.
Bu şekilde sınıflanan ülkeler, kanunlarında Amerika tarafından gerekli düzenlemeleri yapmadığı ve korsan yayınla gerektiği etkinlikte mücadele etmediği için çift taraflı Amerikan ticari ambargoları ile karşılaşabiliyor.
Türkiye, Arjantin, Belize, Brezilya, Mısır, Hindistan, İsrail, Lübnan, Ukrayna ve Venezüella ile birlikte "öncelikli izleme listesindeki ülkeler" arasında yer aldı.
Son 6 ayda 21.289 korsan kitap ele geçirildi
İstanbul Emniyet Müdürlüğü Güvenlik Şubesi'nin İnternet sitesindeki verilere göre 2005'te 48.180 korsan kitap yakalandı, 2006 yılının ilk 6 ayında İstanbul'da yakalanan korsan kitap sayısı 21.289. (Bu rakam 2004 yılında 98.554 adetti.)
EDİSAM'ın resmi mektuplarla tüm il ve ilçe belediyelerine,, valiliklere, kaymakamlıklara defalarca FSEK'dan doğan yükümlülüklerini hatırlatmasına rağmen birkaçı dışında kanunu uygulayan belediye kalmadı. Belediyeler sokakta kitap satışına göz yumarken özellikle sahil kesimlerindeki belediyeler yasaya aykırı olduğunu bilmelerine rağmen kitap satışı için cadde ve meydanlarda yer tashih etmeye başladılar.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca kurulan EDİSAM'ın avukatları, korsan yayınla mücadelesini başta Ankara ve İstanbul olmak üzere Türkiye çapında emniyet güçlerinin de desteğiyle sürdürüyor. Şimdiye kadar, 163 baskında 105.465 kitap, 134.811 kitap kapağı, 165.450 forma, 50 fotokopi makinesi ele geçirildi, 73 de dava açıldı.
550 bin YTL para cezası, 27 kişiye hapis cezası
EDİSAM üyesi yayınevlerinin kendi maddî olanaklarıyla ve İngiliz Yayıncılar Birliği'nin desteği ile yapılan baskınlarda 2005'te 91 baskında 105.465 adet korsan kitap, 134.811 adet kitap kapağı, 165.450 adet forma yakalandı. 2005'ten 2006'in ilk altı ayına kadar soruşturma aşamasından dava aşamasına geçen dosya sayısı 25'tir. Bugüne kadar açılan 216 davadan 146'sı devam ediyor, sonuçlanan 70 davada toplam 550.000 YTL'lik para cezası, 27 kişiye hapis cezası verildi.
Geçtiğimiz yıl fotokopi ile korsanlığın özellikle üniversite yayıncılığında yüzde 90'a ulaştı. Anı Yayınevi, Beta Yayınevi, Gazi Yayınevi, Literatür Yayıncılık, Palme Yayınevi, PegemA Yayınevi, Seçkin Yayıncılık ve Siyasal Yayınevi'leri, bir araya gelerek oluşturdukları Akademik yayınlar Korsan Takibi sonucunda avukatlar yasadışı fotokopi çekimleri yapılan fotokopicilere baskınlar yapıldı. EÖ)
