Kolombiya'da silahlı isyancı örgüt Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) ile hükümetle barış anlaşması imzalayan Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri'nden (FARC) ayrılan Merkez Bloku'nun (EMCB) 33. Cephesi arasındaki çatışmalarda her iki taraftan ve sivil halktan ölenlerin sayısı 80'e çıktı.
Cuma günü başlayan çatışmalarda kayıplar her gün artıyor.
Çatışmaların sürdüğü bölge kuzey Santander Valisi William Villamizar, gazetecilere çatışmalar nedeniyle üzücü haberler gelmeye devam ettiğini söyledi: "Bugün son derece trajik sonuçlarla karşı karşıyayız. 80'den fazla kişi öldürüldü, 20 kişi yaralandı." dedi.
Vali, sivil halkın çatışmaların ortasında kaldığını vurguladı: "İnsani koridorun bir an önce açılması gerekiyor. Hava desteğine ihtiyaç var, insanlar evlerinde kıstırılmış durumda. Kasabalar arasında ciddi bir göç var." dedi.
Acil insani yardım çağrısında bulunan Villamizar, "Çocuklar, gençler, ailelerin tüm fertleri çatışmadan kurtulmak için damperli kamyonlardan, motosikletlere varıncaya kadar buldukları her türlü imkanla çatışma bölgesinden kaçmaya çalışıyor. Bu insanların hiçbir şeyleri yok, onlara yardımcı olmamız gerek." dedi.
Yerel basında yer alan haberlere göre, ordu, düzenlediği operasyonlarda, ELN'nin hedef aldığı bazı toplum liderlerini kurtarmayı başardı.
Çatışmalar nedeniyle evlerini terke zorlananların 10 bini aştığı haber veriliyor.
Bu arada, valilik güvenlik sorunlarını gerekçesiyle Catatumbo bölgesinin tamamında 20 Ocak'tan başlayarak tüm okulları tatil etti.
Çatışmaların nedeni
Kuzeydoğu Kolombiya'nın Kamu Denetçiliği Kurumuna göre ölenler arasında çok sayıda silah bırakmış eski FARC gerillası ve Catatumbo'lu en az bir çiftçi kuruluşu lideri var.
Kolombiya'nın El Espectador gazetesinin haberine göre, ELN'nin Kuzeydoğu Bloku, gerillarının öldürdüğü kişilerin 2016 anlaşmasını kabul etmeyerek FARC'tan ayrılan EMCB'ye bağlı 33. Cephe üyeleri veya müttefikleri olduğunu açıkladı.
ELN açıklamada, "Operasyonlarda öldürülen sözde 'barış imzacıları' siviller değil, aktif milis liderleri ve 33. Cephe'nin mali işlerinden sorumlu kişilerdi" dedi.
ELN'ye göre, 33. Cephe, ELN'nin Catatumbo üzerindeki kontrolüne meydan okumak için silah bırakmış olan gerilla grubu FARC ile süren barış sürecini istismar ediyordu.
Ancak, Kamu Denetçisi Iris Marin ve Catatumbo'dan yaklaşık 120 topluluk örgütünün temsilcileri, ELN'nin iddiasına karşı çıkarak silahlı grupları masum sivilleri damgalamak ve hedef almakla suçladı.
Catatumbo'daki sosyal örgütler yayınladıkları ortak bildiride "Son günlerde ortaya çıkan insani kriz, sivil halkın yaşamını ve bütünlüğünü garanti altına almak için zorunlu olan uluslararası insani hukukun sıkı bir şekilde uygulanmasını talep etmemizi zorunlu kılıyor." dedi.
"Sosyal liderlik uygulayanlara, insan hakları savunucularına, barış imzacılarına ve savaş dışı nüfusa yönelik tüm saldırıları veya tehditleri şiddetle reddediyoruz.
El Espectador gazetesi pazartesi günü, hükümetin orduya on yıllardır gerçekleşen en güçlü gerilla saldırılarından biriyle mücadele etmek için olağanüstü yetkiler verecek bir Olağanüstü Hal ilan edebileceğini bildirdi.
Cumhurbaşkanı Petro ne diyor?
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, ülkedeki pek çok ilerici siyasetçi gibi ülkenin silahlı siyasi mücadele geleneğine aşina. Petro'nun kendisi de gençliğinde bir direniş ögütüne üye olmaktan suçlanmış ve hapis yatmıştı.
LATİN AMERİKA'DA SOL DALGA YÜKSELİYOR
Eski gerilla Gustavo Petro Kolombiya'nın başına geçmeye hazırlanıyor
Petro olaylarla ilgili bilgi almak amacıyla Catatumbo bölgesinde yerel yetkililer ve üst düzey ordu komutanlarıyla bir araya gelerek orduya kamu güvenliğini hızla tesis edilmesi için talimat vermişti.
Hükümet, en büyük gerilla grubu FARC ile barış anlaşması imzalamış ve FARC bir siyasi pariye dönüşmüştü. Bir başka gerilla grubu olan ELN ise uzun süren bir dirençten sonra FARC gibi hükümetle barış görüşmelerini sürdürüyordu.
Kolombiya | ELN ile barış görüşmeleri yeniden başladı
Ancak Cumhurbaşkanı Petro, ELN'nin "barışa dair hiçbir irade ortaya koymadığı" gerekçesiyle geçtiğimiz hafta örgütle diyalog sürecini askıya alındığını duyurmuştu.
ELN'nin ülkenin Catatumbo bölgesindeki saldırılarında çok sayıda sivilin hayatını kaybettiğini vurgulayan Petro, "ELN Catatumbo'da savaş suçu işledi. Bu grupla diyalog süreci askıya alındı. ELN'nin barışa dair hiçbir iradesi yok." demişti.
Kasım 2022'de yeniden başlayan barış müzakereleri, ELN'nin 17 Eylül 2024'te bir askeri üsse düzenlediği saldırıda 3 askerin hayatını kaybetmesi ve 30 askerin yaralanması üzerine hükümet tarafından sonlandırılmıştı.
Venezuela'nın ev sahipliğinde 1 Kasım 2024'te bir araya gelen taraflar yeniden diyalog görüşmelerini başlatmıştı.
(AEK)
